Αρχική Καταστροφές Σε κατάσταση συναγερμού οι οάσεις λόγω κλιματικής αλλαγής

Σε κατάσταση συναγερμού οι οάσεις λόγω κλιματικής αλλαγής

0
οάσεις, έρημος
Διαφήμιση

Οι αραβικές χώρες και ειδικά όσες έχουν έρημο είναι μαγικές. Οι κάτοικοί τους επίσης. Ανθεκτικοί στον καυτό ήλιο και στους ισχυρούς ανέμους, δείχνουν παντός καιρού, απόλυτα προσαρμοσμένοι στις κλιματολογικές συνθήκες. Θα ’λεγε κανείς ότι οι άνθρωποι της ερήμου είναι η έρημος. Ανήκουν σε αυτήν κι αυτή τους ανήκει.

Είναι όμως τόσο ειδυλλιακή η κατάσταση;

Οάσεις, θύματα της αλλαγής του κλίματος

Ρεπορτάζ του γερμανικού περιοδικού Der Spiegel, μας ταξιδεύει στο Μαρόκο. Όχι για να θαυμάσουμε τις πολύχρωμες πόλεις του και τις φυσικές του ομορφιές. Μας ταξιδεύει στο Μαρόκο και μάλιστα στην όαση MHamid El Ghizlane για να διαπιστώσουμε τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη: ισχυρά ρεύματα, αμμοθύελλες, ξαφνικές πλημμύρες, αλλά και παρατεταμένη ξηρασία, έχουν μετατρέψει ένα από τα ομορφότερα σημεία της χώρας, σε …μάρτυρα όλων των δεινών της ανθρωπογενούς αλλαγής του κλίματος.

Πριν ελαττωθεί η βροχόπτωση και οι αμμοθύελλες ενταθούν, αναπτύσσονταν φοίνικες σ’ αυτή την όαση του νότιου Μαρόκο. Οι χουρμαδιές ήταν πανύψηλες, ενώ οι ροδιές, τα σιτηρά και τα καρπούζια αναπτύσσονταν στην σκιά τους, η οποία ήταν τόσο πυκνή που θύμιζε ζούγκλα. Σήμερα, το νερό είναι λιγοστό, τα δέντρα δεν παράγουν πλέον χουρμάδες – κάποια μάλιστα έχουν ξεραθεί και μαζί τους αργοπεθαίνει και η όαση.

Το καναρίνι… της όασης

οάσειςΗ αλλαγή του κλίματος, λένε, είναι μια πολύ δυσνόητη έννοια και οι αλλαγές είναι πολύ λεπτές για να τις συνειδητοποιήσει εύκολα κάποιος. Όμως η όαση του MHamid El Ghizlane λειτουργεί όπως κάποτε λειτουργούσαν τα …καναρίνια στα ορυχεία, σαν ένας ζωντανός συναγερμός δηλαδή: οι ανθρακωρύχοι έστελναν ένα καναρίνι στις στοές και αν αυτό σταματούσε να κελαηδά, σήμαινε ότι υπήρχαν επικίνδυνες αναθυμιάσεις.

Δυσοίωνο το μέλλον

Όσα συμβαίνουν τώρα στην περιοχή αυτή είναι ο καθρέφτης όλων όσων απειλούν εκατομμύρια ανθρώπους στην λεκάνη της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης της Νότιας Ευρώπης. Το πόσιμο νερό τελειώνει. Ασθένειες και φτώχεια αναγκάζουν τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους ενώ οι συγκρούσεις μαίνονται. Όπως προειδοποιεί η Ευρωπαϊκή Ένωση σε πρόσφατη μελέτη της για το κλίμα, κάποιες περιοχές του πλανήτη θα εξαφανιστούν εντελώς από τον χάρτη.

Ο παράδεισος δεν μπορεί να περιμένει

«Η όαση είναι ένας παράδεισος» λέει στο Spiegel ο 48χρονος Χαλίμ Σμπάι, γέννημα θρέμμα της όασης. Αναφέρεται φυσικά στις περιοχές που παραμένουν πράσινες. Για εκατοντάδες χιλιόμετρα μεταξύ της οροσειράς του Αντι-Άτλαντα και της Σαχάρα, οι οάσεις διαδέχονται η μία την άλλη, φιλοξενώντας συνολικά 1,7 εκατομμύρια Μαροκινούς.

Όπως και οι πρόγονοί του, ο πατέρας του Σμπάι άνοιγε αρδευτικά κανάλια και φύτευε χουρμαδιές, εξοικονομώντας τα προς το ζην για την οικογένειά του. Οι χουρμάδες μεταφέρονταν συνοδεία χορών και μουσικής στο Μαρακές.

Οι νέες συνθήκες

οάσεις

Ο Σμπάι σπούδασε οικονομικά στο Μαρακές αλλά επέλεξε να επιστρέψει στη γενέτειρά του το 1994. Η όαση αντιμετώπιζε ήδη σοβαρές προκλήσεις. Οι βροχοπτώσεις δεν ήταν πλέον τόσο συχνές, οι φοίνικες ταλαιπωρούνταν και οι φυτείες σταδιακά έφθιναν, με αποτέλεσμα να μην επαρκούν για την εξασφάλιση των οικογενειών που ζούσαν εκεί.

Ταυτόχρονα, κατέφθασαν οι τουρίστες. Ο Σμπάι άνοιξε τουριστικό γραφείο, αγόρασε τζιπάκια, έφτιαξε ένα εστιατόριο και ένα καφέ. Προσαρμόστηκε στις νέες συνθήκες παρόλο που οι νέες συνθήκες εξακολουθούν να είναι αμείλικτες. Δεν έχει βρέξει στην περιοχή από τον Νοέμβριο, η σοδειά είναι πενιχρή και τα σπαρτά που εξαρτώνται απόλυτα από τη βροχή δεν αρδεύονται επαρκώς.

Ξηρασία στο έπακρο

Η περιοχή της Μεσογείου είναι μια από τις ξηρότερες στη γη. Και η κατάστασή της επιδεινώνεται. Τη δεκαετία του ’80 η όαση M’Hamid El Ghizlane καταλάμβανε 37 τετραγωνικά  χιλιόμετρα. Σήμερα έχει περιοριστεί στο 1/3, με την υπόλοιπη έκταση να έχει σκεπαστεί από άμμο.

Η Meryem Tanarhte, κλιματολόγος στο γερμανικό Ινστιτούτο Max Planck και στο Πανεπιστήμιο της Καζαμπλάνκα, εξηγεί ότι η ερημοποίηση «είναι αποτέλεσμα της διάβρωσης του εδάφους, των υψηλών θερμοκρασιών και της έλλειψης βροχής». Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της η μέση θερμοκρασία στην περιοχή του Μαγκρέμπ και στην Μέση Ανατολή το καλοκαίρι θα ανέβει δυο φορές περισσότερο από όσο στον υπόλοιπο πλανήτη και τα κύματα καύσωνα που θα την χτυπήσουν θα είναι 10 φορές πιο πολλά από όσα έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα.

Οι προβλέψεις του ΠΟΥ

οάσεις

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προβλέπει ότι το 2030 θα σημειωθούν 250.000 επιπλέον θάνατοι ετησίως σε παγκόσμια κλίματα λόγω της κλιματικής αλλαγής, και των συναφών προβλημάτων: κακή διατροφή, ελονοσία, διάρροια και θερμοπληξία.

Ο πληθυσμός του Μαρόκου μπορεί να αυξάνεται εδώ και δεκαετίες, αλλά η όαση έχει χάσει το ένα τέταρτο του πληθυσμού της από το 1982 έως το 2014. Σήμερα, τα δύο τρίτα όλων των οικογενειών στην περιοχή M’Hamid El Ghizlane επιβιώνουν χάρη στα χρήματα που τους στέλνουν συγγενείς που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό ή σε πόλεις του Μαρόκου.

Αν και η πλειοψηφία των Μαροκινών συνεχίζουν να αναζητούν την τύχη τους στη χώρα τους, έρευνα του 2018 αποδεικνύει ότι το 36% σκοπεύει να την εγκαταλείψει και να καταφύγει σε  ευρωπαϊκούς προορισμούς κυρίως.

Διαφήμιση