Σε σκουπιδότοπο έχει μετατραπεί ο πλανήτης Άρης

Σε απέραντο σκουπιδότοπο διαστημικού εξοπλισμού έχει μετατραπεί ο πλανήτης Άρης. Οι άνθρωποι εξερευνούν την επιφάνεια του Άρη πάνω από 50 χρόνια. Σύμφωνα με το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για Θέματα Εξωτερικού Διαστήματος, τα κράτη έχουν πραγματοποιήσει 14 ξεχωριστές αποστολές στον Άρη.

Πολλές από αυτές τις αποστολές βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη, αλλά κατά τη διάρκεια των δεκαετιών εξερεύνησης του Άρη, η ανθρωπότητα άφησε πίσω της πολλά συντρίμμια στην επιφάνεια του πλανήτη.

Στα μέσα Αυγούστου του 2022, η NASA επιβεβαίωσε ότι το Mars rover Perseverance είχε εντοπίσει ένα κομμάτι σκουπιδιών που εκτοξεύτηκε κατά την προσγείωσή του, αυτή τη φορά ένα μπερδεμένο χάος από δίχτυα. Και δεν είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες βρίσκουν σκουπίδια στον Άρη.

Όλα τα διαστημόπλοια που προσγειώνονται στον Άρη εκτοξεύουν εξοπλισμό -όπως αυτό το προστατευτικό κέλυφος- κατά την πορεία τους προς την επιφάνεια του Άρη.

Από πού προέρχονται τα συντρίμμια

Τα συντρίμμια στον Άρη προέρχονται από τρεις κύριες πηγές: απορριπτόμενο υλικό, ανενεργά διαστημόπλοια και διαστημόπλοια που συνετρίβησαν.
Κάθε αποστολή στην επιφάνεια του Άρη απαιτεί μια μονάδα που προστατεύει το διαστημόπλοιο. Αυτή η μονάδα περιλαμβάνει μια θερμική ασπίδα για όταν το σκάφος διέρχεται από την ατμόσφαιρα του πλανήτη, ένα αλεξίπτωτο και υλικό προσγείωσης ώστε να μπορεί να προσγειωθεί μαλακά.

Το σκάφος απορρίπτει κομμάτια της μονάδας καθώς κατεβαίνει, και αυτά τα κομμάτια μπορεί να προσγειωθούν σε διαφορετικές θέσεις στην επιφάνεια του πλανήτη .

Όταν αυτά τα συντρίμμια πέφτουν στο έδαφος, μπορεί να σπάσουν σε μικρότερα κομμάτια, όπως συνέβη κατά την προσεδάφιση του ρόβερ Perseverance το 2021. Αυτά τα μικρά κομμάτια μπορούν στη συνέχεια να παρασυρθούν από τους αρειανούς ανέμους.

Πολλά μικρά, σκουπίδια έχουν βρεθεί όλα αυτά τα χρόνια, όπως το υλικό από δίχτυ που βρέθηκε πρόσφατα.

Νωρίτερα μέσα στο έτος, στις 13 Ιουνίου 2022, το ρόβερ Perseverance εντόπισε μια μεγάλη, γυαλιστερή θερμική κουβέρτα σφηνωμένη σε μερικούς βράχους σε απόσταση 1,25 μιλίων (2 χλμ. ) από το σημείο όπου προσγειώθηκε το ρόβερ. Τόσο το Curiosity το 2012 όσο και το Opportunity το 2005 συνάντησαν επίσης συντρίμμια από τα οχήματα προσεδάφισής τους.

Εννέα διαστημόπλοια «φαντάσματα»

Τα εννέα ανενεργά διαστημόπλοια στην επιφάνεια του Άρη αποτελούν τον επόμενο τύπο συντριμμιών. Τα σκάφη αυτά είναι τα :

• Mars 3 lander,
• Mars 6 lander,
• Viking 1 lander,
• Viking 2 lander,
• το όχημα Sojourner,
• το όχημα Beagle 2 lander,
• το όχημα Phoenix lander,
• το όχημα Spirit
• το όχημα Opportunity.

Ως επί το πλείστον άθικτα, αυτά θα μπορούσαν να θεωρηθούν καλύτερα ιστορικά λείψανα παρά σκουπίδια.

Η φθορά επιβαρύνει τα πάντα στην επιφάνεια του Άρη. Ορισμένα τμήματα των αλουμινένιων τροχών του Curiosity έχουν σπάσει και πιθανώς είναι διασκορπισμένα κατά μήκος της τροχιάς του οχήματος.

Κάποια από τα απορρίμματα είναι σκόπιμα τοποθετημένα, με το Perseverance να έχει ρίξει ένα τρυπάνι στην επιφάνεια τον Ιούλιο του 2021, επιτρέποντάς του να αντικαταστήσει ένα νέο, παρθένο τρυπάνι ώστε να συνεχίσει να συλλέγει δείγματα.

Τα διαστημόπλοια που έχουν συντριβεί και τα κομμάτια τους είναι μια άλλη σημαντική πηγή σκουπιδιών. Τουλάχιστον δύο διαστημόπλοια έχουν συντριβεί και άλλα τέσσερα έχουν χάσει την επαφή πριν ή αμέσως μετά την προσγείωση. Η ασφαλής κάθοδος στην επιφάνεια του πλανήτη είναι το δυσκολότερο μέρος κάθε αποστολής προσεδάφισης στον Άρη – και δεν έχει πάντα καλή κατάληξη.

Αν αθροίσετε τη μάζα όλων των διαστημοπλοίων που έχουν σταλεί ποτέ στον Άρη, θα έχετε περίπου 9.979 κιλά. Αφαιρέστε το βάρος του λειτουργικού σκάφους που βρίσκεται σήμερα στην επιφάνεια -2. 860 κιλά – και απομένουν 7. 119 κιλά ανθρώπινα συντρίμμια στον Άρη.

Γιατί έχουν σημασία τα σκουπίδια

Σήμερα, η κύρια ανησυχία των επιστημόνων σχετικά με τα σκουπίδια στον Άρη είναι ο κίνδυνος που εγκυμονούν για τις τρέχουσες και τις μελλοντικές αποστολές

Οι ομάδες Perseverance καταγράφουν όλα τα συντρίμμια που βρίσκουν και ελέγχουν αν κάποιο από αυτά θα μπορούσε να μολύνει τα δείγματα που συλλέγει το ρόβερ. Οι μηχανικοί της NASA εξέτασαν επίσης αν το Perseverance θα μπορούσε να μπλεχτεί σε συντρίμμια από την προσγείωση, αλλά κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο κίνδυνος είναι μικρός.

Ο πραγματικός λόγος που τα συντρίμμια στον Άρη είναι σημαντικά είναι η θέση τους στην ιστορία. Τα διαστημόπλοια και τα κομμάτια τους αποτελούν τα πρώτα ορόσημα για την ανθρώπινη εξερεύνηση του πλανήτη.

ΠΗΓΗ: www.popsci.com