Σύνταξη: ecozen.gr
Μια από τις χιλιάδες σελίδες με αναρτήσεις ιδιαίτερων φωτογραφιών με ζώα, υπέπεσε στην αντίληψή μας, όταν στην ”Εξερεύνηση” εμφανίστηκε αυτός ο μικρός μας φίλος!
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Με αφορμή τις υπέροχες αυτές λήψεις, ας μάθουμε λίγες παραπάνω πληροφορίες για αυτά τα εξαιρετικά πλάσματα του πλανήτη μας.
Θαλάσσιες χελώνες
Οι θαλάσσιες χελώνες είναι χελώνες της υπεροικογένειας των Χελωνιοειδών. Απαντώνται σε όλους τους ωκεανούς του κόσμου εκτός του Αρκτικού Ωκεανού.
Η δερματοχελώνα είναι η πιο μεγάλη, με 2 μ. μήκος, 1 μ. έως 1,5 μ. πλάτος και βάρος 600 κ. Το μέγεθος των άλλων ειδών κυμαίνεται από τα 50 εκ. έως 1 μ. και είναι αναλογικά μικρότερο.
Τα είδη αυτά είναι όλα ευάλωτα ή απειλούμενα. Είναι τοπικά υπό προστασία και αποκατάσταση, αλλά η ρύπανση, η λαθροθηρία και η τυχαία εμπλοκή τους σε αλιευτικά εργαλεία παραμένουν ανησυχητικές αιτίες μείωσης του πληθυσμού τους που έχει ήδη ελαττωθεί.
Χαρακτηριστικά
Μπορούν να κολυμπούν γρήγορα και πολλά είδη είναι ικανά να αναπτύξουν ταχύτητα έως και 35 χλμ/ώρα· σε αντίθεση με τις χελώνες του γλυκού νερού, προχωρούν με ταυτόχρονη κίνηση των μπροστινών ποδιών.
Στην γέννηση, δεν υπάρχει κανένα εξωτερικό ανατομικό στοιχείο το οποίο να επιτρέπει την διάκριση των δύο φύλων.
Είναι γνωστό ότι κάποιες χελώνες μπορούν να μπορούν να ζήσουν και πάνω από 150 χρόνια. Το μεγαλύτερο ρεκόρ κατάδυσης είναι 6 ώρες και το έκανε μία πράσινη θαλασσοχελώνα.
Αναπαραγωγή
Ίχνη θαλάσσιας χελώνας σε μια παραλία της Πελοποννήσου
Τα θηλυκά μαζεύονται στις παραλίες για να γεννήσουν στην αρχή και στο τέλος του σεληνιακού κύκλου, όταν η παλίρροια είναι στο χαμηλότερο επίπεδο.
Ύστερα από πολλά χρόνια ωρίμανσης, οι χελώνες μπορούν να αναπαραχθούν. το ζευγάρωμά τους γίνεται στην θάλασσα κοντά στις φωλιές ή κατά την μετανάστευση (από τις περιοχές σίτισης στις περιοχές ωοτοκίας) ένα ή δύο μήνες πριν από την έναρξη της ωοτοκίας.
Κατά την διάρκεια του ζευγαρώματος, το αρσενικό πιάνεται με τα δύο μπροστινά νύχια στο καβούκι του θηλυκού. Τα θηλυκά μπορούν να διατηρήσουν το σπέρμα των αρσενικών πολλούς μήνες ή χρόνια στην σάλπιγγά τους.
Τα θηλυκά δεν γεννούν παρά μόνο στον τόπο όπου γεννήθηκαν, λίγα ή και εκατοντάδες μέτρα απόσταση, ανάλογα το είδος. Γενικά εκμεταλλευόμενα το σκοτάδι, συχνά στην πλημμυρίδα τα θηλυκά έρχονται να γεννήσουν στην αμμώδη παραλία καταγωγής τους.
To θηλυκό μπορεί να αποθηκεύσει το σπέρμα για να γονιμοποιήσει τα αυγά. Το φύλο των νεογέννητων εξαρτάται από τη θερμοκρασία κατά την επώαση των αυγών, αρσενικό για χαμηλές θερμοκρασίες, θηλυκό για υψηλές. Λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, έχει διαπιστωθεί τα τελευταία χρόνια, μια μείωση στο ποσοστό των αρσενικών.
Τα θηλυκά σκάβουν μια τρύπα στην άμμο με τα πόδια τους και εναποθέτουν 70-200 αυγά (ανάλογα με το είδος), τα σκεπάζουν με άμμο και επιστρέφουν στην θάλασσα. Κάποια αυγά δεν γονιμοποιήθηκαν, τα άλλα εκκολάπτονται μέσα σε περίπου δύο μήνες.
Όλα τα χελωνάκια εκκολάπτονται την ίδια ώρα και κατευθύνονται προς την θάλασσα. Μόνο ένα μικρό ποσοστό (περίπου 1%) θα ξαναγυρίσουν στην παραλία που γεννήθηκαν καθώς θα γίνουν θηράματα πολυάριθμων αρπακτικών.
Διατροφή
Οι θαλάσσιες χελώνες είναι όλες παμφάγες με τάσεις προς τα φυτά και το κρέας. Έτσι η Πράσινη θαλασσοχελώνα είναι κυρίως χορτοφάγος. Η χελώνα Καρέττα, ο Λεπιδόχελυς του Ειρηνικού και το είδος Natator depressus είναι κυρίως σαρκοφάγα και τρέφονται με μαλάκια, καρκινοειδή, μικρά ψάρια και άλλα θαλάσσια ασπόνδυλα.
Η δερματοχελώνα είναι παμφάγος και τρέφεται κυρίως με κνιδόζωα. Η Κεραμοχελώνα, είναι επίσης παμφάγος, και τρέφεται, όπως η δερματοχελώνα, με κνιδόζωα αλλά τρέφεται επίσης -πράγμα σπάνιο για σπονδυλόζωα- με σπόγγους.
Οι χελώνες πρέπει να αποθηκεύουν πολλή ενέργεια για τις μεταναστεύσεις τους. Για αυτόν τον λόγο, η διατροφή τους παίζει έναν σημαντικό ρόλο στην γονιμότητά τους.
Αυτό αποδείχτηκε επιβεβαιώνοντας τον αριθμό των εκκολαπτομένων αυγών και στο Ελ Νίνιο όπου, με την θέρμανση του νερού και την αύξηση της βλάστησης, αυξάνεται ο αριθμός των μεταναστεύσεων δύο χρόνια αργότερα, ενώ μία ψύξη του νερού μειώνει τον αριθμό των μεταναστεύσεων δύο χρόνια αργότερα.
Η ζωή της χελώνας καρέτα
Το πρώτο ταξίδι μιας Caretta caretta από την αμμουδιά όπου σκάει το αυγό της μέχρι την ακροθαλασσιά είναι και το σημαντικότερο της ζωής της. Στηρίζεται στο ένστικτο και το DNA της για να βρει τον προσανατολισμό της. Μόνο αν τα καταφέρει την πρώτη φορά θα ξαναγυρίσει μετά από μερικές δεκαετίες στην ίδια παραλία για να γεννήσει τα μικρά της και να διαιωνίσει το είδος της.
Με το σκάσιμο των αυγών τα μικρά χελωνάκια αναρριχώνται ομαδικά στην επιφάνεια της άμμου και κατευθύνονται προς τη θάλασσα. Η έξοδός τους από τη φωλιά συνήθως γίνεται αργά το απόγευμα ή νωρίς το χάραμα. Τα μικρά προσανατολίζονται από τον φωτεινότερο ορίζοντα που συναντούν. Η πορεία τους στη ζωή ξεκινά με πολλούς εχθρούς όπως καβούρια, γλάρους, ψάρια, τρωκτικά αλλά και κινδύνους όπως οι ανθρώπινες δραστηριότητες στις παραλίες και στη θάλασσα. Μόνο 1 στα 1000 χελωνάκια θα επιβιώσει για να ενηλικιωθεί!
Η χελώνα καρέτα είναι ίσως ένα από τα πιο εμβληματικά είδη των μεσογειακών και ελληνικών θαλασσών και ένα από τα επτά είδη θαλάσσιων χελωνών που υπάρχουν στον πλανήτη. Οι χελώνες ζουν περίπου 100 χρόνια και ενηλικιώνονται μετά τη δεύτερη δεκαετία της ζωής τους. Για την αναπαραγωγή τους γυρίζουν στην παραλία που γεννήθηκαν για να γεννήσουν τα αυγά τους. Η επιστροφή τους στην ίδια παραλία, επιβεβαιώνει τη σημασία της διατήρησης, διαχείρισης και προστασίας των οικοσυστημάτων και των παραλιών ωοτοκίας.
Η περίοδος ωοτοκίας κάθε χρόνο ξεκινά το Μάιο και τελειώνει τον Οκτώβριο με την έξοδο των μικρών προς τη θάλασσα. Η κάθε χελώνα θα επιστρέψει στην περιοχή που έχει επιλέξει για να γεννήσει τα αυγά της κάθε δύο με τρία χρόνια και σε κάθε περίοδο ωοτοκίας η θαλάσσια χελώνα θα γεννήσει δύο ως τρεις φορές.
Η χελώνα σκάβει τη φωλιά με τα πίσω της πτερύγια της σε αμμώδεις παραλίες, σε βάθος περίπου 60 εκατοστών. Σε κάθε φωλιά φιλοξενούνται μέχρι και 120 αυγά, τα οποία εκκολάπτονται για 55 περίπου ημέρες.
Το φύλο των νεοσσών καθορίζεται από τη θερμοκρασία μέσα στη φωλιά. Γι’αυτό και η φυσική ποιότητα της άμμου είναι εξαιρετικά σημαντική ώστε να μην επηρεάζονται οι πληθυσμοί και η κατανομή τους.
Η ζωή που απειλείται
Η θαλάσσια χελώνα Caretta caretta είναι ένα κινδυνεύον είδος, σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας (Αθήνα, 2010).
Θα τη συναντήσουμε να κολυμπάει σε όλα τα μήκη και πλάτη των ελληνικών θαλασσών, αλλά η ιδιαίτερη σημασία της χώρας μας έγκειται στο ότι φιλοξενούμε κάποιες από τις σημαντικότερες παραλίες για την αναπαραγωγή και φωλεοποίηση της καρέτα στη Μεσόγειο.
Οι κυριότερες απειλές που αντιμετωπίζει στην Ελλάδα είναι η οικολογική υποβάθμιση των οικοσυστημάτων που τη φιλοξενούν όπως: η οικιστική και τουριστική ανάπτυξη των παραλιών ωοτοκίας, ο τεχνητός φωτισμός που αποπροσανατολίζει τα μικρά, η διάβρωση των παραλιών και η κλιματική αλλαγή που απειλεί τα παραθαλάσσια οικοσυστήματά και τις παραλίες ωοτοκίας.
Η παγίδευση σε αλιευτικά εργαλεία, οι τραυματισμοί από ταχύπλοα αλλά και η ηθελημένη θανάτωση από ορισμένους ψαράδες αποτελούν κάποιους επιπλέον ανθρωπογενείς κινδύνους.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 80% των ατόμων που εισήχθησαν για περίθαλψη στο Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών στη Γλυφάδα, κατά το διάστημα 1994-2000, έφερε τραύματα που οφείλονταν σε αλιευτικά εργαλεία, καθώς και σε σκόπιμη κακοποίηση.
Το κυνήγι των αυγών από αλεπούδες, σκυλιά, αρουραίους κλπ, αποτελεί μια επιπλέον απειλή και έχει παρατηρηθεί σε παραλίες ωοτοκίας της Πελοποννήσου, επηρεάζοντας το 40% των φωλιών. Ο κυριότερος όμως θηρευτής των μικρών είναι οι γλάροι, ενώ στη θάλασσα τα καβούρια, τα μεγάλα ψάρια κλπ.
Ιδιαίτερα σημαντική απειλή είναι και τα σκουπίδια στη θάλασσα. Ειδικότερα, οι πλαστικές σακούλες που υποβαθμίζουν το θαλάσσιο οικοσύστημα, μοιάζουν με τσούχτρες και μπορούν να ξεγελάσουν τις χελώνες, οι οποίες και τις τρώνε και ως συνέπεια προκαλείται ο θάνατος τους.
Με πληροφορίες των Wikipedia, WWF
με Αριθμό Μητρώου 12691
