Αρχική Καταστροφές Έρευνα διαΝΕΟσις: Πόσο γερές είναι οι γέφυρες της Ελλάδας;

Έρευνα διαΝΕΟσις: Πόσο γερές είναι οι γέφυρες της Ελλάδας;

0
gefyra 02
Διαφήμιση

Οι γέφυρες. Είτε βρίσκονται στην Άρτα και στο Ρίο, είτε στο Δρίνο, στο Παρίσι, είτε ακόμη και στο Μάντισον της Αϊόβα, οι πανέμορφες αυτές κατασκευές έχουν εμπνεύσει λαϊκούς μύθους, έχουν πρωταγωνιστήσει στον κινηματογράφο και στην πεζογραφία, σηματοδοτώντας πολλά «περάσματα» – τόσο φυσικά όσο και συμβολικά.

Θες η αίσθηση της «παράλογης» αιώρησής τους, θες η τελειότητα του σχεδιασμού τους, όπως και να χει, τα γεφύρια ασκούσαν πάντα μια ιδιαίτερη γοητεία στους ανθρώπους.

Οι γέφυρες της Ελλάδας

gefyra 01

Πόσα όμως γνωρίζουμε για τις γέφυρες; Ποια είναι η κατάσταση των γεφυριών ειδικά στη χώρα μας; Πόσα και ποια ενδέχεται να αντιμετωπίζουν προβλήματα στατικότητας; Πόσο επιβαρύνουν η κλιματική αλλαγή ή η αύξηση της κίνησης τις αντοχές αυτών των υποδομών;

Στα παραπάνω ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει η νέα έρευνα του Οργανισμού Έρευνας και Ανάλυσης διαΝΕΟσις “Γέφυρες & Υποδομές στην Ελλάδα – Πώς Θα Σώσουμε τον Εθνικό Δομικό μας Πλούτο». Η έκθεση που ετοιμάστηκε από ομάδα μηχανικών από το Σύλλογο Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδος, υπό το συντονισμό του Δρα Βασίλειου Μπαρδάκη, καταγράφει τη σημερινή κατάσταση στη χώρα μας, επισημαίνει το πώς αντιμετωπίζουν το πρόβλημα άλλες χώρες και καταλήγει σε μια σειρά από προτάσεις για την ενίσχυση των οδικών υποδομών.

Πόσες είναι;

Όπως εξηγούν οι ερευνητές κανένας φορέας δεν έχει καταγεγραμμένες όλες τις ελληνικές γέφυρες και κανένας φορέας δεν έχει τη συνολική ευθύνη παρακολούθησης και συντήρησής τους. Εκ πρώτης όψεως αυτό μπορεί να ακούγεται απίστευτο, αλλά αν λάβει κανείς υπ’ όψιν το πότε και το πώς έχουν κατασκευαστεί οι χιλιάδες γέφυρες που βρίσκονται στο πολυδαίδαλο ελληνικό οδικό δίκτυο, ίσως να μην είναι…

Σύμφωνα, ωστόσο, με εκτιμήσεις, σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 17.000 γέφυρες. Όσα στοιχεία διατίθενται, εξηγεί η έρευνα, προέρχονται από τις κοινοπραξίες που έχουν κατασκευάσει τις εθνικές οδούς: «Από αυτές τις πηγές ξέρουμε, λοιπόν, ότι οι νέες εθνικοί οδοί περιλαμβάνουν περίπου 3.000 γέφυρες μήκους άνω των 6 μέτρων (οι μισές εκ των οποίων είναι καινούργιες, ενώ οι υπόλοιπες ήταν προϋπάρχουσες), ενώ περίπου άλλες τόσες υπολογίζεται ότι βρίσκονται στις παλιές εθνικές οδούς και το επαρχιακό δίκτυο». Αν συμπεριληφθούν και οι μικρότερες γέφυρες (π.χ. μήκους 2 μέτρων και άνω), ο συνολικός αριθμός των γεφυρών στην Ελλάδα φτάνει τις 17.000.

Τα προβλήματα

infrastucture v10 11

Παλαιότητα: Προφανώς, πολλές από αυτές τις γέφυρες είναι παλαιές. Πρακτικά όλες οι γέφυρες που έχουν κατασκευαστεί στην Ελλάδα πριν από το 1961 δεν ακολουθούσαν κανένα συγκεκριμένο κανονιστικό πλαίσιο. Αυτές που κατασκευάστηκαν αργότερα και μέχρι και τη δεκαετία του ’80, ακολουθούσαν παρωχημένους πλέον γερμανικούς κανονισμούς και όλες οι γέφυρες που κατασκευάστηκαν πριν από το 1993 δεν είχαν επαρκείς αντισεισμικές προβλέψεις στο σχεδιασμό τους. Ακόμα και οι κανόνες του 1993 θεωρούνται παρωχημένοι πια. Σήμερα, πάντως η Ελλάδα έχει ενσωματώσει πλήρως τα τελευταία ευρωπαϊκά πρότυπα, με αποτέλεσμα να διαθέτει ένα από τα πιο σύγχρονα κανονιστικά πλαίσια στον κόσμο. Αλλά με τις παλαιότερες γέφυρες εξακολουθεί να υπάρχει πρόβλημα.

Χωρίς συστηματική παρακολούθηση: Ακόμα σημαντικότερο, συνεχίζει η έκθεση, είναι το ότι δεν υπάρχει συστηματική παρακολούθηση όλων αυτών των γεφυρών ανά την Ελλάδα. Αυτές που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο των σύγχρονων αυτοκινητοδρόμων παρακολουθούνται και κάποιες συντηρούνται, όμως οι γέφυρες του επαρχιακού οδικού δικτύου και των παλαιών εθνικών οδών, δεν έχουν ανάλογη τύχη. Αντιθέτως με όσα συμβαίνουν στη υπόλοιπη Ευρώπη, στη χώρα μας εργασίες ενίσχυσης και συντήρησης γίνονται συνήθως μεμονωμένα σε εξόφθαλμα ετοιμόρροπες κατασκευές, κυρίως μετά από την πρωτοβουλία τοπικών φορέων.

Ατυχήματα

gefyra moranti

Τα ατυχήματα που έχουμε στη χώρα μας ευτυχώς δεν ήταν ποτέ της τάξεως της γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα της Ιταλίας η οποία κατάπεσε στις 14 Αυγούστου του 2018.

Παρόλα αυτά συμβαίνουν και δεν είναι λίγα. Η έκθεση της διαΝΕΟσις παραθέτει κάποια από αυτά: από τη γέφυρα του Ολβιού ποταμού στο Φενεό Κορινθίας που έπεσε τον περασμένο Φεβρουάριο, μέχρι το χτισμένο το 1866 τοξωτό γεφύρι της Πλάκας στον Άραχθο, που έπεσε το 2015. Υπάρχουν δε και κάμποσα παραδείγματα γεφυρών η επικινδυνότητα των οποίων ήταν εξόφθαλμη και αντιμετωπίστηκε ή αντιμετωπίζεται, όπως οι δίδυμες γέφυρες στον Χάραδρο ή η γέφυρα του ποταμού Νέστου. Και υπάρχει και η περίπτωση της γέφυρας Γρηγορίου Λαμπράκη στον Πειραιά, η οποία εξυπηρετεί τεράστιους αριθμούς οχημάτων κάθε μέρα και πρόκειται να σηκώσει επιπλέον και το βάρος του τραμ. Η γέφυρα αυτή, που κατασκευάστηκε το 1960, μοιάζει καταπονημένη και προβληματική ακόμα και στα μάτια μη-ειδικών περαστικών. Η εταιρεία που διαχειρίζεται το τραμ ανέλαβε τη μελέτη της γέφυρας με μια σειρά από δοκιμές και μετρήσεις οι οποίες, παραδόξως, έδειξαν πως η στατική επάρκεια της γέφυρας δεν χρειάζεται καμία αναβάθμιση. Παρ’ όλα αυτά, η εταιρεία προχωρά ήδη σε εργασίες ενίσχυσης της συγκεκριμένης γέφυρας, κυρίως για να επεκτείνει και τον χρόνο ζωής της.

Εθνικό Μητρώο Γεφυρών

gefyres feat 01

Πώς θα μπορούσαν όμως να αποφευχθούν τέτοια ή χειρότερα περιστατικά στο μέλλον; Μια λύση είναι η δημιουργία ενός Εθνικού Μητρώου Γεφυρών το οποίο θα περιλαμβάνει τα πλήρη στοιχεία κάθε γέφυρας, από την ημερομηνία και τη μέθοδο κατασκευής μέχρι τα υλικά, τον όγκο διερχόμενων οχημάτων, τη σεισμικότητα της περιοχής και τυχόν επισκευές ή εργασίες συντήρησης που έγιναν στο παρελθόν. Βεβαίως θα πρέπει να περιλαμβάνει και μια ενημερωμένη βαθμολόγηση της κατάστασης της κάθε γέφυρας, ώστε το Μητρώο να μην είναι μια απλή καταγραφή των γεφυρών, αλλά ένα εργαλείο με το οποίο αρμόδιοι θα μπορούν να προσδιορίζουν προτεραιότητες. Το Μητρώο θα πρέπει να είναι ενταγμένο σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα ασφάλειας για τις γέφυρες, που θα προσδιορίζει και το τι πρέπει να γίνει όταν εντοπιστεί κάθε γέφυρα που αντιμετωπίζει προβλήματα.

Δράσεις

Σύμφωνα με την Αμερικανική Κοινότητα Πολιτικών Μηχανικών, ένα πρόγραμμα ασφάλειας για τις γέφυρες θα πρέπει να περιλαμβάνει μια σειρά από απαραίτητες δράσεις, όπως:

  • Τακτικά προγράμματα επιθεώρησης και αξιολόγησης σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες ερευνητικές και αναλυτικές τεχνικές.
  • Τακτικά προγράμματα συντήρησης για ολόκληρο το σύστημα.
  • Επιβολή ορίων φορτίων και ταχύτητας σε δομικά ανεπαρκείς ή ξεπερασμένες γέφυρες.
  • Ιεράρχηση και χρηματοδότηση της αντικατάστασης λειτουργικά ευάλωτων γεφυρών.

Διαβάστε εδώ την έκθεση: https://www.dianeosis.org/wp-content/uploads/2019/09/Gefyres_stin_ellada.pdf

Διαφήμιση