Ενεργειακά «παγιδευμένη» στο λιγνίτη για μια ακόμη δεκαετία η Ελλάδα

Εγκλωβισμένη στο παραδοσιακό, όσο και ρυπογόνο, μοντέλο παραγωγής ενέργειας από λιγνιτικές μονάδες θα παραμείνει τουλάχιστον μέχρι το 2030 η Ελλάδα. Αυτό προκύπτει από το «Εθνικό Σχέδιο για την ενέργεια και το Κλίμα» του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος και παρουσίασε σήμερα ο υπουργός Γιώργος Σταθάκης και ο αναπληρωτής υπουργός περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος.

Του Ηλία Ντράλλου

Ο αρμόδιος υπουργός δεν άφησε καμία αμφιβολία ως προς τη συνέχιση παραγωγής ενέργειας από λιγνιτικές μονάδες, καθώς ξεκαθάρισε ότι θα υπάρχει σταδιακή απόσυρση τους, μόνο όταν λήξη η λειτουργίας τους, γεγονός που μεταθέτει το κλείσιμό τους τουλάχιστον για μετά το 2030 και αν…

Προς επίρρωσιν των παραπάνω, ο κ. Σταθάκης γνωστοποίησε ότι θα συνεχίσει να λειτουργεί τόσο η λιγνιτική μονάδα στο Αμύνταιο, όσο και σε Φλώρινα και Πτολεμαΐδα, οι οποίες απλώς θα αναβαθμιστούν. Να σημειωθεί ότι η ΔΕΗ σκοπεύει να αποσύρει μέχρι το 2025 επτά λιγνιτικές μονάδες, συνολικής ισχύος 2112MW, σύμφωνα με το επικαιροποιημένο πλάνο της, χωρίς όμως να κατονομάζονται και κυρίως να διευκρινίζεται αν είναι προς κλείσιμο ή προς πώληση.

Επίσης, ο αρμόδιος υπουργός υπέγραψε διευκρινιστική υπουργική απόφαση για τη διασφάλιση συνέχισης της λειτουργίας στο Αμύνταιο.

Οι στόχοι του Εθνικού Σχεδίου 

Όσον αφορά το εθνικό σχέδιο για την Ενέργεια σε αυτό προβλέπεται η αναδιάρθρωση του ενεργειακού μείγματος ώστε οι ΑΠΕ να συνεισφέρουν στο 32% των ενεργειακών αναγκών της χώρας, αλλά και να περιοριστεί το ενεργειακό κόστος για νοικοκυριά και επαγγελματίες, επιχειρήσεις και βιομηχανίες.

Ακόμη προβλέπεται:

• Σταθερό δίκτυο ρευματοδότησης, καθώς και ελαφρύνσεις στην ηλεκτροκίνηση των ΙΧ,, με στόχο να προσεγγίσει η ηλεκτροκίνηση το 10%, έως το 2030.
• Στη ηλεκτροπαραγωγή, ο περιορισμός στο 17% του ενεργειακού μείγματος της χρήσης λιγνίτη το 2030, ποσοστό μειωμένο κατά 32,5%. Απώτερος στόχος το μερίδιο συμμετοχής των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας να ανέρχεται κατ’ ελάχιστο στο 30%.
• Οι ανάγκες σε ενέργεια στη βιομηχανική παραγωγής να καλύπτονται κατά 55% -57% από ΑΠΕ έναντι 29%.
• Τίθενται και υποστόχοι για τη συμμετοχή τους των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, τη τελική κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση και ψύξη και στον τομέα των μεταφορών. Προβλέπεται η  επίτευξη εξοικονόμησης ενέργειας στην τελική κατανάλωση ενέργειας τουλάχιστον κατά 30%.

Υπολογίζεται ότι σε μια δεκαετία η μείωση σε κατανάλωση πετρελαίου με την υλοποίηση των μέτρων θα φτάσει τα 7,3 εκατομμύρια τόνους. Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι στο τέλος του έτους αναμένεται να νομοθετηθεί και το πλαίσιο εκμετάλλευσης της γεωθερμίας που μέχρι σήμερα έχει παραμεληθεί.

Διασύνδεση με νησιά

Όσον αφορά την ενεργειακή διασύνδεση των νησιών με την ηπειρωτική Ελλάδα και το κλείσιμο των μονάδων πετρελαίου, ετοιμάζονται τα σχετικά σχέδια και σύντομα αναμένεται η υπογραφή της σύμβασης για τη διασύνδεση των Δωδεκανήσων έως το 2030, ενώ οι εργασίες για τις Κυκλάδες αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2020 και η διασύνδεση των βορείων νησιών αναμένεται μετά το 2030.

Το 2022 εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί και η διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο και οι τρεις γερασμένες μονάδες πετρελαίου και μαζούτ θα σταματούν σταδιακά τη λειτουργία τους, αλλά δεν θα αποσυρθούν. Θα παραμείνουν σε επιχειρησιακή ετοιμότητα για ασφάλεια και επαναχρησιμοποίησή τους σε περίπτωση προβλήματος στην τροφοδοσία του νησιού.

Περιβαλλοντικά οφέλη

Με την εφαρμογή του εθνικού σχεδίου αναμένεται να μειωθούν οι εκπομπές αερίων που εντάσσονται στο χρηματιστήριο ρύπων (βιομηχανίες) κατά 47% και εκτός χρηματιστηρίου (μεταφορές) κατά 27% έως το 2020. Το 2030, αντίστοιχα, προβλέπεται κατά 63% και κατά 31%. Το 2030 τα αιωρούμενα μικροσωματίδιο θα έχουν μειωθεί κατά 50% και το διοξείδιο του αζώτου κατά 55%.

Μεγάλη κινητικότητα αναμένει τους επόμενους μήνες η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος να υπάρξει στις Ενεργειακές Κοινότητες, με την απελευθέρωση επιδοτήσεων 15 εκατ ευρώ από το ΕΣΠΑ, θεωρώντας ότι από τις 11 ενεργειακές κοινότητες που βρίσκονται σήμερα στο μητρώο θα αυξηθεί κατά πολύ ο αριθμός του σε σημείο που ο ίδιος ο υπουργός να επισημάνει ότι το 2019 θα αποκαλείται έτος των Ενεργειακών Κοινοτήτων.

Τέλος αξίζει να αναφερθεί ότι ένα θέμα που απασχολεί την πολιτική ηγεσία και αποτελεί αντικείμενο συζήτησης με τους επιστημονικούς φορείς είναι το κατά πόσο οι επενδύσεις σε κτίρια που έχουν «γεράσει» θα συνεισφέρουν πραγματικά στην εξοικονόμηση ενέργειας, γεγονός που δεν αποκλείει το ενδεχόμενο στα επόμενα προγράμματα να υπάρχουν περιορισμοί με βάση την ηλικία των κτιρίων.