Κοινή αποστολή στον Άρη, με σκοπό τη λήψη και επιστροφή δειγμάτων στη Γη, σχεδιάζουν η Αμερικανική Διαστημική Εταιρεία (ΝASA) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ΕΟΔ).
Η επιστροφή δειγμάτων από τον Άρη στον πλανήτη μας θεωρείται το επόμενο λογικό βήμα στη ρομποτική εξερεύνηση του «Κόκκινου» πλανήτη, και θα απαιτήσει πολλαπλές αποστολές, πιο δύσκολες, πολύπλοκες και προηγμένες από ό,τι στο παρελθόν.
Σε αυτό το πλαίσιο o EOΔ συνεργάζεται με τη NASA για τη διερεύνηση concepts αποστολών για ένα διεθνές εγχείρημα (Mars Sample Return) μεταξύ του 2020 και του 2030. Θεωρείται πως θα χρειαστούν τρεις εκτοξεύσεις για να επιτευχθεί η προσεδάφιση, η συλλογή, η αποθήκευση και η επιστροφή στη Γη των δειγμάτων.
Η αποστολή
Η αποστολή Mars 2020 της NASA θα εξερευνήσει την επιφάνεια και θα καταγράψει και αποθηκεύσει ένα σετ δειγμάτων σε ειδικά δοχεία σε συγκεκριμένες περιοχές ενδιαφέροντος, για να ανακτηθούν αργότερα και να αποσταλούν στη Γη. Το επόμενο βήμα αναμένεται να υλοποιηθεί με δύο αποστολές.
Μία εκτόξευση από πλευράς της NASA (Sample Return Lander) θα προσεδαφίσει ένα σκάφος κοντά στο σημείο όπου βρίσκεται το Mars 2020. Από εκεί ένα μικρό όχημα του ΕΟΔ (Sample Fetch Rover) θα αρχίσει την ανάκτηση των δειγμάτων. Όταν ολοκληρωθεί η περισυλλογή τους- ένα διαπλανητικό «κυνήγι θησαυρού»- θα επιστρέψει στο σκάφος και θα τα τοποθετήσει σε ένα μεγάλο δοχείο στο Mars Ascent Vehicle (MAV). Το σκάφος αυτό θα πραγματοποιήσει την πρώτη εκτόξευση από τον Άρη, μεταφέροντας το φορτίο του σε τροχιά.
Η επόμενη αποστολή θα είναι το Earth Return Orbiter του ΕΟΔ, με σκοπό να «πιάσει» το δοχείο, μεγέθους μπάλας του μπάσκετ, σε τροχιά γύρω από τον Άρη. Τα δείγματα θα σφραγιστούν σε ειδικό σύστημα βιολογικής προστασίας για να αποφευχθεί μόλυνση της Γης με μη αποστειρωμένο υλικό, πριν μεταφερθούν σε ειδική κάψουλα για επιστροφή στον πλανήτη μας.
Μετά το διαστημόπλοιο θα επιστρέψει στη Γη, όπου θα απελευθερώσει την κάψουλα- που θα καταλήξει σε ειδικές εγκαταστάσεις.