Τα επτά Γεωπάρκα της Ελλάδας χρηματοδοτούνται με 850.000 ευρώ

Περίπου 850.000 ευρώ θα διατεθούν στα επτά Γεωπάρκα του Ελληνικού Δικτύου των Παγκόσμιων Γεωπάρκων της UNESCO. Για πρώτη φορά το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με όχημα τον ΟΦΥΠΕΚΑ,  αναλαμβάνει την προστασία και την οικονομική υποστήριξη των επτά αναγνωρισμένων Παγκόσμιων Γεωπάρκων UNESCO.

Με το ποσό των 120.000 ευρώ θα χρηματοδοτεί κάθε ένα από τα επτά Γεωπάρκα: του Ψηλορείτη, Σητείας, Βίκου-Αώου και Λέσβου, ακολουθεί το Γεωπάρκο Γρεβενών Κοζάνης, ενώ για την αντίστοιχη χρηματοδότηση των Γεωπάρκων Χελμού-Βουραικού και Κεφαλλονιάς-Αίνου.

Οι προγραμματικές συμβάσεις χρηματοδότησης υπεγράφησαν κατά την έναρξη του 3oυ Συνεδρίου των Παγκόσμιων Γεωπάρκων UNESCO της Ελλάδας και της Κύπρου, που πραγματοποιείται στα Γιάννενα, παρουσία του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργου Αμυρά,  μεταξύ  των εκπροσώπων των γεωπάρκων και του Γενικού Διευθυντή του ΟΦΥΠΕΚΑ, Γιάννη Μητσόπουλου.

Η χρηματοδότηση αφορά στην κατασκευή και εγκατάσταση ενημερωτικών πινακίδων, τη δημιουργία θέσεων θέας, την  αποκατάσταση και καθαρισμό των μονοπατιών εντός των Γεωπάρκων, την εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων πληροφορικής και διαδραστικών εφαρμογών στα Κέντρα Ενημέρωσης των Γεωπάρκων καθώς και τη δημιουργία εκθέσεων.

Στην έναρξη του τριήμερου Συνεδρίου που διοργανώνεται από την Αναπτυξιακή Ηπείρου, την Περιφέρεια Ηπείρου, την Ελληνική Εθνική Επιτροπή της Unesco, την Κυπριακή Εθνική Επιτροπή της Unesco και τον ΟΦΥΠΕΚΑ παραβρέθηκαν ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης, οι Δήμαρχοι Ζαγορίου Γιώργος Σουκουβέλος, Κόνιτσας Νίκος Εξάρχου, Λαυρεωτικής Δημήτρης Λουκάς, Ανωγείων Σωκράτης Κεφαλογιάννης και  εκπρόσωποι των Γεωπάρκων και του τουρισμού.

Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς δήλωσε: «Από τον σχεδιασμό μας δε θα μπορούσε να λείπει η ανάπτυξη και η ανάδειξη των Παγκόσμιων Γεωπάρκων. Πρόκειται για θησαυρούς της ελληνικής φύσης και της γεωλογικής ιστορίας της χώρας που μπορούν να συμβάλλουν στη διεθνή προβολή της Ελλάδας και την ανάπτυξη του οικοτουρισμού».

Νωρίτερα ο κ. Αμυράς επισκέφθηκε τη Λάρισα για την υπογραφή προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Κώστα Αγοραστού και του ΟΦΥΠΕΚΑ  για την προετοιμασία φακέλου και τον καθορισμό σχεδίου δράσης με σκοπό την ένταξη της περιοχής Μετεώρων και Πύλης στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO.

Τα επτά ελληνικά Γεωπάρκα

Σύμφωνα με την UNESCO (1999) ως γεωπάρκα ορίζονται περιοχές ιδιαίτερης γεωλογικής σημασίας, σπανιότητας ή κάλλους, όπου η γεωλογική κληρονομιά προστατεύεται και αναπτύσσεται ταυτοχρόνως.

Τα γεωπάρκα είναι περιοχές όπου εκτός από τις διάφορες γεωλογικές εμφανίσεις, μπορούν επίσης να περιλαμβάνουν και άλλα χαρακτηριστικά στοιχεία, όπως αρχαιολογικές, οικολογικές, ιστορικές ή/και πολιτιστικές αξίες και μπορούν να αποτελέσουν το έναυσμα για κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη, ενεργοποιώντας τον τουρισμό με τη μορφή του οικο- ή γεωτουρισμού. Τα γεωπάρκα έχουν καθορισμένη γεωγραφική έκταση και θεματολογία που επιτρέπει την ανάπτυξη οικονομικών/τουριστικών δραστηριοτήτων.

Απολιθωμένο δάσος Λέσβου

Ένα από τα δύο μεγαλύτερα απολιθωμένα δάση στον κόσμο. Απολιθωμένοι κορμοί, διάσπαρτοι σε μια έκταση 150 τ. χλμ., η οποία περικλείεται από τους οικισμούς Σίγρι, Ερεσός και Άντισσα στη δυτική Λέσβο, μαρτυρούν με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο την «κοσμογονία» που σημάδεψε τη γεωλογική ιστορία της λεκάνης του Αιγαίου πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. Έντονες ηφαιστειακές εκρήξεις είχαν ως αποτέλεσμα την εκτόξευση τεράστιας ποσότητας στάχτης, που σε σύντομο διάστημα κάλυψε την περιοχή όπου σήμερα βρίσκεται το Απολιθωμένο Δάσος.

Φυσικό Πάρκο Ψηλορείτη

Φαράγγια, σπήλαια, πανέμορφα μονοπάτια και πυκνά δάση συγκροτούν ένα αληθινό μουσείο φυσικής ιστορίας, ενώ η μεγάλη βιοποικιλότητα, με μοναδικά ενδημικά είδη χλωρίδας και πανίδας, δημιουργούν ένα ζωντανό «υφαντό».

Εθνικό Πάρκο Χελμού-Βουραϊκού

Παλαιότερα ο Χελμός ονομαζόταν Αροάνια Όρη. Πρόκειται για την τρίτη σε ύψος οροσειρά της Πελοποννήσου, μετά τον Ταΰγετο και τη Ζήρια. Εδώ, θα συναντήσετε τα νερά της Στυγός, τα Καλάβρυτα με τα ονομαστά μοναστήρια και το σύγχρονο Χιονοδρομικό Κέντρο, το αστεροσκοπείο του Χελμού, τη λίμνη Τσιβλού.

Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου

Ο Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου βρίσκεται στο Ζαγόρι της Ηπείρου, βόρεια της πόλης των Ιωαννίνων. Στις λόχμες και τις καταφυγές του Βίκου έχουν εντοπιστεί ίχνη ανθρώπινης παρουσίας από το 40.000 π.Χ. Η γεωλογική διαμόρφωση της περιοχής είναι υδατογενής, με το νερό να «ζωγραφίζει» τοπία απίστευτης ομορφιάς. Η περιοχή ονομάζεται και «Δρυμός των Μεγάλων Κορυφών» εξαιτίας των έντονων εξάρσεων των βουνών. Εδώ υπάρχουν οι πιο εντυπωσιακοί γεωλογικοί σχηματισμοί στην Ελλάδα, με πέντε σπηλαιοβάραθρα, κάθετα τα περισσότερα, με μεγαλύτερο και δεύτερο στον κόσμο το βάραθρο της Προβατίνας (με βάθος 407 μέτρα).

Απολιθωμένο Δάσος Αγίου Νικολάου

Περίπου 18 χλμ. νότια της Νεάπολης Λακωνίας, (8 χλμ. από το χωριό του Αγίου Νικολάου) βρίσκεται το απολιθωμένο Φοινικόδασος του Καβομαλιά.

Αλληλεπίδραση πολλών γεωλογικών φαινομένων, στη διάρκεια εκατομμυρίων ετών, οδήγησε στη δημιουργία του Απολιθωμένου Δάσους. Η μοναδικότητα του έγκειται, κυρίως, στον τρόπο απολίθωσης των κορμών του. Πριν 2–3 εκατομμύρια χρόνια, όταν το κλίμα στην περιοχή ήταν υποτροπικό, υπήρχε ένα τεράστιο φοινικόδασος, στο οποίο οι φοίνικες και χουρμαδιές αναμειγνύονταν με κωνοφόρα και πλατύφυλλα δέντρα. Το δάσος αυτό, λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, σκεπάστηκε με νερό με αποτέλεσμα τα δέντρα να «ασβεστωθούν» και να μην πυριτιωθούν από τις τέφρες κάποιου ηφαιστείου, όπως συνέβη στα άλλα απολιθωμένα δάση της Ελλάδας.

Οι απολιθωμένοι κορμοί των δέντρων σε συνδυασμό με το άγριο και υποβλητικό τοπίο του Καβομαλιά και τα καταγάλανα νερά της ακτής της Αγίας Μαρίνας, συνθέτουν ένα σκηνικό απερίγραπτου φυσικού κάλλους.

Το Γεωπάρκο Γρεβενών – Κοζάνης

Πρόκειται για μια περιοχή με ιδιαίτερα πλούσια γεωλογική κληρονομία και πληθώρα γεω-σημείων, που θυμίζουν τον απολεσθέντα κόσμο της Παγγαίας, της αρχαίας μεγα-ηπείρου που υπήρχε πριν δημιουργηθούν η Ευρώπη και η Αφρική. Με τη μετακίνηση των τεκτονικών πλακών, έχουν δημιουργηθεί ανάγλυφα τοπία με σπάνια ομορφιά και σπουδαία βιοποικιλότητα.

Το Γεωπάρκο Γρεβενών – Κοζάνης εκτείνεται στη δυτική πλευρά της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, από την Βόρεια Πίνδο και τα σύνορα μεταξύ των Περιφερειακών Ενοτήτων Γρεβενών και Ηπείρου, μέχρι και τα Μπουχάρια της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης στο νότιο τμήμα του, καταλαμβάνοντας συνολική έκταση περίπου 2.500 τ.χλμ.

Περιλαμβάνει τα παλαιότερα πετρώματα της Ελλάδος, ηλικίας σχεδόν ενός δισεκατομμυρίου ετών, αλλά και τους πιο πρόσφατους σχηματισμούς, με κύριο χαρακτηριστικό του την ένωση των τεκτονικών πλακών Ευρώπης και Αφρικής στην κοιλάδα του Μεσιού Νερού στον Βούρινο.

Γεωπάρκο Κεφαλονιάς-Ιθάκης

Το Γεωπάρκο Κεφαλονιάς-Ιθάκης αποτελεί από τις 13 Απριλίου 2022 και επίσημα μέλος του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων της UNESCO. Περιλαμβάνει τα νησιά Κεφαλονιά, Ιθάκη, Άτοκος και Αρκούδι. Τα γεωγραφικά όριά του συμπίπτουν με τα όρια των Περιφερειακών Ενοτήτων Κεφαλονιάς και Ιθάκης, περιλαμβάνουν το χερσαίο και σημαντικό θαλάσσιο τμήμα των δύο νησιών, καταλαμβάνοντας συνολική έκταση περίπου 3.006 τ.χλμ.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του διεθνούς οργανισμού, το Παγκόσμιο Γεωπάρκο της UNESCO Κεφαλονιάς – Ιθάκης είναι πλούσιο σε γεωτόπους καρστικής προέλευσης, όπως σπήλαια, καταβόθρες και υπόγεια ρέματα, όλα διάσπαρτα στα νησιά, που αφηγούνται μια γεωλογική ιστορία άνω των 250 εκατομμυρίων χρόνων.

Και τα δύο νησιά βρίσκονται πολύ κοντά σε μια οροσειρά σε σχήμα τόξου (το Ελληνικό Τόξο) που σχηματίζεται από την καταβύθιση της Αφρικανικής Πλάκας κάτω από την Ευρασιατική. Είναι η πιο ενεργή τεκτονικά περιοχή στην Ευρώπη.

Το γεωπάρκο έχει και λογοτεχνική αξία, σύμφωνα με τον οργανισμό, εφόσον σχετίζεται με τα ομηρικά έπη: Ο Κέφαλος, γενάρχης των Κεφαλιδών και παππούς του Οδυσσέα, και η Ιθάκη, πατρίδα του μυθικού ήρωα, αναφέρονται στην «Οδύσσεια».

Επίσης, το γεωπάρκο φιλοξενεί προϊστορικά, ελληνιστικά και ρωμαϊκά μνημεία, μεσαιωνικά κάστρα, βυζαντινά και μεταβυζαντινά μοναστήρια, παραδοσιακούς οικισμούς, ανεμόμυλους, γέφυρες και φάρους, μια πλούσια πολιτιστική κληρονομιά διάσπαρτη στα εξαιρετικά γεωλογικά χαρακτηριστικά της περιοχής.