Σύνταξη: ecozen.gr
Η Ευρώπη είναι μπροστά σε έναν σκληρό χειμώνα, καθώς η ενεργειακή κρίση, που ετοιμάζεται εδώ και χρόνια, αφήνει τη Γηραιά ήπειρο “έρμαιο” στις ιδιοτροπίες του καιρού.
Αντιμέτωπες με την αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος, οι χώρες από το Ηνωμένο Βασίλειο έως τη Γερμανία θα πρέπει να ελπίζουν σε ήπιες θερμοκρασίες για να περάσουν τον βαθύ χειμώνα. Η Ευρώπη έχει έλλειψη φυσικού αερίου και άνθρακα και αν υπάρξει νηνεμία, το χειρότερο σενάριο θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα. Εκτεταμένες διακοπές ρεύματος που θα αναγκάσουν τις επιχειρήσεις και τα εργοστάσια να κλείσουν.
Η άνευ προηγουμένου ενεργειακή κρίση ωθεί την Ευρώπη να εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως ο άνεμος και η ηλιακή. Παράλληλα, οι επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα μειώθηκαν δραστικά.
Η περιβαλλοντική πολιτική οδήγησε ορισμένες χώρες να κλείσουν τις υποδομές άνθρακα και πυρηνικής ενέργειας, μειώνοντας τον αριθμό των σταθμών παραγωγής ενέργειας που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως εφεδρικοί σε περιόδους έλλειψης.
«Θα μπορούσε να γίνει πολύ άσχημο αν δεν ενεργήσουμε γρήγορα για να γεμίσουμε κάθε εκατοστό αποθήκευσης», δήλωσε ο Marco Alvera, διευθύνων σύμβουλος της ιταλικής εταιρείας ενεργειακών υποδομών Snam SpA. «Μπορείς να ζήσεις μια εβδομάδα χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, αλλά δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς αέριο».
Η ζήτηση ενέργειας από τις ΗΠΑ αυξάνεται σε Ευρώπη και Ασία, καθώς οι οικονομίες ανακάμπτουν από την παγκόσμια πανδημία, ενισχύοντας τη βιομηχανική δραστηριότητα και τροφοδοτώντας τις ανησυχίες για τον πληθωρισμό.
Οι τιμές είναι τόσο υψηλές στην Ευρώπη που δύο μεγάλοι παραγωγοί λιπασμάτων ανακοίνωσαν ότι κλείνουν τα εργοστάσια ή περιορίζουν την παραγωγή.
Αναστάτωση και στις κυβερνήσεις
Και δεν είναι μόνο οι επιχειρήσεις. Οι κυβερνήσεις ανησυχούν επίσης για το πλήγμα στα νοικοκυριά που ήδη αντιμετωπίζουν υψηλότερο κόστος για τα πάντα, από τρόφιμα έως μεταφορές. Την ώρα που οι τιμές της ενέργειας και του φυσικού αερίου σπάνε απανωτά ρεκόρ, η Ισπανία, η Ιταλία, η Ελλάδα και η Γαλλία προχωρούν σε μέτρα για να προστατεύσουν τους καταναλωτές από τον πληθωρισμό.
«Θα είναι ακριβό για τους καταναλωτές, θα είναι ακριβό για τους μεγάλους χρήστες ενέργειας», δήλωσε ο Dermot Nolan, πρώην διευθύνων σύμβουλος της βρετανικής ρυθμιστικής εταιρείας ενέργειας Ofgem, σε συνέντευξή του στο Bloomberg TV. «Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου θα είναι υψηλότερες στο σπίτι από ό,τι θα ήθελαν όλοι, καθώς και υψηλότερες από ό,τι ήταν για περίπου 12 χρόνια».
Οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη έχουν τριπλασιαστεί φέτος, ενώ ο κορυφαίος προμηθευτής, η Ρωσία περιορίζει τις πρόσθετες παραδόσεις που χρειάζεται η Γηραιά ήπειρος για να ξαναγεμίσει τους χώρους αποθήκευσης μετά τον κρύο χειμώνα πέρυσι.
Ήταν δύσκολο να αποκτηθούν εναλλακτικές προμήθειες με τις πετρελαιοπηγές της Βόρειας Θάλασσας να υφίστανται βαριά συντήρηση μετά από καθυστερήσεις που προκλήθηκαν από την πανδημία και την Ασία να συλλέγει φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προσπαθώντας να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση.
Χαμηλά αποθέματα άνθρακα
Οι υψηλότερες τιμές του φυσικού αερίου αύξησαν και το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Παράλληλα, οι χαμηλές ταχύτητες ανέμου ανάγκασαν τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να καίνε ακριβό άνθρακα, εξαντλώντας τα αποθέματα των βαρέων ορυκτών καυσίμων.
Η ενεργειακή πολιτική έπαιξε επίσης ρόλο, με το κόστος της ρύπανσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση να ξεπερνά το 80% φέτος.
«Η παροχή φυσικού αερίου είναι μικρή, η παροχή άνθρακα είναι μικρή και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν είναι αρκετές, οπότε είμαστε τώρα σε αυτή την τρελή κατάσταση», δήλωσε ο Dale Hazelton, επικεφαλής θερμικού άνθρακα στη Wood Mackenzie Ltd. Ενώ πρόσθεσε: «Οι εταιρείες άνθρακα απλώς δε διαθέτουν προμήθεια, δεν μπορούν να πάρουν τον εξοπλισμό, οι κατασκευαστές υποστηρίζονται και δε θέλουν πραγματικά να επενδύσουν».
Τα ευρωπαϊκά αποθέματα φυσικού αερίου βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο για την εποχή που έχουν υπάρξει σε περισσότερο από μια δεκαετία.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Gazprom PJSC, Alexey Miller, δήλωσε ότι η Ευρώπη θα εισέλθει στον χειμώνα σε περίπου ένα μήνα, χωρίς όμως να έχει αναπληρώσει πλήρως τα αποθέματά της. Ο ρωσικός γίγαντας φυσικού αερίου χρησιμοποιεί την έλλειψη και τις αυξήσεις ως μοχλό πίεσης για να “βάλει μπροστά” τις εργασίες για τον αμφιλεγόμενο αγωγό Nord Stream 2.
Η Ευρώπη έχει ανάγκη από ευνοϊκό καιρό. Ενώ οι μετεωρολόγοι λένε ότι οι θερμοκρασίες είναι απίθανο να πέσουν κάτω από το κανονικό τον επόμενο μήνα, οι προβλέψεις όμως μπορούν πάντα να αλλάξουν. Παρόμοιες καιρικές προβλέψεις δεν υλοποιήθηκαν πέρυσι, με αποτέλεσμα τις πικρές θερμοκρασίες που οδήγησαν τις τιμές LNG στην Ασία σε ρεκόρ τον Ιανουάριο.
«Μπορεί να συμβεί ξανά», δήλωσε ο Ogan Kose, διευθύνων σύμβουλος της Accenture. «Εάν καταλήξουμε να έχουμε έναν πολύ κρύο χειμώνα στην Ασία καθώς και στην Ευρώπη, τότε μπορεί να καταλήξουμε να δούμε μια γελοία άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου».
Το μοτίβο «Λα Νίνα»
Το 2018, ένα ψυχρό κύμα, που έγινε γνωστό ως το “Τέρας από την Ανατολή”, αιφνιδίασε τους εμπόρους ενέργειας. Φέτος υπάρχει επίσης η πιθανότητα να αναπτυχθεί ξανά ένα μοτίβο καιρού «Λα Νίνα». Ενώ το φαινόμενο μπορεί να φέρει ζεστό καιρό στην Ευρώπη, τείνει να μειώσει τις θερμοκρασίες στην Ασία.
Το Αμερικανικό Κέντρο Προβλέψεων για το Κλίμα ανακοίνωσε ότι υπάρχει 66% πιθανότητα το μοτίβο «Λα Νίνα» να επιστρέψει από Νοέμβριο έως Ιανουάριο. Αυτό θα μπορούσε να επιδεινώσει τον αγώνα για φορτία LNG, καθώς οι αγοραστές από την Ιαπωνία ως την Ινδία αρχίζουν να αγοράζουν από πανικό, λόγω φόβων ανταγωνισμού με την Ευρώπη.
«Δυστυχώς, ο τρόπος που λειτουργεί ο καιρός, όταν κάνει κρύο, κάνει κρύο για τις ΗΠΑ, κάνει κρύο για την Ευρώπη και μετά κάνει κρύο για την Ασία», δήλωσε ο Alvera, ο οποίος ποντάρει στο υδρογόνο ως το μέλλον για το πράσινο ενεργειακές αγορές.
Η Ευρώπη θα χρειαστεί να περιορίσει τη ζήτηση εάν ο χειμώνας είναι κρύος, δήλωσε η Goldman Sachs Group Inc., προβλέποντας ότι η περιοχή θα αντιμετωπίσει διακοπές λειτουργίας. Υπάρχουν ήδη σημάδια άγχους, καθώς η CF Industries Holdings Inc. κλείνει δύο εργοστάσια λιπασμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο και η Yara International ASA θα περιορίσει την παραγωγή αμμωνίας κατά 40% έως την επόμενη εβδομάδα.
Διακοπές λειτουργίας και στα τρόφιμα
Οι διακοπές λειτουργίας κινδυνεύουν επίσης να πλήξουν την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, η οποία χρησιμοποιεί ένα υποπροϊόν της παραγωγής λιπασμάτων σε όλα, από την επεξεργασία κρέατος έως την μπύρα. Οι βιομηχανίες ζάχαρης και αμύλου επηρεάζονται επίσης, με τις γαλλικές Tereos SCA και Roquette Freres SA να προειδοποιούν για υψηλότερο ενεργειακό κόστος.
Αλλά δε σταματά εκεί. Ο κορυφαίος ευρωπαϊκός παραγωγός χαλκού Aurubis AG δήλωσε ότι οι υψηλότερες τιμές θα συνεχίσουν να μειώνουν τα περιθώρια για το υπόλοιπο του έτους. Ακόμα και ο χημικός γίγαντας BASF SE, που παράγει το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας, δήλωσε ότι δεν μπόρεσε να αποτρέψει πλήρως τον αντίκτυπο των τιμών-ρεκόρ του ρεύματος.
Οι προμήθειες είναι απίθανο να βελτιωθούν σημαντικά σύντομα
Η Ρωσία αντιμετωπίζει μια δική της ενεργειακή κρίση και η Gazprom κατευθύνει την πρόσθετη παραγωγή της σε εγχώρια αποθέματα. Οι τιμές θα μπορούσαν να παραμείνουν υψηλές ακόμη και αν η Ευρώπη καταλήξει σε έναν ήπιο χειμώνα, δήλωσε ο Fabian Ronningen, αναλυτής στον ενεργειακό σύμβουλο Rystad Energy AS.
«Με τις τιμές του φυσικού αερίου να φτάνουν ήδη σε υψηλά επίπεδα ρεκόρ στην Ευρώπη ενόψει της αυξανόμενης ζήτησης για το χειμώνα, οι τιμές θα μπορούσαν να αυξηθούν ακόμη περισσότερο τους επόμενους μήνες», δήλωσε η Stacey Morris, διευθύντρια έρευνας στον Alerian στο Ντάλας. «Υπάρχει πιθανότητα να χειροτερέψει», σημείωσε.
με Αριθμό Μητρώου 12691
