Παρότι ο σεισμός των 5,3 Ρίχτερ που σημειώθηκε το απόγευμα χθες στο Άγιο Όρος στη θαλάσσια περιοχή, εντάχθηκε στο πλαίσιο της ευρύτερης σεισμικής δραστηριότητας, που διαρκεί ήδη ένα χρόνο, το μπαράζ μετασεισμών που καταγράφηκε στη διάρκεια της νύχτας , δημιούργησε νέα δεδομένα.
Εκφράζονται πλέον επιφυλάξεις για το αν τα 5,3 Ρίχτερ ήταν ο κύριος σεισμός , ενώ ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικής Προστασίας (ΟΑΣΠ), Ευθύμιος Λέκκας, εξέφρασε τον προβληματισμό των ειδικών για την επανεμφάνιση σεισμικής δραστηριότητας.
Οι Mονές στο μάτι του κυκλώνα
Οι ζημιές που σημειώθηκαν σε κτίρια είναι μικρές, πλην όμως η ανησυχία παραμένει… Τραυματίστηκε ελαφρά προσκυνητής.
Aπό τις πρώτες αναφορές προκύπτει ότι σε παλιά και εγκαταλελειμμένα κτίρια έχουν πέσει τμήματα της τοιχοποιίας, ενώ έχουν καταρρεύσει στέγες σε κάποια παραπήγματα.
Ζημιές έχουν αναφερθεί στη Μονή Δοχειαρίου, αλλά και στη Σίμωνος Πέτρας, όπου έχει σπάσει καμινάδα στο μοναστήρι και έπεσε ο πολυέλαιος στην Αγία Τράπεζα. Ρωγμές έχουν σχηματιστεί και στη Μονή Βατοπεδίου, όπου επίσης έχουν σπάσει καμινάδες και έχουν πέσει βράχια στη γύρω περιοχή. Από τον ισχυρό σεισμό οι μοναχοί της Βατοπεδίου βγήκαν έντρομοι έξω και συγκεντρώθηκαν στην αυλή του μοναστηριού. Στη Μονή Παντοκράτορος τραυματίστηκε ένας προσκυνητής, ο οποίος από τον πανικό του χτύπησε στον ώμο.
Ο Πολιτικός Διοικητής του Αγίου Όρους, Αλκιβιάδης Στεφανής, ανέφερε ότι η κατάσταση παραμένει υπό έλεγχο και ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για τους μοναχούς, τους εργαζόμενους ή τους προσκυνητές.
«Η ζωή στο Άγιο Όρος συνεχίζεται κανονικά. Οι Ακολουθίες πραγματοποιήθηκαν χωρίς διακοπή, η λειτουργία των μονών συνεχίζεται απρόσκοπτα. Όμως έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης και ελέγχου», τόνισε.
Ειδικά κλιμάκια της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, της ΕΜΑΚ και της ΔΕΗ έχουν μεταβεί στο Άγιο Όρος για επιθεωρήσεις και καταγραφή πιθανών ζημιών. Ο ίδιος ο Γενικός Επιθεωρητής Βορείου Ελλάδος της Πυροσβεστικής, κ. Κοσμίδης, θα πραγματοποιήσει αυτοψία, ενώ κατόπιν εντολής του Πρωθυπουργού, στο Άγιο Όρος θα μεταβεί και ο αρμόδιος Υπουργός, κ. Κεφαλογιάννης, συνοδευόμενος από επιστημονική ομάδα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην ανθεκτικότητα των παλαιών κτισμάτων, που αποτελούν όχι μόνο λειτουργικά μοναστηριακά συγκροτήματα αλλά και μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Όπως τόνισε ο κ. Στεφανής: «Ορισμένες μονές έχουν υποστεί σημαντικές ενισχυτικές παρεμβάσεις, ειδικά σε θεμέλια και στατικά σημεία. Ωστόσο, αρκετά από τα παλαιότερα κτίσματα, εντός και εκτός μοναστικών συγκροτημάτων, δεν έχουν ακόμα ενισχυθεί. Αυτά παρακολουθούνται με ιδιαίτερη προσοχή».
Ο ίδιος αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στη Μονή της Μεγίστης Λαύρας, όπου υπάρχουν 22 εκκλησίες και δεκάδες βοηθητικά ή ιστορικά κτίρια, κάποια άνω των 1000 ετών. Παρά την ανθεκτικότητα τους, η εγγύτητα σε σεισμικά φαινόμενα θέτει νέα δεδομένα.
Οι εκτιμήσεις των σεισμολόγων
Αναφερόμενος στη σεισμικής δραστηριότητα ο κ. Λέκκας τόνισε ότι το ρήγμα βρίσκεται στον υποθαλάσσιο χώρο, γεγονός που δυσκολεύει την άμεση παρακολούθησή του. «Πρέπει να αξιολογήσουμε το εναπομείναν δυναμικό του ρήγματος, ώστε να εκτιμήσουμε την πιθανότητα νέων σεισμών», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι στο Άγιον Όρος, τα μοναστήρια αντέχουν χιλιάδες χρόνια, ωστόσο ορισμένα τμήματά τους είναι πολύ παλιά ή εγκαταλελειμμένα.
«Αυτό που ανησυχεί είναι ότι παρόλο που το ρήγμα δεν είναι πολύ μεγάλο, αυτό επιμένει πολύ εδώ και μήνες και έχει μόνιμη σεισμική δραστηριότητα και αυτό είναι το πρόβλημα», ανέφερε ο κ. Παπαζάχος. Και πρόσθεσε: «Δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα να γίνει και άλλος μεγαλύτερος σεισμός. Ήδη γίνονται μετασεισμοί των 4,0 ρίχτερ, 3,5 ρίχτερ και θα συνεχιστούν και τις επόμενες ώρες και μέρες».
Για το ενδεχόμενο να μην ήταν ο κύριος σεισμός, μίλησε και ο κ. Γεράσιμος Παπαδόπουλος: «Ήδη από τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο του 2024 είχαμε εντοπίσει ότι εξελίσσεται εκεί αργή προσεισμική ακολουθία, το οποίο επισήμανα με 3 σχετικά μηνύματα προς τον πρόεδρο του ΟΑΣΠ. Το Φεβρουάριο του 2025 το μέγεθος έφθασε τα 4,9 Ρίχτερ. Δεν είμαι βέβαιος ότι ο συγκεκριμένος σεισμός στην περιοχή ήταν ο κύριος».
Ο Διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Βασίλης Καραστάθης, μιλώντας στην ΕΡΤ, εξήγησε ότι η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή του Αγίου Όρους έχει ξεκινήσει από την ίδια περίπου περίοδο πέρυσι, με σταδιακή αύξηση της έντασης των δονήσεων. Η πρόσφατη σεισμική δόνηση εντοπίζεται στα νοτιοανατολικά όρια μιας σεισμικά ενεργής ζώνης μήκους περίπου 15 χιλιομέτρων, η οποία ενδέχεται να επεκτείνεται περισσότερο απ’ ό,τι αρχικά εκτιμήθηκε.
Ο κ. Καραστάθης υπογράμμισε την ανάγκη για αυξημένη επαγρύπνηση, δεδομένης της εγγύτητας της σεισμικής ζώνης σε ιστορικά και ιδιαίτερα ευάλωτα κτίρια: «Πρόκειται για παλαιές βυζαντινές κατασκευές, πολλές εκ των οποίων δεν έχουν δοκιμαστεί από ισχυρούς σεισμούς σε κοντινή απόσταση. Όταν υπάρχει τέτοια εγγύτητα, οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψιν το δυσμενέστερο σενάριο».
Ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι η συγκεκριμένη σεισμική δραστηριότητα δεν σχετίζεται με τις γνωστές προειδοποιήσεις περί επικείμενου μεγάλου σεισμού στην Κωνσταντινούπολη, παρότι η εγγύτητα γεωγραφικά ενδέχεται να προκαλεί συγχύσεις στο ευρύ κοινό.
Σε πλήρη επιφυλακή η Πολιτική Προστασία
Όπως αναφέρει ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννης Κεφαλογιάννης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «η ασφάλεια μοναχών και προσκυνητών είναι η απόλυτη προτεραιότητα»
«Σε συνεργασία με τους αρμόδιους επιστημονικούς φορείς, ενεργοποιούμε εγκαίρως κάθε διαθέσιμο μέσο για την προστασία της μοναστικής κοινότητας και των προσκυνητών», υπογραμμίζει ο κ. Κεφαλογιάννης.
Παράλληλα, όπως έγινε γνωστό από την Πολιτική Προστασία, από τις βραδινές ώρες προληπτικά στις Καρυές Αγίου Όρους θα βρίσκεται εκεί διασωστικό όχημα της 2ης ΕΜΑΚ, καθώς και ομάδα της 2ης ΕΜΟΔΕ, ενώ αύριο το πρωί αναμένεται να βρίσκεται επιτόπου και ο Επιθεωρητής Βορείου Ελλάδος.
Σημειώνεται ότι σήμερα συνεδρίασε η Μόνιμη Ειδική Επιστημονική Επιτροπή Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και Μείωσης της Σεισμικής Διακινδύνευσης του ΟΑΣΠ προκειμένου να εξετάσει θέματα που αφορούν στη σεισμική δραστηριότητα του Αγίου Όρους, με αφορμή τη σεισμική δόνηση που σημειώθηκε σήμερα μεγέθους 5,3 Ρίχτερ.
Σύμφωνα με το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας νέα σύσκεψη θα πραγματοποιηθεί εφόσον κριθεί σκόπιμο.