Η ΕΕ αυξάνει τη δράση για το κλίμα και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα

Σύνταξη: ecozen.gr

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αυξάνει τη συμβολή της στη δράση για το κλίμα και στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Και βάζει “στοπ” στην χρηματοδότηση σε ενεργειακά έργα που σχετίζονται με ορυκτά καύσιμα.

Με στόχο να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της ενεργειακής μετάβασης στις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο.

Στο μέλλον οι χρηματοδοτήσεις θα προάγουν την καινοτομία στον τομέα της καθαρής ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Τον δρόμο αυτό δείχνει η προσωρινή συμφωνία για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. Που σκοπό έχει την ελάττωση των κοινωνικών επιπτώσεων του οικολογικού επαναπροσανατολισμού της οικονομίας, κατέληξαν το Ευρωκοινοβούλιο και Συμβούλιο.

Το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ), ύψους 17,5 δις ευρώ, είναι ένα από τα βασικά εργαλεία της ΕΕ. Με στόχο τη στήριξη των περιφερειών κατά τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Όπως αποφασίστηκε:

• Θα διατεθούν 7,5 δις ευρώ για τη στήριξη των ανθρώπων, της οικονομίας και του περιβάλλοντος για την περίοδο 2021-2027.
• Οι επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα δεν θα λάβουν χρηματοδότηση.
• Στήριξη στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες, στις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες και στα νησιά.

Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών τους, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ συμφώνησαν να διευρύνουν το πεδίο εφαρμογής του Ταμείου.

Οι επιχειρήσεις που θα χρηματοδοτηθούν

Θα χρηματοδοτηθούν επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας, στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και την παραγωγή θερμότητας για τηλεθέρμανση με βάση ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και την «έξυπνη» και βιώσιμη τοπική κινητικότητα.  Θα χρηματοδοτούνται, επίσης:

• Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις.
• Τα πανεπιστήμια και τα δημόσια ερευνητικά ιδρύματα.
• Η ψηφιακή καινοτομία.
• Οι δραστηριότητες στους τομείς της εκπαίδευσης και της κοινωνικής ένταξης.

Ποιες επενδύσεις δεν θα χρηματοδοτηθούν από το ΤΔΜ

• Ο παροπλισμός ή η κατασκευή πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής.
• Οι δραστηριότητες που συνδέονται με προϊόντα καπνού.
• Όσες σχετίζονται με την παραγωγή, την επεξεργασία, τη μεταφορά, τη διανομή, την αποθήκευση ή την καύση ορυκτών καυσίμων.

Αυξημένη χρηματοδότηση στα κράτη που θα μειώσουν τις εκπομπές αερίων

Με πρωτοβουλία του Κοινοβουλίου, θα θεσπιστεί ένας «Μηχανισμός Πράσινης Ανασυγκρότησης», εάν αυξηθούν οι πόροι του ΤΔΜ μετά την 31 Δεκεμβρίου 2024.

Οι πρόσθετοι πόροι θα κατανεμηθούν μεταξύ των κρατών μελών. Τα κράτη μέλη που κατορθώνουν να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις τους θα λαμβάνουν αυξημένη χρηματοδότηση.

Στήριξη περιφερειών και νησιών

Στα εδαφικά τους σχέδια δίκαιης μετάβασης, τα κράτη μέλη πρέπει να επικεντρωθούν στη στήριξη των εξόχως απόκεντρων περιφερειών και των νησιών. Καθώς και να διαθέσουν συγκεκριμένα ποσά από τις εθνικές τους πιστώσεις.

Οι προβληματικές επιχειρήσεις μπορούν να λάβουν στήριξη σύμφωνα με τους προσωρινούς κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις που έχουν θεσπιστεί για την αντιμετώπιση εξαιρετικών περιστάσεων

Θα μεταφερθούν πόροι από άλλα ταμεία συνοχής, σε εθελοντική βάση

Το ποσοστό χρηματοδότησης της ΕΕ (συγχρηματοδότηση) που θα παρασχεθεί σε επενδύσεις ορίζεται σε:

• 85% κατ’ ανώτατο όριο για τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες.
• 70% για τις περιφέρειες μετάβασης.
• 50% για τις περισσότερο αναπτυγμένες περιφέρειες.

Ισχυρό πολιτικό μήνυμα

«Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στέλνει ισχυρό πολιτικό μήνυμα, δήλωσε ο εισηγητής Μανώλης Κεφαλογιάννης (ΕΛΚ, Ελλάδα).

Πρέπει να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της ενεργειακής μετάβασης στις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο.

Υιοθετήσαμε μια ρεαλιστική προσέγγιση, που θα μας επιτρέψει να μεταβούμε σε μια νέα πράσινη εποχή, χωρίς να αφήσουμε κανέναν στο περιθώριο».

Το επόμενο βήμα

Αυτό που απομένει τώρα είναι το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν το περιεχόμενο της συμφωνίας.

Η Επιτροπή δημοσίευσε, στα τέλη Ιανουαρίου 2020, νομοθετική πρόταση σχετικά με το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ), την πρώτη νομοθετική πρόταση για την εφαρμογή των προτεραιοτήτων που καθορίζονται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, ακολουθούμενη τον Μάιο από τροποποιημένη πρόταση που περιλαμβάνει αύξηση των πόρων του Ταμείου.

Τον Ιούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καθόρισε το χρηματοδοτικό κονδύλιο του ΤΔΜ σε 7,5 δισ. ευρώ από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027, το οποίο συμπληρώνεται με 10 δισ. από το Μέσο Ανάκαμψης της ΕΕ.