Ελλάδα–Κύπρος: Δεν θα γίνει η Ανατολική Μεσόγειος τουρκική λίμνη

Απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα της εξωτερικής και ενεργειακής πολιτικής των δύο χωρών από τους κ. Δένδια και Λακοτρύπη σε Ημερίδα Μορφωτικού Ιδρύματος ΕΣΗΕΑ για την Ασφάλεια και Προοπτικές για τους Ενεργειακούς δρόμους στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η Ελλάδα «είναι διαχρονικά έτοιμη για μια έντιμη συνεννόηση, είναι όμως επίσης διαχρονικά και πάντοτε ανέτοιμη να υποκύψει σε ανατολίτικο παζάρι και  σε έναν ανέντιμο συμβιβασμό εκτός νομιμότητας και λογικής». Την ίδια στιγμή η Κύπρος συνεχίζει απερίσπαστη και  με προσεκτικά βήματα το ενεργειακό της πρόγραμμα «αποφεύγοντας τυχόν λάθη που η τουρκική επιθετικότητα επιδιώκει για να βάλει στη… ζυγαριά».

Αυτό διεμήνυσαν οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας κ. Νίκος Δένδιας και Ενέργειας Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου κ. Γιώργος Λακοτρύπης, μιλώντας στην Ημερίδα Μορφωτικού Ιδρύματος ΕΣΗΕΑ που πραγματοποιήθηκε στο ΥΠΕΞ  με θέμα: «Ασφάλεια και Προοπτικές για τους Ενεργειακούς δρόμους στην Ανατολική Μεσόγειο». 

Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών κ. Ν.Δένδιας  απάντησε επί της ουσίας στον ομόλογο του κ. Μεβλούτ Τσαβούσογλου που καλεί την Ελλάδα σε συμβιβασμό στην Ανατολική Μεσόγειο. Και τόνισε ότι: «Είμαστε ένα κράτος που έχει μια πολυμερή εξωτερική πολιτική, που πάντοτε όμως υπηρετεί το διεθνές δίκαιο, την ασφάλεια και τη σταθερότητα».

Αρκούντως επίκαιρο το θέμα της εκδήλωσης προκάλεσε πλήθος ερωτήσεων, με τις απαντήσεις να  βγάζουν ειδήσεις  και να ρίχνουν φως σε καίρια σημεία της εξωτερικής και ενεργειακής πολιτικής των δύο χωρών.

Για τα ενεργειακά

«Σταθερός μας στόχος είναι , η Ελλάδα να αποτελέσει είσοδο και κόμβο για διαμετακόμιση ενέργειας», επεσήμανε ο κ. Δένδιας. «Κάτι τέτοιο θα έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και την ευρύτερη περιοχή».Ιδιαίτερα αναφορά έκανε στο East Mediterranean gas forum, στον αγωγό EastMed, καθώς στην υπογραφή της αμυντικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ, η οποία, όπως τόνισε, είναι προς όφελος όχι μόνο των δύο χωρών, αλλά και της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή.

«Οι σχέσεις της Κύπρου με την Ελλάδα είναι στενές σε ενεργειακό και πολιτικό επίπεδο. Έχουν ηγετική θέση στον East Med. Οι εταιρείες προχωρούν τις τεχνικές μελέτες  και οι δύο χώρες θα συνεργαστούν στην εξεύρεση πελατών για το φυσικό αέριο» είπε ο κ Γ.Λακοτρύπης Και πρόσθεσε: «Συνεχίζουμε το ενεργειακό μας πρόγραμμα για να προασπίσουμε τα συμφέροντα και των δύο χωρών με το ενδιαφέρον να επικεντρώνεται όχι μόνο στις ενεργειακές πηγές αλλά και στις ενεργειακές διαδρομές»

Όπως εξήγησε ο κ Λακοτρύπης της ενεργειακής πολιτικής της Κύπρου προηγήθηκαν   διαπιστώσεις, σχετικά με τη : 

• Μείωση των γηγενών  αποθεμάτων της Ευρώπης με την συνολική κατανάλωση στην Ε.Ε να ανέρχεται σε 410 δις κ.μ. μόνο το 2018
• Ανακάλυψη σχιστολιθικού υδρογονάνθρακα στις ΗΠΑ 
• Δήλωση των Ηνωμένων Πολιτειών για απόσυρση από την Ανατολή 
• Μείωση της τιμής της ενέργειας λόγω του σχιστολιθικού υδρογονάνθρακα και φυσικού αερίου 
• Ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας 

«Για να αξιοποιήσουμε τον πλούτο της Ενέργειας  και να ανταγωνιστούμε τις ΗΠΑ που εξάγει υγροποιημένο αέριο σε Ευρώπη και Ασία, επτά χώρες συνασπιστήκαμε στον East Med» είπε ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας Εμπορίου και Βιομηχανίας και πρόσθεσε: «Προχωρήσαμε σε  επτά γεωτρήσεις  στα κοιτάσματα Αφροδίτη Καλυψώ και Γλαύκο και είχαμε τρεις ανακαλύψεις με συνέπεια να προσελκύουμε διαρκών νέες μεγάλες εταιρείες».

 Η Κύπρος καλεί την Τουρκία στην Χάγη

«Η άλλη μας πολιτική θα ήταν η αδράνεια» τόνισε ο κ Λακοτρύπης. « Η μέση οδός είναι να συνεχίσουμε το ενεργειακό πρόγραμμα και να προωθήσουμε τα συμφέροντα και των δύο χωρών ( Ελλάδας – Κύπρου). Αποσαφήνισε δε την στάση της Κυπριακής κυβέρνησης υπενθυμίζοντας  ότι «η Κυπρος έχει καλέσει την Τουρκία στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.  Είναι όμως λάθος – είπε- να καταστήσουμε την Τουρκία ισότιμο μέλος γιατί η πρόθεση της είναι να μετατρέψει την Ανατολική Μεσόγειο σε τουρκική λίμνη ».Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα  ο κ Λακοτρύπης υπεραμύνθηκε της αξιοποίησης νομικών και πολιτικών εργαλείων  δεδομένης της έλλειψης στρατιωτικής ισχύος της Κύπρου. Και αναφερόμενος στην α λα κάρτ πολιτική της  γείτονος υπενθύμισε ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει ΑΟΖ  στα Δυτικά της Κύπρου ενώ αντίθετα την αναγνωρίζει στα Ανατολικά ( προς όφελος της τουρκοκυπριακής πλευράς ).

Πολιτική ευρέων οριζόντων

Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών τόνισε επίσης ότι: «Είμαστε ένα κράτος που έχει μια πολυμερή εξωτερική πολιτική, που πάντοτε όμως υπηρετεί το διεθνές δίκαιο, την ασφάλεια και τη σταθερότητα», ενώ διατύπωσε την ελπίδα «ότι όλοι οι ηγέτες της περιοχής θα δουν καθαρά πέρα από την ομίχλη των συγκρούσεων, πέρα από την ομίχλη των επεμβάσεων, των διακηρύξεων ισχύος και της πολιτικής των κανονιοφόρων ότι ο 21ος αιώνας είναι αιώνας που επιβάλλει την εξασφάλιση της ευημερίας των λαών μέσα από την υλοποίηση των κανόνων του διεθνούς δικαίου και της εγκάρδιας συνεννόησης μεταξύ των λαών. 

«Η πολιτική μας είναι ευρέων οριζόντων» είπε και εξήγησε: «Η Ελλάδα επιδιώκει την ενδυνάμωση των σχέσεών της με τους παραδοσιακούς και ιστορικούς της συμμάχους, τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, τις αραβικές χώρες, το Ισραήλ. Κοιτάμε προς το Νότο, τη Μεσόγειο, κοιτάμε προς το Βορρά, τα Βαλκάνια, τη γειτονιά μας και τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κοιτάμε προς τον μεγάλο -πέραν του Ατλαντικού- σύμμαχό μας, τις ΗΠΑ. Ενισχύουμε τις διμερείς σχέσεις μας με τα κράτη μέλη της ΕΕ, πέραν των στενότατων σχέσεων μας μέσα στο ίδιο το πλαίσιο της ένωσης και επίσης ενισχύουμε τις εμπορικές μας σχέσεις με την Κίνα και τις σχέσεις μας με τη Ρωσία».

Για το Καστελόριζο

Απαντώντας σε ερώτηση  σχετικά με παλαιότερη τοποθέτηση ότι  «το Καστελόριζο είναι εκτός πεδίου εφαρμογής της συμφωνίας Παπούλια -Γιλμάζ για το Αιγαίο και αν το Καστελόριζο έχει μεταφερθεί στην Ανατ. Μεσόγειο», ο κ Δένδιας ξεκαθάρισε ότι όταν ο πρωθυπουργός της χώρας Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι είμαστε έτοιμοι για συζήτηση επί ενιαίας βάσης για το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και σε καμία περίπτωση χωριστά. Και ότι ,βέβαια αναγνωρίζουμε την διαφορά μας  στην περιοχή για την υφαλοκρηπίδα και την συνακόλουθη διαφορά μας για την ΑΟΖ και μπορεί να εκδικαστεί.

Για την ΑΟΖ και τον ΟΗΕ

Ο κ. Δένδιας τόνισε ότι «Δεν υπάρχει ούτε ένας τουρκικός ισχυρισμός που δεν έχει απαντηθεί . Αν εννοείται προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας  του ΟΗΕ, η δυνατότητα αυτή  επιλέγεται  με εξαιρετική φειδώ και με στόχο την ειρήνη. Απεύχομαι η τουρκική  να ενεργήσει έτσι ώστε να χρειαστεί φθάσουμε στο Συμβούλιο Ασφαλειας. 

Σημείωσε ακόμη ότι η Ελλάδα συζητά με όλες τις όμορες χώρες τα θέματα που αφορούν την ΑΟΖ και έπεται η Κύπρος.Απαντώντας σε ερώτηση αποδέχθηκε ότι «πράγματι η ελληνική πλευρά δεν κατέθεσε συγκεκριμένες συντεταγμένες στον ΟΗΕ αλλά απέστειλε περιγραφή των διεκδικήσεων της στη βάση της έννομης τάξης και είναι επαρκώς σαφές. Η οριοθέτηση δεν γίνεται μεμονωμένα αλλά μετά από διαπραγμάτευση  και αυτό γίνεται σήμερα με την Ιταλία και την Αίγυπτο , έγινε με την Λιβύη και με την Αλβανία ( η σχετική συμφωνία κατέπεσε στη συνέχεια  με ιδιότυπο  σκεπτικό στο ανώτατο αλβανικό δικαστήριο)» Και τόνισε: « Η μονομερής δήλωση στα Ηνωμένα Έθνη είναι τοποθέτηση επί των διεκδικήσεων της κάθε πλευράς και όχι κατοχύρωση»    

Για την Λιβύη

Όσον αφορά τη Λιβύη, ο κ. Δένδιας τόνισε ότι επιδιώκεται η επικράτηση μιας κατάστασης που να επαναφέρει την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή». Δεν έχουμε δεθεί στο άρμα κανενός , είπε απαντώντας σε ερώτηση για την πολιτική μας στην περιοχή. «Μειοψηφία του ενός είναι η Τουρκία, δεν είμαστε εμείς», επεσήμανε ο υπουργός Εξωτερικών. Οι τουρκολυβικές συνθήκες δεν έχουν καταχωρηθεί και ο Λυβικός στρατός θεωρεί ανύπαρκτη την συμφωνία. Τόνισε δε πως η Ελλάδα θα συμμετάσχει στην επιχείρηση της ΕΕ στην περιοχή, καθώς η χώρα μας υπήρξε «κύριος μοχλός για τη λήψη αυτής της απόφασης».

Κώστας Γκιουλέκας – Αλλαγή χαρτών

Την εκδήλωση χαιρέτησε ο Πρόεδρος της Διαρκους Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας της Βουλές κ. Κωνσταντίνος Γκουλέκας ο οποιος χαρακτήρισε σημαντική την πρωτοβουλία της ΕΣΗΕΑ να διοργανώσει αυτή την ημερίδα «αφού είναι η πρώτη φορά που διανύουμε μια τοσο παρατεταμένη πε΄ριοδο έντασης» Υπενθύμισε ότι παρά τις διαφορές οι Ελληνικές πολιτικές δυνάμεις συναντώνται σε ένα κοινό τόπο « Καμία ανοχή σε οποιαδήποτε απειλή των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων» Και χαρακτήρισε καινοφανείς τους ισχυρισμούς της τουρκικής πλευράς καθώς ανατρέχοντας στα αρχεία της χώρας θα βρει κανείς τουρκικούς χάρτες της 10ετίας του ’70 με σαφώς προσδιορισμένα τα σύνορα της γείτονος που τώρα επιθυμούν να αλλάξουν.

Την ημερίδα παρακολούθησε μεταξύ άλλων ο Πρέσβης των ΗΠΑ Τζέφρυ Πάϊατ ο πρώην υπουργός Ενέργειας κ. Γιάννης Μανιάτης, ο Πρέσβης της Κύπρου κ. Κενεδέζος, ο πρώην Πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ κ. Πάνος Σόμπολος, οι δημοσιογράφοι Κωνσταντίνος Αγγελόπουλος, Κυρα Αδάμ, Κώστα Ιορδανίδης και ο κ. Πέτρος Ευθυμίου.

Την εκδήλωση άνοιξε η Πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ κ. Μαρία Αντωνιάδου και την παρουσίαση έκανε το μέλος του Δ.Σ. του Μορφωτικού Ιδρύματος κ. Αλφόνσος Βιτάλ που ανάλαβε και την διοργάνωση.