Όλα τα προσωρινά και μόνιμα μέτρα στήριξης

Της Αγγελικής Γυπάκη

Στα 5,5 δισ. ευρώ ανέρχεται το ποσό που θα δαπανηθεί για τα μόνιμα και προσωρινά μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων που εξήγγειλε το Σάββατο 10/09/22 ο Πρωθυπουργός από το βήμα της 86ης ΔΕΘ και εξειδίκευσε  σήμερα το κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο υπό τον υπουργό Οικονομικών κ. Χρήστο Σταϊκούρα.

Τα βασικότερα μέτρα που παρουσιάστηκαν σήμερα αφορούν στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την ενεργειακή κρίση, όπως η επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης, η χορήγηση μιας νέας «επιταγής ακρίβειας» για τους ασθενέστερους οικονομικά πολίτες και στη αύξηση των συντάξεων.

Μιλώντας στην ΕΡΤ ο κ. Σταικούρας είπε συγκεκριμένα πως οι δικαιούχοι της ενίσχυσης των 250 ευρώ διευρύνονται και θα είναι οι συνταξιούχοι με σύνταξη μέχρι 800 ευρώ κι όχι μέχρι 600 ευρώ, όπως ίσχυσε την προηγούμενη φορά. Η αύξηση στις συντάξεις το 2023 θα είναι της τάξης του 6% “, ανέφερε ο υπουργός.

Επίσης μεταξύ των άλλων, ανακοινώθηκε επιδότηση 25 λεπτών το λίτρο στο πετρέλαιο θέρμανσης στην αντλία, διπλασιασμός του επιδόματος θέρμανσης με την τιμή αναφοράς  350 ευρώ, με το ποσό να φτάνει τα 700 ευρώ σε συνάρτηση με τους συντελεστές ανά βαθμοημέρες, όταν αντικαθίσταται η θέρμανση από ηλεκτρικό με πετρέλαιο.Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο επιδότησης του φυσικού αερίου, δήλωσε ότι είναι υπό επεξεργασία, εν αναμονή και των αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Τα Χριστούγεννα θα χορηγηθεί σε περίπου 1 εκατομμύριο συνταξιούχους με σύνταξη έως 800 ευρώ, επίδομα – “επιταγή Ακρίβειας” 250 ευρώ (συνολικού κόστους περίπου 500 εκατ. ευρώ).

Την επιταγή ακρίβειας θα λάβουν επίσης 35.000 ανασφάλιστοι υπερήλικες, 172.000 δικαιούχοι του επιδόματος ΑΜΕΑ, ενώ 225.000 δικαιούχοι Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος θα λάβουν διπλή δόση και 800.000 δικαιούχοι επιδόματος παιδιού θα εισπράξουν 1,5 δόση. Συνολικά θα ωφεληθούν από το μέτρο 2,3 εκατομμύρια πολίτες.

Τα 250 ευρώ θα λάβουν οι μακροχρόνια -έως και 2 έτη- άνεργοι που δεν δικαιούνται Κοινωνικό Επίδομα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), ενώ αυξημένο (από 1.000 σε 1.500 ευρώ) θα είναι το επίδομα φοιτητικής στέγης, ενώ στις στις περιπτώσεις που το ίδιο ηλεκτρονικό μισθωτήριο το υποβάλλουν περισσότεροι από ένας φοιτητές το επίδομα θα είναι 2.000 ευρώ για τον καθένα ξεχωριστά.

Τα μόνιμα μέτρα

Η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους, του Τέλους Επιτηδεύματος, υπό προϋποθέσεις,

• η μείωση των εισφορών και
• η αύξηση των συντάξεων από το νέο έτος,
• η αύξηση του κατώτατου μισθού

Δεύτερος συμπληρωματικός προϋπολογισμός

Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανακοίνωσε ότι σήμερα κατατίθεται στη Βουλή δεύτερος συμπληρωματικός προϋπολογισμός με επιπλέον δαπάνες 2,9 δισ. ευρώ, ενώ για τον φετινό ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας ανέφερε ότι η νεότερη εκτίμηση ανεβάζει για φέτος  τον «πήχη» στο 5,3% και στο 2,1% για το 2023, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για ρυθμό μεγέθυνσης της οικονομίας 3,1% το 2022.

Έξι άξονες παρεμβάσεων

Ειδικότερα, οι παρεμβάσεις, όπως αυτές εξειδικεύθηκαν από το οικονομικό επιτελείο, εδράζονται σε 6 άξονες.

1ος Άξονας

Μέτρα, ύψους 2,3 δισ. ευρώ, για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, επιπλέον του μηχανισμού επιδότησης ρεύματος και φυσικού αερίου.

• Εφάπαξ ενίσχυση ύψους 250 ευρώ, σε ευάλωτα νοικοκυριά.

Δικαιούχοι:

• 1 εκατ. συνταξιούχοι, έναντι 634.000 τον Απρίλιο, με μηνιαίο εισόδημα έως 800 ευρώ, έναντι 600 ευρώ τον Απρίλιο.
• 35.000 ανασφάλιστοι υπερήλικες του ΟΠΕΚΑ.
• 172.000 δικαιούχοι επιδόματος ΑΜΕΑ. Επιπλέον:
• 225.000 δικαιούχοι ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος θα δουν διπλή δόση τον Δεκέμβριο.
• 800.000 δικαιούχοι επιδόματος παιδιών ΟΠΕΚΑ, θα δουν μιάμιση επιπλέον μηνιαία δόση.

Συνολικά, δικαιούχοι του μέτρου είναι 2,3 εκατ. πολίτες. Το κόστος ανέρχεται στα 496 εκατ. ευρώ.

• Αύξηση, κατά 200.000, των δικαιούχων του Προγράμματος «Ανακυκλώνω / Αλλάζω Συσκευή». Το κόστος ανέρχεται στα 140 εκατ. ευρώ, και θα καλυφθεί από Συγχρηματοδοτούμενους Πόρους.
• Επιδότηση 250.000 αγροτών για το αυξημένο κόστος λιπασμάτων. Το κόστος ανέρχεται στα 60 εκατ. ευρώ.
• Επιδότηση 50.000 κτηνοτρόφων για τις αυξημένες τιμές στις ζωοτροφές. Το κόστος ανέρχεται στα 89 εκατ. ευρώ, και θα καλυφθεί από Συγχρηματοδοτούμενους Πόρους.
• Αύξηση του επιδόματος θέρμανσης καλύπτοντας 1,3 εκατ. πολίτες, με αύξηση των εισοδηματικών κριτηρίων.

Συγκεκριμένα, αυξάνεται το όριο εισοδήματος για τους δικαιούχους  από τα 14.000 ευρώ στα 16.000 ευρώ για τον άγαμο, και από τα 20.000 ευρώ στα 24.000 ευρώ για τον έγγαμο, προσαυξημένο κατά 3.000 ευρώ για κάθε τέκνο.

Επιπλέον, αυξάνεται το επίδομα από 300 ευρώ πολλαπλασιαζόμενο με βαθμο-ημέρες, σε 350 ευρώ.

Επίσης, όσοι δικαιούχοι καταναλώσουν, για πρώτη φορά εφέτος, πετρέλαιο ή υγραέριο ή άλλες μορφές καυσίμων, πλην φυσικού αερίου, δικαιούνται διπλάσιου επιδόματος. Το κόστος ανέρχεται στα 300 εκατ. ευρώ, από 84 εκατ. ευρώ το 2020 και 174 εκατ. ευρώ το 2021.

• Μείωση κόστους στο πετρέλαιο θέρμανσης για 1,3 εκατ. νοικοκυριά, ύψους περίπου 25 λεπτών. Το κόστος ανέρχεται στα 250 εκατ. ευρώ.
• Επέκταση του μειωμένου ΦΠΑ στις μεταφορές, στον καφέ, στα μη αλκοολούχα ποτά, στα γυμναστήρια, στις σχολές χορού, στον κινηματογράφο και στο τουριστικό πακέτο, έως τον Ιούνιο του 2023. Το κόστος ανέρχεται στα 246 εκατ. ευρώ.
• Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ, εξασφαλίζοντας τον αναγκαίο χώρο στο δίκτυο. Το μέτρο εκτιμάται ότι θα καλύψει 250.000 μικρά φωτοβολταϊκά, για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Το κόστος ανέρχεται στα 700 εκατ. ευρώ, και θα καλυφθεί από Συγχρηματοδοτούμενους Πόρους.

 2ος Άξονας

Μέτρα, ύψους 1,7 δισ. ευρώ, για τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και την αύξηση του εισοδήματος των εργαζομένων.

• Νέα, τρίτη, αύξηση του κατώτατου μισθού μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Με τη νέα χρονιά ξεκινά η διαδικασία για τη νέα αναπροσαρμογή του, με εφαρμογή από τον Μάιο του 2023. Αναμένεται να επηρεαστεί το μισθολόγιο 1 εκατ. εργαζομένων.
• Μονιμοποίηση της μείωσης κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών. Μέτρο που αυξάνει το διαθέσιμο εισόδημα 2,2 εκατ. εργαζομένων, μειώνοντας ταυτόχρονα και το μισθολογικό βάρος για τις επιχειρήσεις. Το κόστος ανέρχεται στα 871 εκατ. ευρώ.
• Μόνιμη κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα. Μέτρο που αυξάνει το διαθέσιμο εισόδημα 1,2 εκατ. εργαζομένων. Το κόστος ανέρχεται στα 765 εκατ. ευρώ.
• Απαλλαγή από το τέλος επιτηδεύματος για επιτηδευματίες και μικρές επιχειρήσεις, με ακαθάριστα έσοδα έως 2 εκατ. ευρώ ετησίως, που αυξάνουν τον μέσο ετήσιο αριθμό εργαζομένων πλήρους απασχόλησης, κατ’ ελάχιστο για 3/12 σε ετήσια βάση, για το έτος που συντελείται η αύξηση. Πρόκειται για μόνιμο μέτρο. Αφορά, δυνητικά, 900.000 επιτηδευματίες και επιχειρήσεις. Η απώλεια εσόδων στον τακτικό προϋπολογισμό αντισταθμίζεται από αυξημένα έσοδα ασφαλιστικών εισφορών.
• Κίνητρα μετατροπής συμβάσεων μερικής απασχόλησης σε πλήρη απασχόληση, για επιχειρήσεις με υψηλά ποσοστά εργαζόμενων μερικής απασχόλησης.

Από προχθές και έως το τέλος του 2023, όσες επιχειρήσεις έχουν ποσοστό εργαζομένων με μερική απασχόληση άνω του 50%, για συμβάσεις εργαζομένων τους που έχουν συναφθεί πριν τις 10 Σεπτεμβρίου και μετατραπούν από μερικής σε πλήρους απασχόλησης, απαλλάσσονται, για 1 έτος, από το 40% των ασφαλιστικών εισφορών για τον εν λόγω εργαζόμενο. Αφορά περίπου 290.000 επιχειρήσεις, που απασχολούν 2,2 εκατ. εργαζομένους.

• Επέκταση επιδόματος μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα, για 32.000 γυναίκες, από τους 6 στους 9 μήνες, από το 2023. Το κόστος ανέρχεται στα 64 εκατ. ευρώ.

3ος Άξονας

Μέτρα, ύψους 855 εκατ. ευρώ, για τους απασχολούμενους στο δημόσιο.

• Μόνιμη κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης στους δημοσίους υπαλλήλους. Το μέτρο αυτό καλύπτει 500.000 άτομα. Το κόστος ανέρχεται στα 202 εκατ. ευρώ.
• Κατάργηση της ειδικής εισφοράς 1% υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων. Το μέτρο αυτό καλύπτει 600.000 άτομα. Το κόστος ανέρχεται στα 50 εκατ. ευρώ.
• Άμεση διευθέτηση παγίων μισθολογικών αιτημάτων των Ενόπλων Δυνάμεων, όπως είναι:
• Η μισθολογική εξέλιξη εθελοντών μακράς διάρκειας και οπλιτών βραχείας ανακατάταξης.
• Η επέκταση της μάχιμης πενταετίας ένστολων και σε λοιπές κατηγορίες προσωπικού.
•  Η έκδοση απόφασης για καταβολής της ειδικής αποζημίωσης για τη νυχτερινή απασχόληση των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων.
• Η ειδική πρόσθετη αμοιβή για πληρώματα πολεμικών πλοίων. Το κόστος ανέρχεται στα 50 εκατ. ευρώ.
• Αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου των 20.000 γιατρών του Ε.Σ.Υ., από την 1η Ιανουαρίου 2023, με αύξηση του βασικού μισθού, του επιδόματος νοσοκομειακής απασχόλησης και του επιδόματος θέσης ευθύνης. Η μεσο-σταθμική αύξηση εκτιμάται στο 10%. Το κόστος ανέρχεται στα 53 εκατ. ευρώ.
• Αναμόρφωση του μισθολογίου δημοσίων υπαλλήλων, με έμφαση στους χαμηλόμισθους και όσους έχουν θέσεις ευθύνης, από την 1η Ιανουαρίου 2024. Το μέτρο αυτό καλύπτει περίπου 600.000 εργαζόμενους. Το κόστος ανέρχεται στα 500 εκατ. ευρώ.

4ος Άξονας

Μέτρα, ύψους 1,1 δισ. ευρώ, για τους συνταξιούχους.

• Εφάπαξ ενίσχυση σε 1 εκατ. συνταξιούχους, με μηνιαίο εισόδημα έως 800 ευρώ. Το κόστος ανέρχεται στα 250 εκατ. ευρώ.
• Μόνιμη κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης σε 1 εκατ. συνταξιούχους. Το κόστος ανέρχεται στα 274 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση κύριων συντάξεων το 2023. Η αύξηση αφορά 1,5 εκατ. συνταξιούχους με χαμηλή ή μηδενική προσωπική διαφορά.

Το ύψος της αύξησης θα προκύπτει κατά 50% από την αύξηση του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή στο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Υπολογίζεται, στο πρώτο έτος εφαρμογής, η αύξηση να υπερβεί το 6%. Το κόστος αναμένεται να ξεπεράσει τα 600 εκατ. ευρώ για το 2023.

5ος Άξονας

Πλέγμα μέτρων για την αντιμετώπιση του αυξημένου κόστους στέγασης.

• Αύξηση κατά 50% του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος. Από τα 1.000 στα 1.500 ευρώ ετησίως, και στα 2.000 ευρώ σε περίπτωση δύο ή περισσότερων αιτούντων φοιτητών που συγκατοικούν στην ίδια μισθωμένη κατοικία. Αυτό το μέτρο αφορά 50.000 φοιτητές και σπουδαστές των ΙΕΚ. Το κόστος ανέρχεται στα 26 εκατ. ευρώ.
• Πρόγραμμα «Ανακαινίζω / Εξοικονομώ» για νέους, με δυνατότητα λήψης χαμηλότοκου δανείου ανακαίνισης με ευνοϊκούς όρους και επιχορήγησης παρεμβάσεων εξοικονόμησης και βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, αλλά και ανακαίνισης της κατοικίας τους. Αυτό το μέτρο αφορά περίπου 40.000 νέους ανθρώπους. Το κόστος ανέρχεται στα 350 εκατ. ευρώ.
• Πρόγραμμα «Ανακαινίζω / Ενοικιάζω» για Κενά Σπίτια. Με σκοπό την αύξηση των αξιοποιήσιμων κατοικιών, επιδοτείται έως 40% το κόστος ανακαίνισης για κενές κατοικίες που θα μισθωθούν. Αυτό το μέτρο αφορά έως 10.000 ιδιοκτήτες ακινήτων και ενοικιαστές. Το κόστος ανέρχεται στα 50 εκατ. ευρώ.
• Χορήγηση ευνοϊκών στεγαστικών δανείων, μέσω συγχρηματοδότησης.

Δημιουργούμε ένα νέο ειδικό πρόγραμμα χαμηλότοκου δανεισμού με σχεδόν μηδενικό επιτόκιο για την αγορά πρώτης κατοικίας από νέους και νέα ζευγάρια έως 39 ετών. Αυτό το μέτρο αφορά περίπου 25.000 δικαιούχους.  Το κόστος ανέρχεται στα 500 εκατ. ευρώ.

• Δημιουργία νέων σύγχρονων φοιτητικών εστιών σε 5 Πανεπιστήμια της χώρας, αυτά της Κρήτης, της Θεσσαλίας, της Θράκης, της Δυτικής Αττικής και της Δυτικής Μακεδονίας, μέσω ΣΔΙΤ. Αυτό το μέτρο αφορά περίπου 8.150 δικαιούχους. Το κόστος ανέρχεται στα 540 εκατ. ευρώ.
• Θεσμοθέτηση ενός νέου εργαλείου αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, την «κοινωνική αντιπαροχή».
• Προσφορά ακίνητα του Δημοσίου σε ιδιώτες κατασκευαστές με στόχο να κατασκευάσουν, με δικά τους έξοδα, σύγχρονα κτίρια κατοικίας, στα οποία θα έχουν την υποχρέωση να μισθώνουν το 50% με χαμηλά ενοίκια σε νέους δικαιούχους και να αξιοποιούν εμπορικά τα υπόλοιπα. Το αφορά περίπου 10.000 πολίτες, και δεν θα έχει δημοσιονομικό κόστος.

• Ενεργοποίηση Προγράμματος «Εστία 2», όπου το κράτος θα μισθώνει ιδιωτικά ακίνητα προκειμένου να τα διαθέσει με πολύ χαμηλό μίσθωμα σε ευάλωτους δικαιούχους. Το μέτρο αφορά 1.000 – 2.500 δικαιούχους. Το κόστος ανέρχεται στα 7 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση του ορίου για τη χορήγηση άδειας Golden VISA στα 500.000 ευρώ, από τα 250.000 ευρώ.

6ος Άξονας

Άλλα αναπτυξιακά μέτρα, ύψους 240 εκατ. ευρώ.

• Κίνητρα για επέκταση της τουριστικής περιόδου, μέσω της επέκτασης του προγράμματος «Τουρισμός για Όλους», ώστε να καλύψουμε 200.000 νέους δικαιούχους, και ενός νέου προγράμματος συν-διαφήμισης του ΕΟΤ, σε συνεργασία με Tour Operators και αεροπορικές εταιρείες. Το κόστος ανέρχεται στα 51 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση ΚΑΠ των ΟΤΑ, από το 2023. Το κόστος ανέρχεται στα 120 εκατ. ευρώ.
• Αναστολή ισχύος του ΦΠΑ στο 24% για νέες οικοδομές, έως τέλος του 2024. Το κόστος ανέρχεται στα 18 εκατ. ευρώ.
• Αναμόρφωση πλαισίου λειτουργίας κεφαλαιαγοράς, έως το τέλος του 2023, με σημαντικά επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα, όπως είναι:
• Η μείωση του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων, από το 0,5% στο 0,2%.
• Η μείωση κατά 50% του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών.
• Η κατάργηση του φόρου τόκων ομολόγων σε επιχειρηματικά και κρατικά ομόλογα. Το κόστος ανέρχεται στα 50 εκατ. ευρώ.

Ολοκληρώνοντας την παρουσίαση ο  υπουργός Οικονομικών αποσφήνισε ότι ο δημοσιονομικός χώρος το 2022 εξαντλείται στο επίδομα θέρμανσης, στην «επιταγή ακρίβειας» και στις επιδοτήσεις του ρεύματος. Ωστόσο, πρόσθεσε πως «έχουμε κρατήσει τα πολεμοφόδια (πορεία εκτέλεσης προϋπολογισμού και ταμειακά διαθέσιμα περίπου 38 δισ. ευρώ) για να αντιμετωπίσουμε και έκτακτες καταστάσεις».