Πλημμύρισε η Χαλκιδική – Φόβος και για τις πυρόπληκτες περιοχές

Μεγάλη καταιγίδα στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής μετέτρεψε τους δρόμους της περιοχής σε ποτάμια.

Η μπόρα που ξέσπασε σήμερα το μεσημέρι στην Κασσάνδρα, αναστάτωσε τους κατοίκους, αλλά και τους τουρίστες της περιοχής. Κυρίως επλήγη το οδικό δίκτυο, καθώς πολλοί δρόμοι μετατράπηκαν σε ποτάμια, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη η κυκλοφορία των οχημάτων.

Η Πυροσβεστική δέχθηκε 60 κλήσεις για άντληση υδάτων σε Καλλιθέα και Άφυτο, όμως χρειάστηκε να επέμβει μόνο σε τρεις περιπτώσεις.

Οι πυρόπληκτες περιοχές και οι πλημμύρες

Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και για τις περιοχές που επλήγησαν από τις πρόσφατες πυρκαγιές στην χώρα μας.

Σύμφωνα με πληροφορίες του in.gr και με τον καθηγητή Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρο του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού (ΟΑΣΠ) Ευθύμιο Λέκκα, ο κίνδυνος για πλημμύρες στις πυρόπληκτες περιοχές μετά από μια ισχυρή βροχόπτωση είναι επτά φορές μεγαλύτερος, όπως είπε μιλώντας στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο».

Στην Αττική, προειδοποίησε ότι τον μεγαλύτερο κίνδυνο για πλημμύρες αντιμετωπίζουν οι περιοχές των βορειοανατολικών προαστίων που είναι παρακείμενες σε ρέματα που καταλήγουν στον Κηφισό, ενώ στην Εύβοια, μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν, οι Ροβιές, η Λίμνη Ευβοίας, η Αγία Άννα και τα Βασιλικά επειδή εκεί, καταλήγει το υδρολογικό δίκτυο. Ο κίνδυνος τα χώματα και οι λάσπες να δώσουν το τελειωτικό χτύπημα στις πυρόπληκτες περιοχές είναι πλέον ορατός. Έτσι, γίνεται πια ξεκάθαρο – προς όλες τις πλευρές – πως οι αλλαγές του καιρού, που εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής θα είναι πλέον όλο και πιο έντονες και απρόβλεπτες, δεν μπορούν να περιμένουν πίσω από την όποια γραφειοκρατία.

«Από τη σύνταξη των μελετών έως την υλοποίηση των έργων η έως τώρα εμπειρία έχει δείξει πως απαιτούνται γύρω στα πέντε χρόνια», αναφέρει ο καθηγητής Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών.

Επιπλέον, υπάρχει κι άλλη μια παράμετρος. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι έως τώρα μελέτες για τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα λαμβάνουν υπόψη τους τα δεδομένα της τελευταίας δεκαετίας ή εικοσαετίας. «Πλέον, τα πράγματα έχουν αλλάξει εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Και όλοι οι νέοι παράμετροι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη», συμπληρώνει.

Επιπλέον, όπως αναφέρει ο ειδικός σε θέματα φυσικών καταστροφών στο τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Δρ. Μιχάλης Διακάκης,  οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν το έναυσμα ενός ανατροφοδοτούμενου κύκλου κλιματικών καταστροφών. Οι πλημμύρες, οι λασπορροές και οι κατολισθήσεις που έπονται αποτελούν επακόλουθα φαινόμενα, πολλές φορές με περισσότερες επιπτώσεις σε περιουσίες και υποδομές αλλά και ανθρώπινες απώλειες ζωών.

Ποιος είναι ο μεγάλος κίνδυνος

Σύμφωνα με την καθηγήτρια Οικολογίας στο τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Μαργαρίτα Αριανούτσου – Φαραγγιτάκη, ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος αν η περιοχή είναι ιδιαίτερα επικλινής, έχει καεί ρεματιά και έχει φράξει η διαδρομή της από πεσμένους κορμούς ή «μπάζα» καμένων σπιτιών, η περιοχή έχει ξανακαεί πρόσφατα και δεν έχει μεσολαβήσει επαρκής χρόνος για την ανάκαμψη της βλάστησής της. Ένας άλλος παράγοντας που αυξάνει τον κίνδυνο πλημμυρών είναι η αποψίλωση, η οποία συνήθως γίνεται με μηχανήματα που θα σέρνουν τους κορμούς των καμένων δέντρων στο έδαφος, το οποίο είναι ιδιαίτερα ευάλωτο στην επιφανειακή απορροή γιατί μπορεί να έχει καεί η οργανική του ουσία. Όπως εξηγεί, οι καμένοι κορμοί λειτουργούν ως ένα είδος ομπρέλας που μειώνουν τη ραγδαιότητα της βροχής, ενώ οι καμένοι κεντρικοί κλάδοι ψηλών θάμνων συγκρατούν το έδαφος και αναβλαστάνουν πολύ σύντομα.

Η λύση

Σύμφωνα με τον αγρονόμο τοπογράφο μηχανικό του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) Δημήτρη Θεοδοσόπουλο, πρέπει άμεσα να απομακρυνθούν όλα τα αυθαίρετα κτίσματα από τις κοίτες των ρεμάτων και των ποταμών, προκειμένου να δοθεί στα ρέματα ο απαραίτητος χώρος εκτόνωσης της πλημμύρας.

Επιπλέον, όπως λέει, πρέπει να σταματήσουν οι εγκιβωτισμοί ρεμάτων με τσιμέντα και συρματοκιβώτια, που πλέον σε όλον τον κόσμο θεωρούνται παρωχημένης αντίληψης και να χρησιμοποιούνται για στηρίξεις πρανών φυσικά υλικά (οικομηχανική τεχνολογία/soil bioengineering). «Τα εγκιβωτισμένα ρέματα είναι επικίνδυνα γιατί το νερό δεν συναντά αντιστάσεις και η ορμή κι η ταχύτητά του αυξάνονται, ενώ μειώνονται οι χρόνοι υπερχείλισης», συμπληρώνει.

«Χρειάζονται λύσεις μη εργολαβικής αντίληψης, που προσεγγίζουν την αντιπλημμυρική προστασία σε ολόκληρη την υδρολογική λεκάνη των ρεμάτων», αναφέρει ο Δημήτρης Θεοδοσόπουλος.

Αυτές είναι έργα ορεινής υδρονομίας (φράγματα μικρής κλίμακας με φυσικά υλικά), είναι οι αναδασώσεις, είναι η οριοθέτηση των ρεμάτων (βάσει του πραγματικού τους κύματος και όχι βάσει των υπαρχόντων κατασκευών), είναι η διάνοιξη φυσικών χωμάτινων διατομών και σταθεροποίηση των πρανών με φυτεύσεις, ενώ και η διάνοιξη των «δέλτα» των εκβολών είναι μια από τις λύσεις.