Ο EastMed, το Ελληνικό, τα έντονα καιρικά φαινόμενα και οι επιπτώσεις τους, οι σημειακές παρεμβάσεις του δημάρχου Αθηναίων και η σύσταση της Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή, ήταν μερικά από τα θέματα που σηματοδότησαν την εγχώρια ειδησεογραφία κατά το πρώτο δεκαήμερο της νέας χρονιάς και δεκαετίας.
Στα διεθνή, οι πυρκαγιές στην Αυστραλία με ανυπολόγιστες συνέπειες για τους πολίτες της, για τη βιοποικιλότητα αλλά και για τον πλανήτη τον ίδιο, εκτόπισαν όπως ήταν αναμενόμενο κάθε άλλη είδηση κάνοντας ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Στο Ecozen γράψαμε πολλά για όλα τα παραπάνω.
Σε αυτόν τον σύντομο απολογισμό ωστόσο θα αναφερθούμε μόνο σε όσα έγιναν επί ελληνικού εδάφους, για να μην ξεχνιόμαστε και για να ξέρουμε που βρισκόμαστε…
Ο EastMed
Η σημασία του αγωγού φυσικού αερίου EastMed για τη χώρα μας αλλά και για τις σχέσεις μας με τους γείτονες, συζητήθηκε και αναλύθηκε από όλες τις πλευρές. Όμως παρόλη την επιθετικότητα της Τουρκίας και τις εμπρηστικές δηλώσεις της περί «βρώμικων σχεδίων», τα πολιτικο-οικονομικά πάρε-δώσε με τη Λιβύη, την ανάμιξη και τα παιγνίδια των ΗΠΑ και τις γενικότερες διαβουλεύσεις ένθεν κακείθεν, η Διακυβερνητική Συμφωνία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ για την κατασκευή του έργου προχώρησε: Οι υπογραφές έπεσαν στις 2 Ιανουαρίου 2020 σε σχετική τελετή στο Ζάππειο, παρουσία των Πρωθυπουργών Ελλάδας, Κυριάκου Μητσοτάκη και Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου καθώς και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε τον EastMed «αγωγό ειρήνης και συνεργασίας των λαών της περιοχής», τονίζοντας ότι δεν υπογράφηκε απλώς μια συμφέρουσα συμφωνία, «αλλά σφραγίσαμε την στρατηγική συμμαχία των χωρών μας», ενώ εκτίμησε ότι πολύ σύντομα θα υπογράψει και η Ιταλία. Απευθυνόμενος στην Τουρκία επισήμανε ότι «ο EastMed δεν αποτελεί απειλή για κανέναν. Η περιφερειακή συνεργασία είναι πάντα ανοικτή για όλους, αρκεί να σέβονται το διεθνές δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας». Και κατέληξε: «Ο αγωγός θα αναβαθμίσει και τον γεωστρατηγικό ρόλο Ελλάδας και Κύπρου και η χώρα μας καθίσταται κρίσιμος παίκτης στην ενεργειακή τροφοδοσία της περιοχής».
Σε ανάλογο ύφος και οι δηλώσεις του Κωστή Χατζηδάκη: «Η συμφωνία του Ζαππείου δεν στρέφεται εναντίον οιασδήποτε χώρας, στρέφεται υπέρ της ειρήνης και της συνεργασίας στη Ν.Α. Μεσόγειο… Ο EastMed αποτελεί την καλύτερη στρατηγική επιλογή για όλα τα συμβαλλόμενα κράτη αλλά και για την Ευρωπαϊκή Ένωση αναφορικά με τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο και για αυτό το λόγο άλλωστε υποστηρίζεται σθεναρά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όλα τα εμπλεκόμενα κράτη ως Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος-PCI. Ο EastMed είναι τεχνικά και εμπορικά υλοποιήσιμος και είναι σαφώς ανταγωνιστικότερος συγκριτικά με άλλες εξαγωγικές εναλλακτικές που θα πρέπει να κατασκευασθούν εκ του μηδενός. Πρόκειται για ένα έργο που ενδυναμώνει την ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε., ανοίγοντας έναν νέο ενεργειακό διάδρομο κατά τρόπο που αυξάνει ταυτόχρονα, τη διαφοροποίηση των πηγών και οδεύσεων εισαγωγής φυσικού αερίου της Ένωσης».
Το Ελληνικό
Το δεύτερο θέμα που συνέχισε να απασχολεί την ειδησεογραφία ήταν το μέλλον του χώρου του πρώην διεθνούς αερολιμένα στο Ελληνικό. Παρόλο που η σχεδιαζόμενη ανάπλαση θεωρείται ως η μεγαλύτερη στην Αθήνα μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, τα εμπόδια και οι συνεπαγόμενες καθυστερήσεις καλά κρατούν. Το νέο θέμα που έχει προκύψει αφορά τους περίπου 900 «κτιριακούς όγκους» και τα 60 κτίρια, που θα πρέπει να κατεδαφιστούν ώστε να ξεκινήσουν οι εργασίες. Πρόκειται για πεζοδρόμια, τοίχους αλλά ακόμη και κτίρια, εκ των οποίων πολλά είναι είτε αυθαίρετα είτε έχουν ελλιπείς αδειοδοτήσεις από όταν κατασκευάστηκαν.
Τα έργα της Α’ φάσης είχαν ξεκινήσει τον Μάιο του 2017, εκτιμάται όμως ότι η Β’ φάση που περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός μεγάλου παράκτιου άλσους που θα διαθέτει 3.500 δέντρα και πάνω από 200.000 θάμνους, θα ολοκληρωθεί το 2024. Με άλλα λόγια απομένουν δηλαδή ακόμη 4 τουλάχιστον χρόνια …γκρίνιας.
Η ανάδοχος εταιρεία Lamda Development πάντως εμφανίζεται συγκρατημένα αισιόδοξη, καθώς «έχουν αρθεί οι περισσότερες εκκρεμότητες, μεταξύ των οποίων η έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος και των σχετικών Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων, ενώ βρίσκονται εν εξελίξει η ολοκλήρωση του διαγωνισμού και η χορήγηση της άδειας καζίνο, η τακτοποίηση των εμπραγμάτων δικαιωμάτων, καθώς και η έκδοση αποφάσεων επί των εκκρεμών αιτήσεων ακύρωσης».
Επιπλέον, θεωρείται πιθανόν οι εργασίες να ξεκινήσουν νωρίτερα καθώς ετοιμάζεται τροπολογία με την οποία θα παρακαμφθεί ο «σκόπελος» της υποχρεωτικής ολοκλήρωσης του διαγωνισμού του καζίνο ως προϋπόθεση για να ξεκινήσουν τα έργα. Η τροπολογία θα δίνει τη δυνατότητα στη Lamda να ξεκινήσει τις πρόδρομες εργασίες στο ακίνητο, πριν από την υπογραφή της σύμβασης και της παραχώρησης των δικαιωμάτων του ακινήτου.
Η Επιτροπή για το Κλίμα
Λίγες ημέρες αφότου υπογράφηκε η Συμφωνία για τον EastMed συνεδρίασε για πρώτη φορά η Ειδική Επιστημονική Επιτροπή για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής, που συστάθηκε στα τέλη του 2019. Έργο της η εισήγηση για τη διαμόρφωση πολιτικών αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και ο συνδυασμός τους με μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, η επιστημονική τεκμηρίωση για την αναγκαιότητα των προτεινόμενων πολιτικών και η γνωμοδότηση για κάθε θέμα σχετικό με την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Μέλη της, εκτός από τους κυρίους Ζερεφό και Συνολάκη που έχουν οριστεί ως Εθνικός Εκπρόσωπος της χώρας μας για θέματα κλιματικής αλλαγής ο πρώτος και Πρόεδρος της Επιτροπής ο δεύτερος, αποτελούν εξέχουσες προσωπικότητες του επιστημονικού, ακαδημαϊκού και επιχειρηματικού αλλά και της κοινωνίας των πολιτών.
Στην ατζέντα τους, η απολιγνιτοποίηση, η προώθηση της ηλεκτροκίνησης, η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, και όλα όσα αφορούν τις προτεραιότητες τόσο της ευρωπαϊκής όσο και της εθνικής πολιτικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Η αντιμετώπιση της κακοκαιρίας
Με την κακοκαιρία Ζηνοβία που προηγήθηκε των εορτών και τον Ηφαιστίωνα που τις ακολούθησε, γίναμε όλοι λίγο πολύ μετεωρολόγοι. Προφανώς για μία ακόμη φορά ο κρατικός μηχανισμός δεν κατάφερε να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, όσο κι αν –τουλάχιστον υπηρεσιακά- είχε οργανωθεί καλύτερα από άλλες χρονιές. Ας μην ξεχνάμε το Σχέδιο δράσεων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας για αντιμετώπιση κινδύνων από χιονοπτώσεις και παγετό 2019-2020, το οποίο κυκλοφόρησε στα μέσα Δεκεμβρίου.
Παρόλα αυτά, και γέφυρες κατακρημνίστηκαν και το οδικό δίκτυο έκλεισε και το νερό πάγωσε και ολόκληρες περιοχές, ακόμη και κοντά στην Αθήνα, αποκλείστηκαν και άνθρωποι εγκλωβίστηκαν και –φυσικά- η ηλεκτροδότηση διακόπηκε.
«Δεν έχω κανένα δισταγμό να το πω είναι ότι δίκτυο είναι πεπαλαιωμένο», παραδέχτηκε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, αισθανόμενος προφανώς την ανάγκη να δικαιολογηθεί μια και η ΔΕΗ ανήκει στις αρμοδιότητές του (και τις αδυναμίες του). «Το καλοκαίρι αν θυμάστε, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, όταν παρουσίαζα συνολικά το πρόβλημα του ομίλου της ΔΕΗ, εκτός από τα οικονομικά μεγέθη, στεκόμουν και στις τεχνικές υποδομές και μιλούσα για φόβο μπλακ άουτ τότε το καλοκαίρι, έλεγα για τις κολώνες κτλ. και υπήρχε μια ομοβροντία -όχι μόνο από το ΣΥΡΙΖΑ- ότι ο Χατζηδάκης καταστροφολογεί και προσπαθεί να απαξιώσει τη ΔΕΗ. Εδώ αποδεικνύεται νομίζω ότι είχα απόλυτο δίκιο. Από εκεί και πέρα, έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια ανάταξης, η οποία όμως, προφανώς, παίρνει κάποιο χρόνο… Αλλά, βεβαίως, μόνο στα κινούμενα σχέδια μπορούν να αντικατασταθούν όλα τα δίκτυα του ΔΕΔΔΗΕ σε ολόκληρη τη χώρα -ένα τεράστιο δίκτυο- με πολυάριθμες διακλαδώσεις».
Οι παρεμβάσεις στον Δήμο Αθηναίων
Η χρονιά έκλεισε και άνοιξε με τα συνεργεία του Δήμου της Αθήνας να πλένουν πλατείες και πεζοδρόμια και να επισκευάζουν παγκάκια και σιντριβάνια. Πήγαν παντού: από Άγιο Παντελεήμονα, Εξάρχεια, Φωκίωνος, Σύνταγμα, μέχρι Πλατεία Αυδή και Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Και έπεται συνέχεια.
Ξεχωριστή μνεία έλαβε η προσπάθεια καλλωπισμού της πλατείας Εξαρχείων –η οποία ήταν και από τις πρώτες στη λίστα εργασιών του δήμου- με την τοποθέτηση ενός αληθινού χριστουγεννιάτικου δέντρου. Το δέντρο κάηκε μια, αντικαταστάθηκε, κάηκε και δεύτερη και αντικαταστάθηκε εκ νέου, μέχρι που πριν λίγες ημέρες αποσύρθηκε κατεστραμμένο και ταλαιπωρημένο…
Και η Ομόνοια
Μόνο η Ομόνοια πέρασε τα φετινά Χριστούγεννα περιφραγμένη με προστατευτικές λαμαρίνες, προφυλαγμένη από τυχόν αδιάκριτα βλέμματα και περίεργους επισκέπτες, αλλά και απομονωμένη από τον γενικότερο σφυγμό της πόλης (και δη από το αντίπαλό της δέος, το Σύνταγμα, που καμάρωνε το 17 μέτρων αληθινό του έλατο!).
Μια πληγή στο πλέον νευραλγικό σημείο της πόλης, πρόχειρα επουλωμένη εδώ και πολλούς μήνες, παρά τις υποσχέσεις και της νυν δημοτικής αρχής για επίσπευση των εργασιών και παράδοση του έργου ήδη από τον Οκτώβριο του 2019.
Φεῦ. Καλή χρονιά ας ευχηθούμε και πάλι και κυρίως καλή δύναμη. Θα την χρειαστούμε.