Γ. Μανιάτης: Πρωτοπορία σε παγκόσμιο επίπεδο

Του Γιάννη Μανιάτη

Στα υπόλοιπα, η ενεργειακή κρίση εκτοξεύει τα κέρδη χωρών κι εταιρειών πετρελαίου και αερίου. Στην Ελλάδα, με 7 χαμένα χρόνια αδράνειας, δεν θέλουμε τέτοια κέρδη, προτιμούμε να κάνουμε εισαγωγές.

Μας κάνουν περήφανους! Στις είκοσι μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου που κατασκευάζουν ηλιακούς θερμοσίφωνες, τρείς (3) είναι ελληνικές! Ο μοναδικός κλάδος της ελληνικής παραγωγής, που έχει αναβαθμιστεί σε τόσο υψηλές θέσεις στην παγκόσμια παραγωγή.

Η Dimas (2η στην Ευρώπη, 7η στον κόσμο), η Papaemmanouel (4η στην Ευρώπη, 11η στο κόσμο) και η Cosmosolar (11η στην Ευρώπη, 18η στον κόσμο), έχουν κατακτήσει επάξια, με τους υψηλής ποιότητας  επίπεδους ηλιακούς συλλέκτες  που εξάγουν (πάνω από 60% της παραγωγής τους), την παγκόσμια αναγνώριση.

Εμείς στην Ελλάδα, επιβάλλεται να διαμορφώσουμε ένα ισχυρά επιδοτούμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εθνικό πρόγραμμα εγκατάστασης ηλιακών θερμοσιφώνων στις κατοικίες που δεν έχουν. Πολύ περισσότερο, που ο ηλιακός θερμοσίφωνας μειώνει κατά 20% το λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος και μάλιστα έχει διάρκεια ζωής πάνω από 25 χρόνια.

Η Ελλάδα, διάδρομος μεταφοράς υδρογόνου

Στο πλαίσιο του φιλόδοξου προγράμματος RepowerEu, για απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να διευκολύνει την εισαγωγή άνω των 10 εκατ. τόνων πράσινου υδρογόνου, υποστηρίζει χρηματοδοτικά και θεσμικά, την ανάπτυξη μεγάλων διαδρόμων μεταφοράς υδρογόνου από Μεσόγειο και Βόρεια Θάλασσα. Ειδικά για τη Μεσόγειο, οι τρεις αυτοί διάδρομοι πράσινου υδρογόνου θα διέρχονται από Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα, γεγονός που ασφαλώς θα ενισχύσει το γεωπολιτικό ρόλο της χώρας.

Μια (πιθανή) στροφή της Ρωσίας στην Ανατολή, προκειμένου να αυξήσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου της στην Ασία, θα απαιτήσει πάνω από μια δεκαετία. To 2021, οι εξαγωγές του ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη έφτασαν τα 155bcm, από τα οποία μόνο τα 15bcm ήταν LNG, ενώ τα υπόλοιπα 140bcm μεταφέρθηκαν με αγωγούς.

Την ίδια χρονιά, οι εξαγωγές στην Ασία ήταν της τάξης των 30bcm, από τα οποία λιγότερο από 10bcm με τον αγωγό Power of Siberia και τα υπόλοιπα ως LNG από τις εγκαταστάσεις Yamal LNG και Sakhalin II. Το 2025, αναμένεται σχεδόν τριπλασιασμός της μεταφοράς μέσω του αγωγού Power of Siberia, και άλλα περίπου 30bcm από μονάδες LNG. Το 2030, θα μπορούσε να τεθεί σε λειτουργία ο αγωγός Power of Siberia 2, συνολικής μεταφορικής ικανότητας 50bcm.

Η εκτόξευση των τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου, έχει οδηγήσει σε σχεδόν 5πλασιασμό των αντίστοιχων εσόδων της Ρωσίας. Ενώ το διάστημα 2007-2021, το πλεόνασμα της Ρωσίας τον μήνα Απρίλιο ήταν της τάξης των $6-7 δις, τον Απρίλιο 2022 εκτοξεύθηκε στα $37δις.

Τέσσερα τρις δολάρια ($4.000δις) είναι τα αναμενόμενα έσοδα των εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου το 2022, ως αποτέλεσμα της εκτόξευσης τόσο της ζήτησης, όσο και των τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Όλα τα προηγούμενα χρόνια, τα έσοδα ήταν σαφώς λιγότερα από $2.000δις.

Ασφαλώς, μεγάλο ερωτηματικό υπάρχει, για τον τρόπο χρησιμοποίησης αυτών των ‘’ουρανοκατέβατων’’ κερδών, από τις κρατικές εταιρείες πετρελαίου (NOCs) των μεγάλων παραγωγών, όπως Σαουδική Αραβία, Ρωσία, Κατάρ, κ.α., αν δηλαδή, θα βοηθήσουν σε περισσότερες επενδύσεις τους σε θέματα μετασχηματισμού και πράσινης ενέργειας.

Σύμφωνα με το Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA), αν οι χώρες που εξάγουν φυσικό αέριο στην ΕΕ, μείωναν διαρροές μεθανίου και σταματούσαν την καύση αερίου, κατά τις διαδικασίες εξόρυξης και παραγωγής του, θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εξαγωγές αερίου κατά 46bcm, ποσότητα ισοδύναμη με το 1/3 των εξαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου στην Ένωση, γεγονός που ταυτόχρονα θα αύξανε την ενεργειακή ασφάλεια και θα μείωνε τις παγκόσμιες εκπομπές ρύπων.

Του καθηγητή Γιάννη Μανιάτη, πρ. υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής

Πρώτη δημοσίευση του άρθρου στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ