Τα 10 μεγαλύτερα αεροπορικά δυστυχήματα της ιστορίας και πως άλλαξαν την πολιτική αεροπορία -B’ Μέρος

Ποια είναι τα μεγαλύτερα αεροπορικά δυστυχήματα που έχουν συμβεί μέχρι σήμερα; Γιατί συνέβησαν και πως θα είχαν αποφευχθεί; Πως βελτιώθηκε η πολιτική αεροπορία, μαθαίνοντας από τα λάθη. Στη λίστα περιλαμβάνονται μόνο τα δυστυχήματα που ήταν αποτέλεσμα βλάβης, ανθρώπινου λάθους ή αμέλειας και ανώτερων δυνάμεων και με κριτήριο τον αριθμό νεκρών. Δε συμπεριλαμβάνονται δυστυχήματα που ήταν διαπιστωμένα, αποτέλεσμα τρομοκρατικής ενέργειας. Το Β’μέρος.

 Επιμέλεια: Μαρία Αλιβιζάτου

#6 Πτήση 191 AmericanAirlines, Σικάγο 1979

Η πτήση 191 συνετρίβη στις 15 Μαϊου του 1979, λίγες στιγμές μετά την απογείωση από το O’Hare International Airport του Σικάγο, όταν ο κινητήρας του αριστερού φτερού του αεροσκάφους Mc Donnell Douglas DC-10 από αποκολλήθηκε και αναποδογύρισε πάνω από το φτερό. Αυτό κατέστρεψε τις γραμμές υδραυλικών υγρών και συνεπώς, το αεροσκάφος. Όλοι οι 253 επιβάτες και τα 13 άτομα του πληρώματος βρήκαν το θάνατο. Το δυστύχημα παραμένει το πιο καταστροφικό σε αμερικανικό έδαφος, αν εξαιρέσουμε αυτό των δίδυμων πύργων.

την ώρα της πρόσκρουσης σε κτήριο

Αποτέλεσμα: Οι ανακριτές απέδωσαν την αποκόλληση του κινητήρα σε κακή συντήρηση από την American Airlines. Ακολούθησε άμεση απαγόρευση οποιασδήποτε πτήσης με αυτόν τον τύπο αεροσκάφους και απ’ ότι φάνηκε ήταν σωτήρια, καθώς σε αρκετά McDonnell Douglas DC-10 βρέθηκαν αντίστοιχα προβλήματα και για τον ίδιο ακριβώς λόγο που καταδίκασε την 191. Το ζήτημα αντιμετωπίστηκε ολιστικά, ωστόσο τα DC-10 είχαν πια καταδικαστεί από την κοινή γνώμη οριστικά και για πολλά χρόνια.

#7 Πτήση 587 American Airlines, Νέα Υόρκη 2001

Το δεύτερο πιο θανατηφόρο δυστύχημα πολιτικού αεροσκάφους των Η.Π.Α. αποτελούσε πτήση της American Airlines, όπως και το πρώτο πιο θανατηφόρο. Η πτήση 587 απογειώθηκε από το John F.Kennedy Airport της Νέας Υόρκης, στις 12 Νοεμβρίου του 2001, με προορισμό το Las Américas International Airport της Δομινικανής Δημοκρατίας, για να συντριβεί λίγο μετά την απογείωση στην κατοικημένη περιοχή Belle Harbor, γειτονιά του Queens της Ν.Υόρκης. Αυτό οδήγησε στο θάνατο των 260 επιβαινόντων και 5 ακόμα ατόμων στο έδαφος. Καθώς το συμβάν έλαβε χώρα 2 μήνες μετά τα γεγονότα της 11^ης Σεπτεμβρίου, ακολούθησε τρόμος μέχρι να διαπιστωθεί ότι πράγματι ήταν ατύχημα και όχι τρομοκρατική ενέργεια.

Το National Transportation Safety Board, απέδωσε το δυστύχημα σε υπερβολικό και κακό χειρισμό των πηδαλίων ελέγχου από τον 1^ο αξιωματικό, στην προσπάθειά του να ελέγξει και να ανταποκριθεί στις εναέριες αναταράξεις που προέκυψαν από την απογείωση μιας πτήσης της Japan Airlines, λίγα λεπτά πριν.

Αποτέλεσμα: Η εταιρεία, μετά την αναφορά των εμπειρογνωμόνων, προσάρμοσε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα των πιλότων σε επίπεδο προσομοίωσης, ώστε να ανταποκρίνεται σε πραγματικές συνθήκες ανάγκης υψηλού χειρισμού. Η πτήση 587 δεν υπάρχει πια ονομαστικά. Η πτήση μεταξύ του J.F.Kennedy και του Las Américas International Airport, λέγεται σήμερα 1749 και χρησιμοποιούνται μόνο Boeing 767-300 ή Boeing 757-200. Η American Airlines, έπαψε να χρησιμοποιεί τα μοντέλα αεροσκαφών Airbus A300-600 σε αυτή την πτήση και σταδιακά μέσα σε 8 χρόνια διέκοψε εντελώς τη χρήση του από όλες τις πτήσεις.

Ένα μνημείο στο Rockway Park, νοτιοανατολικά του σημείου συντριβής θα θυμίζει για πάντα την τραγωδία.

#8 Πτήση 140 China Airways, Nagoya, Ιαπωνία, 1994

Ένα λάθος του πιλότου, λίγο πριν την προσγείωση κόστισε τη ζωή σε 264 άτομα, που επέβαιναν στις 26 Απριλίου του 1994, στην πτήση 140 της China Airways από την Ταϊπέι, με προορισμό το Nagoya Airport της Ιαπωνίας.

Ο πιλότος πίεσε κατά λάθος το ειδικό κουμπί της απογείωσης, την ώρα της προσγείωσης. Στη συνέχεια, παρά τις προσπάθειες του ιδίου και του συγκυβερνήτη να ελέγξουν χειροκίνητα την κατάσταση, ο αυτόματος πιλότος είχε ξεκινήσει άλλη διαδικασία. Το αεροσκάφος ήταν ένα Airbus A300, που μετρούσε μόλις 3 έτη πτήσεων. Μάταιο θάνατο βρήκαν τα 15 μέλη του πληρώματος και 256 επιβάτες, δηλαδή 264 άτομα από τα συνολικά 271. Οι επιζήσαντες, είχαν όλοι θέσεις μεταξύ των σειρών 7-15.

Το δυστύχημα ήταν το 2^ο πιο θανατηφόρο επί ιαπωνικού εδάφους και το 3^ο σε αριθμό νεκρών όπου το μοντέλο αεροσκάφους ήταν Airbus Α300.

Αποτέλεσμα: Η διοίκηση πολιτικής αεροπορίας της Ταιβάν (CAA) διέταξε την China Airlines να τροποποιήσει τους υπολογιστές ελέγχου πτήσεων, μετά την ανακοίνωση και της Airbus για τροποποίηση. Παράλληλα, διέταξε την China Airlines να παρέχει έξτρα εκπαίδευση και επαναξιολόγηση των πιλότων που χρησιμοποιούν το μοντέλο Α300.

ένα Airbus A300 της China Airlines

#9 Πτήση 2120 Nigeria Airlines, Τζέντα 1991

Η προγραμματισμένη πτήση 2120 της Nigeria Airlines, από τη Τζέντα προς τη Νιγηρία, συνετρίβη στις 11 Ιουλίου 1991 λίγο μετά την απογείωση από το King Abdulaziz International Airport. Μάλιστα, μετέφερε ένα μεγάλο γκρουπ προσκυνητών της Μέκκας. Ο τύπος του αεροσκάφους ήταν ένα DouglasDC-8, κατασκευής 1968, ενώ οι πιλότοι ήταν ιδιαίτερα έμπειροι με αμέτρητες ώρες πτήσεων στο ενεργητικό τους.

Ο πιλότος ενημέρωσε αμέσως μετά την απογείωση πως αντιμετώπιζαν πρόβλημα και θα γύριζαν πίσω. Αλλά αυτό δεν έγινε ποτέ, καθώς 18 χιλιόμετρα πριν το αεροδρόμιο και σε ύψος 671 μέτρων, ορισμένα πτώματα άρχιζαν να πέφτουν από το αεροσκάφος. Είχε πιάσει φωτιά και είχε διαλυθεί, τουλάχιστον μερικώς, όσο ήταν ακόμα στον αέρα.

Όπως αποδείχθηκε, λίγο πριν την αναχώρηση, ο επιβλέπων μηχανικός διέγνωσε πρόβλημα στην πίεση στα λάστιχα 2 και 4 του αεροσκάφους. Ήταν ανίκανα για σωστή απογείωση. Εφόσον δεν υπήρχε άζωτο στο αεροδρόμιο και ο μάνατζερ δε μπορούσε να επιτρέψει καθυστέρηση, διέταξε την απογείωση. Την ώρα της απογείωσης, ένα λάστιχο υπερθερμάνθηκε από την τριβή που υπέστη, ενώ άλλο δεν κυλούσε. Αισθητήρας ελέγχου ανάφλεξης δεν υπήρχε. Οι πιλότοι υπέθεσαν πως έσκασε λάστιχο, αλλά δε μπορούσαν να φανταστούν ότι υπήρξε ανάφλεξη και τι θα τους κόστιζε. Οι άνθρωποι άρχισαν να πέφτουν πριν την τελική συντριβή, επειδή κάηκαν οι ζώνες τους. Παρ’όλα αυτά, ήταν εντυπωσιακό ότι το αεροσκάφος φαινόταν ελεγχόμενο έως το τέλος και με τόσο μεγάλη ζημιά, και αυτό αποδίδεται στην εμπειρία των κυβερνητών.

αναπαράσταση από το τηλεοπτικό επεισόδιο “Under pressure”

Αποτέλεσμα: Το συμβούλιο κάποια στιγμή αποφάνθηκε πως διαφορετικοί χειρισμοί του πληρώματος, ίσως είχαν αποτρέψει το ατύχημα. Ωστόσο, η απάντηση μάλλον δεν είναι αρκετή αν σκεφτούμε πως είχαν αγνοήσει σε επίπεδο εγκληματικής αμέλειας τον πρώτο μηχανικό. Το δυστύχημα έχει καλυφθεί από τη διεθνή τηλεοπτική σειρά ντοκιμαντέρ Mayday, γνωστή και ως Air Crash Investigations, στο επεισόδιο με τίτλο “Under pressure”.

#10 Πτήση 901 Air New Zeland, Ανταρκτική 1979

Το δυστύχημα είναι γνωστό ως «η τραγωδία στο βουνό Έρεβος» (Mount Erebus disaster) και η πτήση 901 ήταν γνωστή ως «η πτήση στο πουθενά». Επρόκειτο για μια πτήση που δεν είχε συγκεκριμένο προορισμό, αλλά επέτρεπε στους επιβαίνοντες να χαζέψουν τα αξιοθέατα τοπία από τα φινιστρίνια. Το αεροσκάφος τύπου McDonell DouglasDC-10 ξεκινούσε από το Auckland International Airport της Νέας Ζηλανδίας στις 8 το πρωί και ταξίδευε 8.630 χιλιόμετρα περνώντας πάνω από την Ανταρκτική και φθάνοντας στο Christchurch International Airport της Νέας Ζηλανδίας, σε 11 ώρες κυκλικής πτήσης. Εκεί, πραγματοποιούσε στάση ανεφοδιασμού 45 λεπτών και άλλαζε πλήρωμα, για να αναχωρήσει ξανά για το Auckland της Νέα Ζηλανδίας, απ’όπου ξεκίνησε αρχικά, διανύοντας ακόμα 747 χιλιόμετρα.

Η ζήτηση θέσεων κυμαινόταν συνήθως στο 85%, γεγονός που επέτρεπε την κινητικότητα των επιβατών μέσα στο αεροσκάφος για να παρατηρούν διάφορα σημεία από τα παράθυρα. Μάλιστα διάφοροι διάσημοι είχαν την θέση του ξεναγού-αφηγητή, όπως ο Sir Edmunt Hillary. Την πτήση διατηρούσε η Air New Zeland από το 1977 έως το Νοέμβριο του ’79 που έγινε το δυστύχημα. Τα εισιτήρια για εκείνη την πτήση είχαν τόση αξία, όση έχουν σήμερα περίπου 1.400 δολάρια.

θράυσμα, wikipedia pic

Το δυστύχημα οδήγησε στο θάνατο όλους τους 237 επιβάτες και τα 20 μέλη του πληρώματος, στο βουνό Erebus, του Ross Island της Ανταρκτικής, όπου και συνετρίβη. Στην αρχή είπαν προσπαθώντας να συγκαλύψουν την αλήθεια πως επρόκειτο για λάθος του κυβερνήτη. Όπως αποδείχθηκε νομικά, τα πράγματα ήταν αλλιώς. Τη νύχτα πριν την αναχώρηση της προγραμματισμένης πτήσης, είχαν αλλάξει τις συντεταγμένες πορείας της, χωρίς να ενημερώσουν το πλήρωμα. Το αποτέλεσμα ήταν ότι εν ώρα πτήσης ο υπολογιστής οδηγούσε το αεροπλάνο σε πορεία πάνω από το βουνό Erebus, όταν το πλήρωμα προσπαθούσε να ακολουθήσει την πορεία που γνώριζε πριν.

Αποτέλεσμα: Ακολούθησε μια σειρά, ψεμάτων, συγκαλύψεων, οργής της κοινής γνώμης και δικαστηρίων, προκειμένου να λάμψει η αλήθεια ή τουλάχιστον κάποια αλήθεια. Αυτό οδήγησε σε διαρθρωτικές αλλαγές του ανώτατου προσωπικού της αεροπορικής εταιρείας.