Κινδυνεύουν με εξαφάνιση περίπου τα μισά είδη άγριων δέντρων

Σύνταξη: ecozen.gr

Σε επείγουσα δράση για την πρόληψη κατάρρευσης του παγκόσμιου οικοσυστήματος καλεί πρόσφατη επιστημονική έρευνα του State of the World’s Trees.

Περίπου το 30% έως και το ήμισυ σχεδόν ειδών άγριων δέντρων απειλούνται με εξαφάνιση και τουλάχιστον 142 είδη καταγράφονται ως εξαφανισμένα. Η τελευταία πενταετής έκθεση του State of the World’s Trees, δείχνει ότι τουλάχιστον 58.497 είδη δέντρων παγκοσμίως βρίσκονται υπό άμεσο κίνδυνο. Ως βασικές αιτίες καταγράφονται η αποψίλωση των δασών, η εκμετάλλευση ξυλείας, παράσιτα και ασθένειες. Η κλιματική αλλαγή έχει επίσης σαφώς μετρήσιμο αντίκτυπο.

Πρώτη στη λίστα καταστροφής η Μαδαγασκάρη

Το πρόβλημα δεν περιορίζεται σε κάποια περιοχή αλλά είναι εμφανές σε όλο τον κόσμο. Η Μαδαγασκάρη είχε τα περισσότερα (1.842) απειλούμενα είδη δένδρων, με τη Βραζιλία να βρίσκεται στη δεύτερη θέση με 1.788, ανάμεσά τους και το μαόνι. Στην Κίνα, έκτη χώρα με τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα στον κόσμο, μεταξύ των 890 ειδών που κινδυνεύουν καταγράφονται η μανόλια, η καμέλια και το σφενδάμι.

Τα τροπικά νησιωτικά κράτη επίσης επηρεάζονται, ιδιαίτερα ο έβενος και η τριανταφυλλιά. Ανησυχητική μείωση ειδών καταγράφεται ωστόσο και σε Ευρώπη και Βόρεια Αμερική, με βασικές αιτίες ασθένειες, ρύπανση και αστική ανάπτυξη.

“Ραχοκοκαλιά” του φυσικού οικοσυστήματος

Οι βοτανολόγοι περιγράφουν τα δέντρα ως «τη ραχοκοκαλιά του φυσικού οικοσυστήματος». Αν και μόνο το 0,2% των ειδών έχουν εξαφανιστεί μέχρι στιγμής, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι μια επιταχυνόμενη μείωση θα μπορούσε να έχει τρομερές επιπτώσεις. Τα δέντρα αποτελούν τους πυλώνες ενός υγιούς οικοσυστήματος. Χωρίς αυτά, άλλα φυτά, έντομα, πουλιά και θηλαστικά θα ήταν δύσκολο να επιβιώσουν.

“Τα δέντρα είναι απαραίτητα… είναι σαν ένας πύργος Jenga. Τραβήξτε το λάθος τουβλάκι και το οικοσύστημα καταρρέει”, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της έκθεσης, Malin Rivers, επικεφαλής προτεραιοτήτων διατήρησης στο Botanic Gardens Conservation International (BGCI). “Όταν κοιτάζω αυτούς τους αριθμούς, αισθάνομαι ότι πρέπει να δράσουμε τώρα”.

Κύριες απειλές

Η έκθεση προσδιορίζει τις κύριες απειλές για τα δέντρα. Η γεωργία (καλλιέργειες 29% και κτηνοτροφία 14%) κατέχει την πρώτη θέση. Ακολουθεί η υλοτομία (27%), στέγαση και άλλη εμπορική ανάπτυξη (13%), πυρκαγιά (13%), εξόρυξη (9%), φυτείες πολτού (6%) και επεμβατικά είδη (3%). Η κλιματική αλλαγή (4%) βρίσκεται στο τέλος της λίστας, αν και αυτό δεν περιλαμβάνει την πίεση που ασκεί στη φωτιά και τη γεωργία.

Προτεινόμενα μέτρα

Ο Gerard T Donnelly, πρόεδρος του Morton Arboretum στο Ιλινόις των ΗΠΑ, ελπίζει ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα χρησιμοποιήσουν την πρωτοποριακή αυτή μελέτη ως εργαλείο: “Αυτή η έκθεση καθιστά σαφές ότι τα δέντρα του κόσμου κινδυνεύουν. Αναπτύχθηκε μέσα από χρόνια έντονης έρευνας και συνεργασίας μεταξύ των κορυφαίων οργανισμών διατήρησης δένδρων στον κόσμο και θα καθοδηγήσει περαιτέρω επιστημονικά σε δράση για την πρόληψη εξαφάνισης των δέντρων”.

Η BGCI συστήνει:

• επέκταση προστατευόμενων περιοχών για απειλούμενα είδη,
• εκστρατείες φύτευσης που επικεντρώνονται στους πληθυσμούς υψηλότερου κινδύνου,
• στενότερη παγκόσμια συνεργασία,
• περισσότερη χρηματοδότηση για προσπάθειες διατήρησης και
• μεγαλύτερες προσπάθειες για την υποστήριξη ειδών σε βοτανικούς κήπους και τράπεζες σπόρων.

Η ομάδα ξεκίνησε την Πύλη GlobalTree, μια διαδικτυακή βάση δεδομένων που παρακολουθεί τις προσπάθειες διατήρησης σε είδος, χώρα και παγκόσμιο επίπεδο.

“Για πρώτη φορά γνωρίζουμε ποια είδη απειλούνται, πού βρίσκονται και πώς απειλούνται, ώστε να μπορούμε να λαμβάνουμε καλύτερα ενημερωμένες αποφάσεις διατήρησης”, δήλωσε ο Rivers. “Αυτά τα είδη δεν έχουν εξαφανιστεί ακόμη. Υπάρχει ακόμα ελπίδα. Υπάρχουν ακόμη τρόποι για να τους επιστρέψουμε από το χείλος του γκρεμού”.

Πηγή: TheGuardian