Σε απαγόρευση των εισαγωγών προϊόντων, όπως το κακάο, ο καφές ή η σόγια στις περιπτώσεις που συνδέονται με την αποψίλωση και την καταστροφή δασών, προχώρησαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού έφτασαν σε συμφωνία το βράδυ της Δευτέρας.
Η απόφαση αφορά επίσης το φοινικέλαιο, το βοδινό κρέας, το καουτσούκ, καθώς και διάφορες πρώτες ύλες, όπως η σοκολάτα, τα δέρματα, τα έπιπλα, το χαρτί, τον ξυλάνθρακα κ.ά., διευκρίνισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε ανακοίνωσή του.
Η εισαγωγή τους θα απαγορεύεται αν η προέλευσή τους είναι δασικές εκτάσεις που αποψιλώθηκαν μετά τον Δεκέμβριο του 2020, όχι μόνο αν προκλήθηκαν ζημιές σε «πρωτογενή» δάση, αλλά στο σύνολο των δασικών εκτάσεων.
Πρωτιά σε παγκόσμια κλίμακα
Οι εισαγωγικές εταιρείες θα είναι υπεύθυνες για τις αλυσίδες εφοδιασμού τους, θα καλούνται να πιστοποιούν την ανιχνευσιμότητα με τη βοήθεια δεδομένων γεωεντοπισμού των καλλιεργειών και δορυφορικών φωτογραφιών.
«Πρόκειται για πρωτιά σε παγκόσμια κλίμακα! Πρόκειται για τον καφέ που πίνουμε το πρωί, για τη σοκολάτα που τρώμε, τον ξυλάνθρακα που χρησιμοποιούμε για μπάρμπεκιου, το χαρτί των βιβλίων μας. Είναι ριζοσπαστικό», ανέφερε με ικανοποίηση ο Πασκάλ Κανφέν (Renew, φιλελεύθεροι), ο πρόεδρος της επιτροπής περιβάλλοντος του ΕΚ.
Deal reached to preserve forests worldwide 🌲
The Council and the @Europarl_EN have agreed on new rules to fight #deforestation globally. The rules will become law after formal approval by the legislators.
⬇️
— EU Council (@EUCouncil) December 6, 2022
Καθώς της αναλογεί το 16% της αποψίλωσης των δασών σε παγκόσμια κλίμακα λόγω των εισαγωγών της, η ΕΕ κατατάσσεται δεύτερη στον κατάλογο με τους μεγαλύτερους καταστροφείς των τροπικών δασών, πίσω μόνο από την Κίνα, σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF).
Το κείμενο για την αποψίλωση είχε προταθεί τον Νοέμβριο του 2021 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και υιοθετήθηκε σε αδρές γραμμές από τα κράτη μέλη, όμως οι ευρωβουλευτές ψήφισαν τον Σεπτέμβριο σημαντική ενίσχυσή του, μεγεθύνοντας την γκάμα των προϊόντων που αφορά, ειδικά συμπεριλαμβάνοντας το καουτσούκ, που απουσίαζε από την αρχική πρόταση.
🚨BREAKING NEWS🚨
The EU has agreed a new law to stop companies selling products from deforestation
A major breakthrough for forests and people standing up to protect them – but Indigenous People's rights and other nature still at risk#Together4Forestshttps://t.co/zGbYRusYmU
— Greenpeace EU (@GreenpeaceEU) December 6, 2022
Οι ευρωβουλευτές ζητούσαν επίσης να επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής και σε άλλα απειλούμενα οικοσυστήματα με βλάστηση, ιδίως στη σαβάνα Σεχάντου/Σεράδο (Βραζιλία/Παραγουάη/Βολιβία), προέλευση το 2018 περίπου του ενός τετάρτου των ευρωπαϊκών εισαγωγών σόγιας. Η συμφωνία που έκλεισαν οι διαπραγματευτές του ΕΚ και των κρατών, έπειτα από μακρές συνομιλίες, προβλέπει τελικά ότι η επέκταση του μέτρου και στις «άλλες περιοχές με βλάστηση» θα επανεξεταστεί έναν χρόνο αφού τεθεί σε ισχύ το κείμενο.
Ομοίως, έπειτα από δύο χρόνια, η Κομισιόν θα μελετήσει την πιθανή επέκταση του πεδίου εφαρμογής σε άλλα προϊόντα, όπως για παράδειγμα στο καλαμπόκι, που οι ευρωβουλευτές ήθελαν να συμπεριληφθεί στο τρέχον κείμενο, καθώς και σε άλλα οικοσυστήματα που δεσμεύουν μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα και έχουν πλούσια βιοποικιλότητα (π.χ. βάλτοι), όπως και στον χρηματοπιστωτικό τομέα, άλλο αίτημα που πρόβαλαν σθεναρά οι ευρωβουλευτές.
Palm oil, coffee, cocoa and timber,
As well as beef, furniture and chocolate.Soon, key goods placed on EU market will no longer contribute to deforestation.
We just agreed with @Europarl_EN and @EUCouncil on a milestone legislation to fight global deforestation!#EUGreenDeal
— European Commission (@EU_Commission) December 6, 2022
Αντίθετα, «εξασφαλίσαμε ήδη πολύ πιο ισχυρό ορισμό του τι είναι η αποψίλωση των δασών ώστε να καλύπτονται μεγάλες ζώνες» και «εγγυήσεις για την προστασία των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων λαών, των καλύτερων συμμάχων μας εναντίον της αποψίλωσης», τόνισε ο Κριστόφ Χάνσεν (ΕΛΚ, δεξιά), διαπραγματευτής του ΕΚ.
Παράλληλα, οι εισαγωγείς είναι υποχρεωμένοι να «πιστοποιούν τη συμμόρφωσή τους προς τη νομοθεσία της χώρας παραγωγής ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα» και να «εγγυώνται πως τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών γίνονται σεβαστά».
Βαριά πρόστιμα
Από τις χώρες εξαγωγής υψηλού κινδύνου θα ελέγχετε το 9% των προϊόντων που αποστέλλονται στην ΕΕ, ενώ για τις χώρες χαμηλότερου κινδύνου θα ελέγχονται μικρότερα ποσοστά.
Οι εταιρείες που θα διαπιστωθεί ότι παραβιάζουν το νόμο θα μπορούσαν να τιμωρηθούν με πρόστιμο έως και 4% των ετήσιων εισόδων τους στην ΕΕ.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΕΡΤ και AFP