Υπαίθριες διαφημιστικές πινακίδες: Η μεγάλη επιστροφή υπό …προϋποθέσεις

Όταν τον Απρίλιο του 2010 ανεβοκατέβαινα τη Λεωφόρο Κηφισίας χαμογελούσα πλατιά. Όχι για τη διαδρομή καθεαυτή, αλλά για το γεγονός ότι επιτέλους είχε αποφασιστεί και κυρίως υλοποιούνταν, η απομάκρυνση από τα συνεργεία του υπουργείου Υποδομών με τη συνεργασία φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Τροχαίας, όλων των διαφημιστικών πινακίδων που είχαν τοποθετηθεί παράνομα και τραβούσαν το βλέμμα των οδηγών την πλέον ακατάλληλη στιγμή με πολλές φορές ολέθρια αποτελέσματα.

Ο τότε υπουργός Υποδομών Δημήτρης Ρέππας, είχε χαρακτηρίσει την κατάσταση ως “αντιαισθητικό τσουνάμι” προσθέτοντας ότι “δεν πάει άλλο”.

Μάλιστα εκείνη την εποχή, στο πλαίσιο ακριβώς της αντιμετώπισης του φαινομένου των παράνομα εγκατεστημένων πινακίδων, είχε τεθεί σε λειτουργία ειδικός κόμβος στο διαδίκτυο (στη διεύθυνση www.illegalsigns.gov.gr) στο οποίο οι πολίτες μπορούσαν να καταθέτουν τις καταγγελίες τους.

Στόχος της πρωτοβουλίας αυτής ήταν να μειωθεί ο αριθμός των θυμάτων από αυτοκινητιστικά δυστυχήματα κατά περίπου 40% σε βάθος τετραετίας.

Η μεγάλη επιστροφή

Σήμερα πάντως, 20 χρόνια μετά την αυτονόητη εκείνη απόφαση, οι υπαίθριες διαφημιστικές πινακίδες επιστρέφουν, προκαλώντας νέο τσουνάμι – αντιδράσεων αυτή τη φορά.

Τη νέα ΚΥΑ 46526, που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ στις 22 Ιουλίου, υπογράφουν ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκος Παπαθανάσης, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, ο υφυπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος, ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών Γιάννης Κεφαλογιάννης και η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη. Μέσω του άρθρου 4, δρομολογείται η επιστροφή των μεγάλου μεγέθους διαφημιστικών πινακίδων τύπου «Πίζα» στους πεζόδρομους και τις πλατείες όλης της Ελλάδας.

Πατούλης: Χωρίς διαβούλευση

Μια σειρά από φορείς καταγγέλλουν ότι η κυβέρνηση προχώρησε στην υλοποίηση της απόφασης της χωρίς καμία διαβούλευση και αγνοώντας επιδεικτικά την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, τροποποιώντας τους όρους και τις προϋποθέσεις για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης.

Μεταξύ των φορέων και ο ίδιος ο Περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης, ο οποίος σε σχετική ανακοίνωση αναφέρει ότι η νέα ΚΥΑ “θα έπρεπε πριν ανακοινωθεί, να είχε αποτελέσει αντικείμενο εκτεταμένης, σοβαρής κι υπεύθυνης διαβούλευσης με την αυτοδιοίκηση, η οποία πρέπει να έχει ουσιαστικό λόγο και ρόλο, αφού η συγκεκριμένη δραστηριότητα επηρεάζει την οδική ασφάλεια αλλά και την αισθητική εικόνα των πόλεων και των Περιφερειών μας. Ενώ δεν μπορεί να υπάρξει χωροθέτηση θέσεων υπαίθριας διαφήμισης χωρίς την εμπλοκή των Δήμων”.

Ο περιφερειάρχης Αττικής σημειώνει ακόμα ότι θα έπρεπε επίσης να ληφθούν υπόψη και οι απόψεις της κοινωνίας των πολιτών, “αφού είναι δεκάδες οι οικογένειες που έχουν θρηνήσει την απώλεια δικών τους ανθρώπων, από εγκληματικές πράξεις και παραλείψεις ανθρώπων κι εταιρειών που εμπλέκονταν στη συγκεκριμένη δραστηριότητα”.

Διευκρινίζει ότι τάσσεται υπέρ της στήριξης της υγιούς επιχειρηματικότητας με κανόνες και διάλογο και τονίζει ότι “με σοβαρότητα και υπευθυνότητα η αυτοδιοίκηση θα πάρει θέση πάνω στο ζήτημα της υπαίθριας διαφήμισης, έχοντας ως βασικό κριτήριο την προστασία της ζωής των πολιτών, την πιστή τήρηση των κανόνων οδικής ασφαλείας, αλλά και τον σεβασμό στην εικόνα των πόλεών μας”.

Πανελλαδικός Σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα

“Δεν υπάρχει κανένας λόγος να ξαναζήσουμε το αιματηρό παρελθόν της υπαίθριας διαφήμισης με τα δεκάδες θύματα και την θεσμοποιημένη διαπλοκή” αναφέρει σε ανακοίνωση του ο Πανελλαδικός Σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα, επισημαίνοντας ότι “είναι απορίας άξιο, αλλά τόσο συνηθισμένο σ’ αυτή τη χώρα, παραμονές (υποτιθέμενης) εξαγγελίας νέου ΚΟΚ, σοβαρότατα θέματα της αρμοδιότητος του να «λύνονται» στο πόδι από «συναρμόδιους»”.

Η ΚΥΑ

Η ΚΥΑ αφορά την τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων κάθετα προς το ρεύμα κυκλοφορίας – απευθυνόμενων στους οδηγούς. Στο άρθρο 4Γ όταν θέτει σαν προϋπόθεση για την απαγόρευση τοποθέτησης κάθετων διαφημιστικών πινακίδων στα στέγαστρα των στάσεων «το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας για τα επιβατηγά οχήματα να είναι ανώτερο των 70 χλμ/ώρα».

Μεταξύ άλλων, επιστρέφουν τα διαφημιστικά πλαίσια τύπου “ΠΙΖΑ”, ύψους 5,5 μέτρων, με πινακίδες 3×4 μέτρων σε απόσταση 2,5 μέτρων από το έδαφος. Η απόφαση ορίζει και τις προδιαγραφές για άλλου είδους διαφημιστικά πλαίσια, όπως τα φωτιζόμενα, τα τύπου “ΡΑΚΕΤΑΣ” και τα τύπου “ΠΥΡΓΟΣ” με ανώτατο ύψος 5 μέτρα.

ΥΠΕΣ: Αυστηρότεροι κανόνες

Το υπουργείο Εσωτερικών, ωστόσο, τονίζει ότι οι κανόνες που διέπουν την υπαίθρια διαφήμιση «όχι μόνο δεν γίνονται πιο ελαστικοί αλλά αντιθέτως αυστηροποιούνται. Εναρμονίζονται με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, καθώς και με τη Σύμβαση της Βιέννης για την Οδική Σήμανση και τη Σηματοδότηση». Προσθέτει επίσης ότι εισάγονται για πρώτη φορά ρητές απαγορεύσεις τοποθέτησης διαφημιστικών πινακίδων, ως εξής:

• Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημίσεων σε επαρχιακές και εθνικές οδούς, σε ανισόπεδους κόμβους, σε σταθμούς διοδίων.
• Απαγορεύεται η διαφήμιση οπουδήποτε, εφόσον μπορεί να επηρεάσει τους χρήστες της οδού και την κυκλοφορία.
• Απαγορεύεται η διαφήμιση οπουδήποτε, εφόσον παρεμποδίζεται η θέα των πινακίδων σήμανσης.
• Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημίσεων σε οδούς με εγκατεστημένους σηματοδότες.
• Απαγορεύεται γενικά και οριζόντια σε πεζοδρόμια.
• Απαγορεύεται η οριζόντια η διαφήμιση σε δασικές εκτάσεις.
• Απαγορεύεται η διαφήμιση σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, χωρίς την έγκριση του υπουργείου Πολιτισμού.
• Απαγορεύεται οριζοντίως η διαφήμιση σε κοιμητήρια και τεχνικά έργα και εργοτάξια.

Προστασία για τα μνημεία

Ταυτόχρονα ορίζονται καθολικές απαγορεύσεις για τοποθέτηση πινακίδων στο οδόστρωμα κάθε είδους οδού, στις διαχωριστικές νησίδες, στις νησίδες ασφαλείας και στο οδόστρωμα των οδών παρόδιας εξυπηρέτησης, στην ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών, στον οδηγό τυφλών και κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες), ακόμα και όταν αυτά δεν έχουν διαμορφωθεί.

Προβλέπεται για πρώτη φορά προστασία από τη διαφήμιση των μνημείων που είναι εγγεγραμμένα στον κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO (άρθρο 6 παρ. 2 της ΚΥΑ).

Η άδεια για τη χωροθέτηση και την τοποθέτηση διαφημίσεων ανήκει αποκλειστικά στους Δήμους. Δίνεται ευρεία εξουσιοδότηση στα δημοτικά συμβούλια να καθορίσουν επιπλέον των προβλεπόμενων με την ΚΥΑ απαιτήσεων και ειδικότερους όρους και προϋποθέσεις, ανάλογα με τις τοπικές ιδιαιτερότητες. Επιπλέον ρητά ορίζεται ότι οι αποφάσεις των δημοτικών συμβουλίων δεν μπορεί να τροποποιούν όρους τοποθέτησης των πλαισίων με τρόπο δυσμενέστερο για το περιβάλλον.

Αλεξάνδρα Χαΐνη