Δρ.Αν.Μοσχοβάκη:Εμφάνιση λίθων στη Χοληδόχο κύστη-Γιατί η χειρουργική εξαίρεση δεν είναι πάντα η ενδεικνυόμενη λύση 

*Της: Δρ.Αν.Μοσχοβάκη

Η κακή κληρονομικότητα, οι ακατάλληλες δίαιτες, η ταχεία μεταβολή του βάρους,  η παχυσαρκία, τα υψηλά τριγλυκερίδια,  η δυσανεξία στην γλυκόζη, ορισμένα φάρμακα, είναι παράγοντες που ευθύνονται για την αυξανόμενη εμφάνιση λίθων στην χοληδόχο κύστη στην Ευρώπη. Η φυσιολογική χολή περιέχει χολικά άλατα, λεκιθίνη και χοληστερόλη, δεν έχει λίθους και αποθηκεύεται στην χοληδόχο κύστη.

Η ανάπτυξη λίθων εμφανίζεται λόγω αλλοίωσης της φυσιολογικής σύστασης της χολής, δε συνοδεύεται συνήθως από συμπτώματα και εντοπίζεται μετά από παθολογική εξέταση ρουτίνας και πραγματοποίηση υπερηχογραφήματος. Συμπτώματα είναι το  κοιλιακό βάρος, η κοιλιακή ευαισθησία, ο κοιλιακός πόνος, ο εμετός, η ναυτία, η δυσπεψία, ο ίκτερος. Σοβαρές επιπλοκές, όπως φλεγμονή, απόφραξη ή παγκρεατίτιδα αναπτύσσεται σε ένα μικρό ποσοστό των ασθενών. Όταν μετά από ιατρική μελέτη διαπιστωθεί αυξημένος κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών, η χειρουργική αφαίρεση της χολής είναι αναγκαία. Στην κλινική πρακτική, ωστόσο, αρκετές φορές γίνεται κατάχρηση της χειρουργικής χολοκυστεκτομής. Είναι σύνηθες λοιπόν, αρκετοί ασθενείς να εμφανίζουν συμπτώματα σοβαρότερα από την ίδια τη νόσο της χολολιθίσης, μετά το χειρουργείο.

Τα πιο συχνά παθολογικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην κλινική πράξη μετά από χολοκυστεκτομή είναι:

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ Η ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ ΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ

Απασχολούν κυρίως τον θεράποντα χειρουργό.

Παρά την δραστική μείωση των πρώιμων χειρουργικών κινδύνων λόγω των νεώτερων χειρουργικών τεχνικών (π.χ. λαπαροσκόπηση), δεν έχουν εξαλειφθεί παντελώς οι πρώιμες επιπλοκές.

Η ατελεκτασία, η πνευμονική ανεπάρκεια, τα συρίγγια, η διαρροή χολής η δημιουργία αποστημάτων, η εσωτερική και εξωτερική αιμορραγία, η παραμονή χολολίθων, η απόφραξη από πήγματα αίματος, οι φλεγμονές είναι εγχειρητικές και μετεγχειρητικές επιπλοκές, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να απειλήσουν την ζωή.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΑΡΚΕΤΕΣ ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ ΜΗΝΕΣ Η ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΟΛΟΚΥΣΤΕΚΤΟΜΗ

Οι χρόνιες επιπλοκές απασχολούν κυρίως τον κλινικό παθολόγο.

Η χολή είναι απαραίτητη για το ανθρώπινο σώμα. Συγκεκριμένα είναι πολύ σημαντική για τη σωστή λειτουργία του εντέρου και την πέψη, ενώ μειώνει την επιφανειακή τάση του λίπους με αποτέλεσμα η διάσπαση των λιπών να καθίσταται απλή για τον οργανισμό διαδικασία. Η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης, όπου η χολή αποθηκεύεται, συνδέεται με γαστρική παλινδρόμηση χολής, αύξηση της παραγωγής χολικών οξέων, αύξηση της ταχύτητας διάβασης των τροφών, δυσκινησία των χοληφόρων σε μόνιμη βάση.

Όψιμα παθολογικά προβλήματα μετά την χολοκυστεκτομή είναι:

• Σύνδρομα μετά χολοκυστεκτομή

Μετά την χολοκυστεκτομή αρκετά άτομα αναπτύσσουν προοδευτικά διάρροια, φούσκωμα, κάψιμο στον θώρακα ή στην κοιλιά. Τα συμπτώματα αποδίδονται στην παλινδρόμηση της χολής, στην παραγωγή χολικών οξέων από το κόλον, στη μεταβολή της σύστασης των χολικών οξέων, στην επιτάχυνση της διόδου των κοπράνων. Ορισμένοι ασθενείς παρουσιάζουν ενοχλητική διάρροια ή δυσάρεστα συμπτώματα γαστρίτιδας.

• Ανωμαλίες εξωηπατικών χοληφόρων, υποτροπή λίθων

Τα εξωηπατικά χοληφόρα παραμένουν μετά την χολοκυστεκτομή και σε αρκετές περιπτώσεις αναπτύσσουν διαταραχές στην λειτουργία τους όπως σπασμό του σφιγκτήρα του ODDI, στενώσεις των χοληφόρων και ανάπτυξη λίθων. Οι λίθοι που αφαιρέθηκαν σε αρκετές περιπτώσεις εμφανίζονται εκ νέου με αποτέλεσμα την εμφάνιση επίμονου πόνου στην κοιλιά. Διαταραχές στην ηπατική βιοχημεία και ίκτερος, δεν είναι σπάνια φαινόμενα.

• Ορισμένα καρκινώματα

Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες άτομα στα οποία έχει αφαιρεθεί η χολή κινδυνεύουν σε μεγαλύτερο βαθμό να προσβληθούν από καρκινώματα του οισοφάγου και του εντέρου. Αυτά τα ευρήματα πιθανώς οφείλονται στο γεγονός ότι με την παρουσία της χοληδόχου κύστης στο ανθρώπινο σώμα, η έκθεση του εντερικού βλεννογόνου στην χολή πραγματοποιείται με άριστο δυνατό τρόπο, προστατευτική επίδραση η οποία καταργείται μετά το χειρουργείο.

Η χειρουργική επέμβαση είναι αναγκαία όταν υπάρχει κίνδυνος φλεγμονής, μετακίνησης λίθου από την χοληδόχο κύστη και ενσφήνωσης (στο έντερο, κυστικό ή χοληδόχο πόρο) ή προσβολής παγκρέατος και παγκρεατίτιδας.

Η σωστή ιατρική παθολογική εξέταση από τον έμπειρο παθολόγο, έχει κομβική σημασία στην αξιολόγηση της χολολιθίασης και στην εκτίμηση της αναγκαιότητας της χειρουργικής επέμβασης.