Στόχος της ελληνικής κυβέρνησης είναι η η υπογραφή της Διεθνούς Συνθήκης για τον αγωγό EastMed να γίνει άμεσα, εντός του Μαρτίου.
Τάδε έφη ο υπουργός Εξωτερικών Γ. Κατρούγκαλος, μιλώντας στο ρ/σ «News 24/7». Παράλληλα εκκρεμεί και η τριμερής σε επίπεδο ηγετών Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ. Ο αρχικός σχεδιασμός θέλει η συνάντηση να γίνεται στην Κνωσό. Επίσης μένει ανοικτό το ενδεχόμενο να παραβρεθεί εκεί και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μ. Πομπέο, ή οπωσδήποτε κάποιο άλλο υψηλόβαθμο στέλεχος της αμερικανικής διπλωματίας.
Άλλο ένα δείγμα και αυτό του αμερικανικού ενδιαφέροντος για την ενεργειακή συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Έργο ύψιστης γεωπολιτικής σημασίας
Όπως τονίζουν μια σειρά ειδικοί, πρόκειται περί ενός έργου ύψιστης γεωπολιτικής σημασίας. Ένας αγωγός που θα μπορεί να μεταφέρει φυσικό αέριο από τα μεγάλα κοιτάσματα που έχουν βρεθεί στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω Κύπρου και Ελλάδας στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο ο αγωγός 1.900 χιλιομέτρων θα είναι βυθισμένος σε πολύ μεγάλα βάθη και γι’ αυτό έχει πολλές δύσκολες τεχνικές λεπτομέρειες.
Τη διετία 2011 – 2012, η ΔΕΠΑ διερεύνησε τη δυνατότητα κατασκευής του αγωγού Eastern Mediterranean Pipeline (EastMed) με στόχο την απευθείας μεταφορά φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Λεβαντίνης στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Φυσικού Αερίου, μέσω της Ελλάδας. Το αέριο της Ανατολικής Μεσογείου θα κατευθύνεται υποθαλάσσια προς την Κύπρο, στη συνέχεια προς τις ακτές της Κρήτης, και ακολούθως, μέσω της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδας, στην Ιταλία.
Στην Ιταλία θα φθάνει μέσω του αγωγού IGI – Poseidon (ΠΟΣΕΙΔΩΝ), που θα συνδέεται με τον EastMed στο Φλωροβούνι της Θεσπρωτίας. Από τον Ιούλιο του 2014, η διαχείριση του Έργου ανήκει στην θυγατρική της ΔΕΠΑ «ΥΑΦΑ – ΠΟΣΕΙΔΩΝ», στην οποία συμμετέχει ισομερώς η ιταλική Edison.
Στον Κατάλογο των Εργων Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ
Ο αγωγός EastMed εντάχθηκε στον Κατάλογο των Εργων Κοινού Ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest – PCIs) της ΕΕ, το 2013. Βάσει του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 347/2013, η συμμετοχή του σε αυτόν ανανεώθηκε το 2015. Την ίδια χρονιά ξεκίνησε η συγχρηματοδότησή του από την ΕΕ για τη Δράση «Eastern Mediterranean Νatural Gas Pipeline – Pre-Feed Studies».
Το σύνολο των ανωτέρω συγχρηματοδοτούμενων μελετών που εκπονήθηκαν στο πλαίσιο των Pre-Feed Studies καταστούν σαφή την τεχνική εφικτότητα, την οικονομική βιωσιμότητα και την εμπορική ανταγωνιστικότητα του έργου.
Επίσης, επισημαίνουν την προστιθέμενη αξία του αγωγού EastMed, αλλά και το συμπληρωματικό του χαρακτήρα, στο πλαίσιο των προοπτικών εξαγωγής του φυσικού αερίου της Νοτιοανατολικής Μεσογείου για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης.
Σύμφωνα με τις εν λόγω μελέτες, η σχεδιαζόμενη δυναμικότητα του αγωγού είναι 10 δισ. κυβ. μέτρα φυσικού αερίου (φ. α.) ετησίως, με δυνατότητα να ανέλθει στα 16 δισ. κυβ. μέτρα φ. α.
Από ποια κοιτάσματα
Στα ανοικτά του Ισραήλ έχουν ανακαλυφθεί κοιτάσματα 900 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων προερχόμενα κυρίως από 3 κοιτάσματα:
Το «Tamar» με περίπου 300 δισ. κ.μ., το «Leviathan» με εκτιμώμενα περίπου 500 δισ. κ.μ. και έναρξη παραγωγής το 2019 και το σύμπλεγμα των μικρότερων κοιτασμάτων «Karish- Tanin» με επιβεβαιωμένα αποθέματα 55 δισ. κ.μ. και εκτιμώμενη έναρξη παραγωγής το 2020.
Το κυπριακό κοίτασμα Αφροδίτη έχει άλλα τουλάχιστον 128 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Υπολογίζεται ότι το Ισραήλ, παρότι η κατανάλωση φυσικού αερίου έχει αυξηθεί σημαντικά την τελευταία δεκαετία, θα είναι σε θέση να εξαγάγει 400 ως 500 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Σημειωτέον, το Ισραήλ εξέταζε το ενδεχόμενο να κατασκευάσει έναν αγωγό προς την Τουρκία. Ωστόσο, η επιδείνωση των σχέσεων των δύο χωρών οδηγεί τα τέτοια σχέδια σε αδιέξοδο και ανοίγει δρόμο για τον EastMed.
Οι συμφωνίες που έχουν γίνει για γεωτρήσεις, είναι με την ιταλική ΕΝΙ, μια στον γεωτρητικό στόχο «Καλυψώ» του κοιτάσματος 6 και άλλη μια στον στόχο «Σουπιά» του κοιτάσματος 3. Επίσης, η κοινοπραξία ExxonMobil – Qatar Petroleum, έχει στοχεύσει σε 2 γεωτρήσεις στο κοίτασμα 10 της κυπριακής ΑΟΖ, συγκεκριμένα στους στόχους «Ανθεια» και «Δελφίνος».
Μάλιστα σύμφωνα με μια σειρά δημοσιεύματα και διαρροές από την Κύπρο, η ExxonMobil θα ανακοινώσει την επόμενη εβδομάδα την ανακάλυψη ενός τεράστιου κοιτάσματος στο οικόπεδο 10…
Κώστας ΚΕΝΤΖΟΣ