Απόψε, Σάββατο 21 Ιουνίου 2025 (6 π.μ.) είναι το Θερινό Ηλιοστάσιο 2025, η μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου για το βόρειο ημισφαίριο και η μικρότερη για το νότιο.
📐Πολλά αρχαία οικοδομήματα σε όλο τον κόσμο είναι ευθυγραμμισμένα με το θερινό ηλιοστάσιο, αποκαλύπτοντας τις αστρονομικές γνώσεις και πρακτικές των αρχαίων πολιτισμών. Οι ευθυγραμμίσεις αυτές συχνά σχετίζονται με την ανατολή ή τη δύση του Ήλιου κατά το ηλιοστάσιο και πιθανότατα χρησιμοποιούνταν για τελετουργικούς, ημερολογιακούς ή ακόμη και πρακτικούς σκοπούς, όπως ο καθορισμός της εποχής σποράς.
Μνημεία ευθυγραμμισμένα με το θερινό ηλιοστάσιο περιλαμβάνουν το Στόουνχεντζ στο Ηνωμένο Βασίλειο, τις Πυραμίδες της Γκίζας και τον ναό Καρνάκ στην Αίγυπτο, τον κύκλο του Γκόσεκ στη Γερμανία, το Τσάκο Κάνυον στις ΗΠΑ, το Μάτσου Πίτσου στο Περού, το Τσιτσέν Ιτζά στο Μεξικό, τον ναό Mnajdra στη Μάλτα και τα παρατηρητήρια Jantar Mantar στην Ινδία.
🌄 Στην Αθήνα, αν κάποιος βρεθεί στο Θερινό Ηλιοστάσιο στον λόφο της Πνύκας και συγκεκριμένα στο Ηλιοτρόπιον, θα δει τον Ήλιο να ανατέλλει πίσω από τον Λυκαβηττό. Το Ηλιοτρόπιον ήταν το Ηλιακό παρατηρητήριο που κατασκεύασε ο Έλληνας μαθηματικός, αστρονόμος, γεωμέτρης και μηχανικός Μέτων (5ος-4ος αι. πΧ) ώστε να μελετήσει τις κινήσεις του Ήλιου και της Σελήνης με αποτέλεσμα: 1) να υπολογίσει με μεγάλη ακρίβεια τη διάρκεια των εποχών και 2) να δημιουργήσει το Σεληνιακό ημερολόγιο που είναι μέρος του μηχανισμού των Αντικυθήρων και το οποίο διαρκεί 19 χρόνια. Σήμερα διασώζεται μόνο η βάση του.
📖Περισσότερα για τα ηλιοστάσια στο άρθρο της Δρ Φιόρης Αναστασίας Μεταλληνού στο επιστημονικό περιοδικό Kosμος του ΕΑΑ
👉 http://magazine.noa.gr/archives/4208
Κείμενο και παρουσίαση: Δρ Ελένη Βαρδουλάκη
Αστρονομικά στοιχεία: Δρ Χρήστος Παπαδημητρίου
Εθνικόν Αστεροσκοπείον Αθηνών
Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών,Τηλεπισκόπησης
IAU National Astronomy Education Coordinators Greece
IAU National Outreach Coordinators – Greece
