Οι επιστήμονες προειδοποιούν για επικείμενη « επιδημία » μυωπίας

Απότομη αύξηση στην εμφάνιση μυωπίας σε ενήλικες και κυρίως στην ήσυχη γενιά των «Baby boomers», προσέλκυσε το ενδιαφέρον επιστημόνων, οι οποίοι μετά από εκτεταμένη έρευνα διαπιστώνουν ότι οφείλεται σε έναν συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.

Με βάση τα δεδομένα που συλλέχθηκαν από 107.442 συμμετέχοντες στο εκτεταμένο πρόγραμμα Biobank στο Ηνωμένο Βασίλειο, όσοι γεννήθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 1960 έχουν 10% περισσότερες πιθανότητες να έχουν μυωπία σε σχέση με άτομα που γεννήθηκαν τρεις δεκαετίες νωρίτερα.

Η μεγαλύτερη αύξηση του φαινομένου διαπιστώθηκε σε άτομα που βίωσαν αλλαγές στην όρασή τους σε ώριμη ηλικία, ενώ, μεταξύ εκείνων που έπασχαν από παιδική μυωπία ο αριθμός των σοβαρών περιπτώσεων διπλασιάστηκε.

Ενοχοποιητικοί παράγοντες

Η μυωπία θεωρείται ότι προκαλείται από έναν συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του αυξημένου χρόνου οθόνης, αν και η μελέτη βρίσκει εντόπισε στοιχεία που δείχνουν ότι αυτές οι τάσεις μπορούν να αλλάξουν με τις σωστές πρωτοβουλίες για τη δημόσια υγεία.

«Είναι πλέον ένα πιεστικό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία διεθνώς, με τη μορφή μιας αναδυόμενης «επιδημίας» μυωπίας. Όπως διαπιστώνεται το μυωπικό φαινόμενο χαρακτηρίζεται από αυξημένο επιπολασμό, συνοδευόμενο από μια μετατόπιση του φαινομένου προς νεότερες ηλικίες και με μεγαλύτερη σοβαρότητα», εξηγούν οι ερευνητές στην εργασία τους.

Η πρώτη μελέτη αφορούσε σε άτομα που γεννήθηκαν μεταξύ 1939 και 1944, έδειχνε ότι το 12,6% εμφάνισε μυωπία στην παιδική ηλικία και το 7,4% την ανέπτυξε αργότερα στη ζωή του. Τα δεδομενα που αφορούσαν σε νεότερες ηλικίες, για όσους δηλαδή γεννήθηκαν μεταξύ 1965 και 1970, τα ποσοστά αυτά αυξήθηκαν σε 15,6% και 13,6% αντίστοιχα.

Συνολικά, το ποσοστό των ατόμων με μυωπία, αυξήθηκε από 20% σε 29,2%, αν και οι περισσότεροι ενήλικες εμφάνιζαν ήπια μορφή μυωπίας. Μόνον για όσους γεννήθηκαν μεταξύ 1955 και 1959, διαφαίνεται μια ανησυχητική τάση και μάλιστα σε ποσοστό, 30,9%.

Περαιτέρω διερεύνηση των αιτιών

Εξετάζοντας περαιτέρω τα δεδομένα, οι ερευνητές αποδίδουν «άλμα» του φαινομένου σε

• Αλλαγές στη διατροφή της παιδικής ηλικίας,
• Αύξηση της χρήσης ψηφιακών οθονών και
• Αλλαγές στην καθημερινή ρουτίνα (περισσότερη εργασία και λιγότερος χρόνος σε εξωτερικούς χώρους, για παράδειγμα).

Σύμφωνα με την έρευνα, η αύξηση του αριθμού των ατόμων που παραμένουν στην εκπαίδευση μετά την ηλικία των 18 ετών είναι πολύ πιθανό να διαπιστώσουν πρόβλημα στην όρασή τους και συγεκριμένα αύξηση της μυωπίας.

Αυτή η συσχέτιση μεταξύ της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (περισσότερα χρόνια ανάγνωσης, μελέτης και συμμετοχής σε απαιτητικές εξετάσεις) και του υψηλότερου κινδύνου μυωπίας έχει επισημανθεί σε αρκετές προηγούμενες μελέτες.

«Υπήρξε μια μετατόπιση με την πάροδο του χρόνου στο ποσοστό των παιδιών που επιλέγουν να παραμείνουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και, παράλληλα, η αλλαγή των μεθόδων διδασκαλίας, η ευρεία χρήση της τηλεόρασης και πιο πρόσφατα η ευρεία χρήση ηλεκτρονικών συσκευών που πλέον αφορά και σε δραστηριότητες κατά τον ελεύθερο χρόνο», γράφουν οι ερευνητές.

Συμπερασματικά

Όπως έχουν δείξει άλλες μελέτες σε όλο τον κόσμο, η μυωπία γίνεται πρόβλημα για τους περισσότερους ανθρώπους στα πρώιμα στάδια της ζωής τους. Ενώ, ταυτόχρονα, ένα υψηλότερο ποσοστό των ατόμων που αναπτύσσουν μυωπία αναφέρει πιο σοβαρές περιπτώσεις οφθαλμικής διαταραχής.

Ωστόσο, τα στοιχεία που παρουσιάζονται εδώ για την αύξηση της συχνότητας μυωπίας σε άτομα που γεννήθηκαν μεταξύ 1955 και 1970, υποστηρίζουν την ιδέα ότι αυτές οι τάσεις μπορούν να σταθεροποιηθούν ή ακόμη και να αντιστραφούν, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Για να συμβεί αυτό, θα απαιτηθεί περαιτέρω διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο διαφορετικές επιρροές αυξάνουν τον κίνδυνο μυωπίας. Όπως επίσης, και η διαφοροποίηση των ποσοστών εμφάνισης μυωπίας κατά την παιδική ηλικία (που πιθανότατα καθορίζονται από γενετικά) από τα ποσοστά ενηλίκων (πιθανότατα επηρεάζονται από περιβαλλοντικούς παράγοντες).

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο PLOS ONE