ΕΕ: Πόλεμος στην Ουκρανία, άμυνα και ενέργεια, τα βασικά θέματα της άτυπης Συνόδου Κορυφής των 27

Σύνταξη: ecozen.gr

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η άμυνα και η ενέργεια, θα είναι τα βασικά θέματα της διήμερης άτυπης Συνόδου Κορυφής που ξεκίνησε στις Βερσαλλίες, στο Παρίσι.

Η Ουκρανία στο επίκεντρο

Όσον αφορά την Ουκρανία, οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν την κατάσταση επί του πεδίου καθώς συνεχίζονται οι μάχες με τις ρωσικές δυνάμεις, αλλά και το ανθρωπιστικό ζήτημα, με την εισροή των προσφύγων στις χώρες της ΕΕ να ξεπερνά τα 2,1 εκατομμύρια. Οι «27» αναμένεται να  δεσμευτούν ότι θα συνεχίσουν να παρέχουν ανθρωπιστική και οικονομική υποστήριξη στους πρόσφυγες και στις χώρες που τους φιλοξενούν.

Επιπλέον, θα συζητηθεί η αίτηση της Ουκρανίας, αλλά και της Γεωργίας και της Μολδαβίας, για ένταξη στην ΕΕ. Οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να στείλουν ένα πολιτικό μήνυμα ότι οι χώρες αυτές ανήκουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια, ωστόσο δεν αναμένεται να ανάψουν το πράσινο φως για να ξεκινήσει μια διαδικασία ταχείας ένταξης στην ΕΕ. Σύμφωνα με το σχέδιο συμπερασμάτων, οι «27» αναμένεται να δεσμευτούν να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με την Ουκρανία, τη Μολδαβία και τη Γεωργία και να εμβαθύνουν την εταιρική τους σχέση. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι διχασμένα μεταξύ εκείνων που θέλουν να προχωρήσει γρήγορα η διαδικασία προσχώρησης της Ουκρανίας και εκείνων που έχουν περισσότερες επιφυλάξεις. «Δεν υπάρχει ταχεία διαδικασία», ανέφερε ευρωπαϊκή πηγή, η οποία εξήγησε ότι η διαδικασία διεύρυνσης είναι χρονοβόρα, επομένως η ιδέα είναι να ενισχυθούν οι δεσμοί με τη χώρα.

Κυρώσεις και εξάρτηση ενεργειακή

Εξάλλου, οι ευρωπαίοι ηγέτες ενδέχεται να συζητήσουν νέα μέτρα κατά της Ρωσίας και να δηλώσουν «έτοιμοι να προχωρήσουν γρήγορα σε περαιτέρω κυρώσεις, αν χρειαστεί». Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, κάποιες χώρες ενδέχεται να θέσουν το θέμα επιβολής εμπάργκο στο ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, μετά τις αποφάσεις των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, ωστόσο αυτό το μέτρο θεωρείται προς το παρόν απίθανο να εγκριθεί σε επίπεδο ΕΕ. Η Ρωσία αντιπροσωπεύει το 45% των εισαγωγών φυσικού αερίου και άνθρακα της ΕΕ και το 25% εισαγωγών πετρελαίου, έναντι 8% για τις ΗΠΑ και 7% για το Ηνωμένο Βασίλειο, σχολίαζαν οι ίδιες πηγές.

Η μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της ΕΕ, ιδίως από το ρωσικό αέριο, άνθρακα και πετρέλαιο, θα είναι βασικό θέμα συζήτησης την πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει παρουσιάσει ένα σχέδιο για τη μείωση κατά 2/3 των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία φέτος και για την πλήρη απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια πριν από το 2030. Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή προτείνει ο στόχος αυτός να επιτευχθεί μέσω διαφοροποίησης των προμηθειών ενέργειας, αυξημένων εισαγωγών LNG, με την εξοικονόμηση ενέργειας και την επιτάχυνση των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές. 

Αύξηση τιμών σε ενέργεια και τρόφιμα

Η συνομιλίες των «27» αναμένεται να επικεντρωθούν, επίσης, στις συνεχώς αυξανόμενες τιμές ενέργειας, αλλά και στις αυξανόμενες τιμές των σιτηρών, εξετάζοντας τη δυνατότητα  δημιουργίας κοινών εργαλείων ή κοινών κεφαλαίων για την αντιμετώπισή τους.

Στο θέμα της άμυνας, οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της ΕΕ και να δεσμευθούν σε μια σημαντική αύξηση των αμυντικών δαπανών. Οι επενδύσεις που απαιτούνται στον τομέα της άμυνας είναι τεράστιες και οι «27» αναμένεται να αναζητήσουν το κατάλληλο ευρωπαϊκό πλαίσιο χρηματοδότησής τους.

«Νέο αναπτυξιακό και επενδυτικό μοντέλο»

Τη δεύτερη ημέρα της Συνόδου αύριο, Παρασκευή, οι «27» θα συζητήσουν για το «νέο αναπτυξιακό και επενδυτικό μοντέλο» της ΕΕ, παρουσία της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Προέδρου του Eurogroup. Στόχος της Γαλλικής Προεδρίας είναι σε βάθος χρόνου να ενισχυθεί η αυτονομία της ΕΕ σε στρατηγικούς τομείς, όχι μόνο στην ενέργεια και στην άμυνα, αλλά και στις πρώτες ύλες, την υγεία, τους ημιαγωγούς (μικροτσιπ), καθώς και την ψηφιακή αγορά και τις τεχνολογίες.

Μητσοτάκης: Σχέδιο “6 σημείων”

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ήδη ζητήσει μέσω του σχεδίου «έξι σημείων» και της σχετικής επιστολής του προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρέμβαση ώστε να μπει «φρένο» στην αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου για να αποσυνδεθεί η γεωπολιτική από την ενεργειακή κρίση. Ταυτόχρονα, ο κ. Μητσοτάκης πέτυχε να ενταχθεί στα συμπεράσματα του προηγούμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου πρόβλεψη για δέσμη μέτρων, που θα απορροφήσει τις διακυμάνσεις των τιμών της ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Επιπλέον αναμένεται και πάλι να υπογραμμίσει ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα πανευρωπαϊκό, το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Αναφορικά με τη συζήτηση περί περαιτέρω ανάπτυξης και επένδυσης στις αμυντικές δυνατότητες της Ε.Ε., η Αθήνα έχει πάρει ξεκάθαρη θέση για την ανάγκη ενίσχυσης του ευρωπαϊκού πυλώνα ασφάλειας, που θα λειτουργήσει συμπληρωματικά προς το ΝΑΤΟ και θα ενισχύσει την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία. Κυβερνητικά στελέχη επισημαίνουν, δε, πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει θέσει επανειλημμένα το ζήτημα της εξαίρεσης των αμυντικών δαπανών από τους δημοσιονομικούς κανόνες, συζήτηση που γίνεται ξανά επίκαιρη, καθώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει επαναφέρει ως προτεραιότητα το θέμα της ευρωπαϊκής ασφάλειας και την ανάγκη αμυντικής ενίσχυσης σειράς κρατών-μελών.

Στα της Ουκρανίας, η ελληνική πλευρά πρόκειται σύμφωνα με πηγές του Μεγάρου Μαξίμου να επαναλάβει την στήριξή της, κάτι, που αποδείχθηκε έμπρακτα με την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας και αμυντικού υλικού. Αναφορικά δε με το ουκρανικό αίτημα ένταξης στην Ε.Ε., η Αθήνα συμφωνεί στην ανάγκη να εκπεμφθεί ισχυρό πολιτικό μήνυμα στήριξης της ενταξιακής προοπτικής της Ουκρανίας. Ωστόσο, δεν πρέπει να παραβλεφθεί πως η ενταξιακή προοπτική είναι μια διαδικασία, η αξιοπιστία της οποίας δεν πρέπει να υπονομευθεί.