Οι λάτρεις του παρκούρ δεν χρειάζεται να ψάξουν πολύ μακριά από την ίδια τη φύση για να αντλήσουν γνήσια έμπνευση δεξιοτεχνίας. Τα εναέρια ακροβατικά των σκίουρων κατατάσσουν τα συμπαθή τρωκτικά κυρίαρχα στη φόρμα, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Μια λεπτομερής ματιά στο πώς οι σκίουροι περιηγούνται στα στενά κλαδιά που λυγίζουν και ταλαντεύονται με τον άνεμο, όπου το μικρότερο σφάλμα θα μπορούσε να σημάνει ακόμα και τον θάνατο, δείχνει ότι τα τρωκτικά κάνουν υπολογισμούς σε κλάσματα δευτερολέπτου για να εξισορροπήσουν τις αντισταθμίσεις μεταξύ της κάμψης των κλαδιών και της απόστασης μεταξύ τους.
Ακόμα και για ιδιαίτερα δύσκολα άλματα, οι σκίουροι αυτοσχεδιάζουν κινήσεις τύπου παρκούρ στον αέρα για να διευκολύνουν την προσγείωση, αναφέρουν ερευνητές στο περιοδικό Science.
Όταν ένας σκίουρος πηδά ανάμεσα σε λυγισμένα κλαδιά, πρέπει να αξιολογήσει πόσο μακριά πρέπει να πηδήξει και να ξέρει πότε να πηδήξει. «Πώς όμως καταφέρνουν τόσο ακριβείς υπολογισμούς, καταφέρνοντας να κάνουν επιτυχή άλματα;»
Για να το ανακαλύψουν, οι ερευνητές σχεδίασαν μια τεχνητή διαδρομή με εμπόδια στο δάσος της πανεπιστημιούπολης της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ. Στη συνέχεια, η ομάδα χρησιμοποίησε φιστίκια για να πείσει τους σκίουρους να τρέξουν και να πηδήξουν μέσω μιας σειράς ακροβατικών δοκιμών.
Βίντεο υψηλής ταχύτητας κατέγραψε λεπτομέρειες από τα άλματα, από το σημείο εκτόξευσης έως την ακρίβεια προσγείωσης, για 12 σκίουρους που εκτείνονται σε 96 άλματα.
Στατιστικά μοντέλα προσομοίωσης
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι σκίουροι πήδηξαν από πιο λυγισμένα κλαδιά νωρίτερα – πιθανώς για να μεγιστοποιήσουν τη δύναμη άλματος, παρόλο που αυτό αύξησε την απόσταση που έπρεπε να διαγράψουν τα ζώα. Συγκρίνοντας τι έκαναν στην πραγματικότητα οι σκίουροι με στατιστικά μοντέλα που προσομοίωσαν τις βέλτιστες αποφάσεις για άλματα, οι ερευνητές βρήκαν κάτι ενδιαφέρον:
η ευελιξία των κλαδιών είχε περίπου έξι φορές μεγαλύτερη επιρροή στο πότε οι σκίουροι αποφάσιζαν να πηδήξουν από το μήκος του χάσματος.
«Εκπλαγήκαμε όταν είδαμε σκίουρους να ζυγίζουν και τα δύο αυτά πράγματα ταυτόχρονα, αλλά σε διαφορετικές περιστάσεις», σχολιάζουν.
Οι ερευνητές αύξησαν την ευελιξία των κλαδιών, καθώς και την απόσταση του χάσματος. Τα αρχικά άλματα ήταν λιγότερο από χαριτωμένα. Κανένας σκίουρος δεν έπεσε, αλλά οι περισσότεροι προσγειώνονταν αδέξια στην αρχή, πιάνοντας το μανταλάκι στο οποίο πηδούσαν με τα μπροστινά πόδια τους και αιωρούμενοι για να τραβήξουν τον εαυτό τους προς τα πάνω, αντί να προσγειωθούν επιδέξια στα τέσσερα.
Αλλά μέσα σε πέντε δοκιμές, «οι σκίουροι έμαθαν να αντισταθμίζουν το αρχικό τους λάθος», το οποίο έκαναν τροποποιώντας την αρχική τους ταχύτητα.
Δοκιμές σε φυσικό περβάλλον
Για να κατανοήσουν καλύτερα πώς οι σκίουροι χοροπηδούν από κλαδί σε κλαδί δέντρου χωρίς να πέσουν, οι ερευνητές εκπαίδευσαν σκίουρους ελεύθερης «περιαγωγής» να πηδούν μέσα από μια σειρά δοκιμών σε μια τεχνητή διαδρομή με εμπόδια στο δάσος.
Πλάνα από κάμερα έδειξαν ότι τα τρωκτικά μπορούν να μάθουν να «κολλούν» στο σημείο προσγείωσης με λίγα μόνο άλματα και ότι λαμβάνουν υπόψη τόσο την κάμψη των κλαδιών όσο και την απόσταση όταν αποφασίζουν να πηδήξουν από ένα άκρο.
Εάν οι σκίουροι συναντούν τακτικά τα ίδια κλαδιά, μια τέτοια εκμάθηση «μπορεί να εξηγήσει πώς κινούνται τόσο γρήγορα». Τα τρωκτικά μπορεί να είναι τόσο γρήγοροι πλοηγοί, υπογραμμίζουν οι ερευνητές, επειδή «έχουν ήδη μάθει ό,τι πρέπει να ξέρουν για αυτό το κλαδί».
Οι σκίουροι εξέπληξαν τους ερευνητές και με άλλους τρόπους. Για μεγαλύτερα άλματα ή εκείνα που απαιτούσαν προσγείωση σε ψηλότερα ή χαμηλότερα κλαδιά, πολλοί σκίουροι περιστρέφονταν στον αέρα, χρησιμοποιώντας τα πόδια τους για να «πηδήσουν» από έναν παρακείμενο κάθετο τοίχο σε έναν ελιγμό σε στυλ παρκούρ. Τις περισσότερες φορές, οι σκίουροι χρησιμοποιούσαν παρκούρ για να επιβραδύνουν αν έμπαιναν με μεγάλη ταχύτητα σε φάση προσγείωσης.
Για πολλά δενδρόβια ζώα, «το άλμα ανάμεσα στα άκρα είναι κάτι τόσο συνηθισμένο, και όμως συχνά το μελετάμε μόνο αποσπασματικά», σχολιάζουν εννοώντας ότι μελετούν μόνο την εκτόξευση αλλά όχι την προσγείωση. Η ολιστική ματιά αυτής της μελέτης αποκαλύπτει «κάτι πραγματικά ενδιαφέρον για τους σκίουρους, ότι λαμβάνουν περισσότερο υπόψη την ελαστικότητα των κλαδιών παρά την απόσταση του χάσματος», σημειώνουν παραδεχόμενοι ότι, «Δεν ξέρουμε αν θα μπορούσαμε να το είχαμε μαντέψει».
με Αριθμό Μητρώου 12691
