«Φωτογραφίζω τον πόνο και τη βία αλλά και την ελπίδα. Γιατί πάντα μέσα από αυτές τις φωτογραφίες και από αυτά τα θέματα που κάνω δεν πεθαίνει ποτέ η ελπίδα. Πάντα υπάρχει κάποιος άνθρωπος ο οποίος βοηθάει, προσπαθεί, θυσιάζεται και αυτό κρατάει την ελπίδα ζωντανή».
Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον Γιάννη Μπεχράκη, τον βραβευμένο με Πούλιτζερ φωτογράφο που έφυγε από τη ζωή το Σάββατο 2 Μαρτίου 2019. Η Έκθεση στη μνήμη του πολυβραβευμένου Γιάννη Μπεχράκη με εμβληματικές εικόνες της δουλειάς του από τον πόλεμο, τους δρόμους της προσφυγιάς και τις φυσικές καταστροφές, διοργανώθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με πρωτοβουλία του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Στέλιου Κούλογλου.
Τα εγκαίνια της έκθεσης με τίτλο: «Ο Μπεχράκης στο Ευρωκοινοβούλιο: Μαρτυρίες για έναν Αυτόπτη Μάρτυρα» έγιναν με τη συμμετοχή της οικογένειάς του, φίλων, συνεργατών και εκπροσώπων της ενημέρωσης από την Ελλάδα και την Ευρώπη, παρουσία της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων και των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα.
Εκτέθηκαν 50 από τα πιο αντιπροσωπευτικά του έργα, μέσα από τα οποία αναδεικνύεται το σπάνιο ταλέντο του φωτορεπόρτερ αλλά και η ίδια η ανθρώπινη υπόσταση. «Η αποστολή μου είναι να εξασφαλίσω ότι κανείς δεν θα μπορεί να πει: “δεν γνώριζα”», είχε δηλώσει για το Προσφυγικό και με τις εμβληματικές φωτογραφίες του που έκαναν τον γύρο του κόσμου το κατάφερε.
Όπως είπε στην παρουσίασή του ο Στ. Κούλογλου, «είναι χαρακτηριστική η φωτογραφία του Γιώργου Μουτάφη, που απεικονίζει τον Μπεχράκη μέσα στη θάλασσα για να σώσει προσφυγάκια. Τον ευχαριστούμε, λοιπόν, για την προσφορά του στη δημοσιογραφία, αλλά και για την προσφορά του στη διατήρηση των αξιών, που χρειάζονται οι κοινωνίες μας για να προχωρήσουν».
Οι μαρτυρίες που ακούστηκαν από τους συνεργάτες του
«Η φωτογραφία που έβλεπα στη μηχανή του, ήταν πιο ενδιαφέρουσα από τη ζωή που είχαμε μπροστά μας», είπε ο δημοσιογράφος Αντρέας Μπελεγρής που γνώρισε τον Μπεχράκη στο Κάιρο.
Στην ερώτηση της φωτορεπόρτερ Τατιάνας Μπόλαρη, αν φοβάται, ο Γιάννης Μπεχράκης τής είχε απαντήσει: «Φυσικά και φοβάμαι, αλλά η μαγκιά είναι να νικήσεις τον φόβο σου και να κάνεις αυτό που αγαπάς». Για να προσθέσει η συνεργάτης του ότι «αυτό έκανα, και του το χρωστάω…δεν υπάρχει αντίο, όσο ζουν οι εικόνες του. Και κανένας, όντως, δε μπορεί να πει ότι δεν ήξερε, Γιάννη Μπεχράκη, συνάδελφέ μου».
Ο Γιάννης Μπεχράκης και οι Γιατροί χωρίς Σύνορα είχαν συνεργαστεί πολύ στενά. Όπως είχε πει ο ίδιος στους Γιατρούς χωρίς Σύνορα και το μετέφερε η Ιωάννα Κοτσιόνη εκ μέρους τους: «Είδα την ελπίδα στην προσφυγική κρίση. Είδα την αλληλεγγύη. Μέσα στη μιζέρια και το δράμα τα μηνύματα ελπίδας έχουν ακόμη μεγαλύτερη σημασία. Ένα φιλί, μια αγκαλιά, η αυτοθυσία είναι το μήνυμα του κόσμου ότι υπάρχει ελπίδα, ότι υπάρχει το αύριο».
«Ο Γιάννης Μπεχράκης αποτέλεσε έμπνευση για τουλάχιστον δυο γενιές φωτορεπόρτερ και σίγουρα θα αποτελέσει και γι’ αυτές που έρχονται. Ο Γιάννης χωρίς να το αντιλαμβάνεται ήταν τέτοιο μέγεθος σαν άνθρωπος και σαν φωτογράφος, που θα συνεχίσει να μας επηρεάζει», είπε συγκινημένος ο φωτορεπόρτερ Άλκης Κωνσταντινίδης που είχε συνεργαστεί πολύ στενά μαζί του.
Οι προκλήσεις της δημοσιογραφίας
Στη συζήτηση που συνεχίστηκε για τις προκλήσεις της δημοσιογραφίας, εκφράστηκαν σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια των δημοσιογράφων στον πόλεμο αλλά και εκτός αυτού. Έγινε ειδική αναφορά στον πόλεμο στην Ουκρανία, όπου οι δημοσιογράφοι αποτελούν στόχο, και τονίστηκε ότι η στοχοποίηση των δημοσιογράφων αποτελεί επίθεση στην ελευθεροτυπία, και κατ’ επέκταση στις δημοκρατίες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των εκπροσώπων των διεθνών οργανώσεων που συμμετείχαν στο πάνελ, από το 2015 σαρανταπέντε δημοσιογράφοι έχουν χάσει τη ζωή τους, εκ των οποίων οι 15 εντός ΕΕ, χωρίς τα κράτη-μέλη να αναλαμβάνουν συγκροτημένη δράση για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος. Ως απάντηση, οι διεθνείς οργανώσεις έχουν αναλάβει δράση εκπαίδευσης των δημοσιογράφων σε τεχνικές αυτοπροστασίας.
Τέλος, η συζήτηση εστίασε και στο μέλλον του έντυπου και παραδοσιακού Τύπου που, όπως ειπώθηκε, κινδυνεύει με εξαφάνιση. Σύμφωνα με τους ομιλητές για να σωθούν οι ευρωπαϊκές εφημερίδες «θα πρέπει να βρεθεί ένα νέο μοντέλο λειτουργίας και χρηματοδότησης, που θα προσφέρει αφ’ ενός ευελιξία στα ΜΜΕ να στηρίξουν τους δημοσιογράφους τους στη δουλειά τους, αλλά και ανεξαρτησία, ώστε να μπορούν να διαφυλάξουν το κύρος τους».
με Αριθμό Μητρώου 12691
