Ανακαλύφθηκε νέα τεχνική για την επούλωση δερματικών ελκών με «φυσικό» τρόπο

Οι επιστήμονες έχουν αναπτύξει μια τεχνική για την άμεση μετατροπή των κυττάρων σε μια ανοιχτή πληγή σε νέα κύτταρα του δέρματος.

Οι ερευνητές πίστευαν ότι η πλαστική χειρουργική επέμβαση για τη θεραπεία μεγάλων δερματικών ελκών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που παρατηρούνται σε άτομα με σοβαρά εγκαύματα, χρόνιες παθήσεις ή χρόνια ασθένειες όπως ο διαβήτης, μπορεί να είναι κάτι παρελθόν.

Επίσης, για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της γήρανσης και την παροχή βοήθειας στους ανθρώπους για την καλύτερη κατανόηση του καρκίνου του δέρματος.

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο περιοδικό Nature, ανέφερε την προσέγγιση που στηρίζεται στον επαναπρογραμματισμό των κυττάρων.

«”Οι παρατηρήσεις μας αποτελούν μια αρχική απόδειξη της αρχής της in vivo (εν ζωή) αναγέννησης ενός ολόκληρου τρισδιάστατου ιστού όπως το δέρμα, όχι μόνο μεμονωμένους τύπους κυττάρων όπως παρουσιάστηκαν προηγουμένως”, δήλωσε ο καθηγητής Juan Carlos Izpisua Belmonte από το Ινστιτούτο Salk και επικεφαλής της έρευνας.

“Αυτή η γνώση μπορεί όχι μόνο να είναι χρήσιμη για την ενίσχυση της επιδερμίδας, αλλά μπορεί επίσης να χρησιμεύσει για την καθοδήγηση in vivo στρατηγικών αναγέννησης σε άλλες ανθρώπινες παθολογικές καταστάσεις, καθώς και κατά τη διάρκεια της γήρανσης, όπου η αποκατάσταση των ιστών είναι εξασθενημένη”, δήλωσε ο Izpisua Belmonte.

Τα δερματικά έλκη, τα τραύματα που μπορούν να εκτείνονται μέσω πολλαπλών στρώσεων του δέρματος, τυπικά αντιμετωπίζονται με μεταμόσχευση υπάρχοντος δέρματος για την κάλυψη του τραύματος. Ωστόσο, όταν το έλκος είναι ιδιαίτερα μεγάλο, μπορεί να είναι δύσκολο για τους χειρουργούς να μεταμοσχεύσουν αρκετό δέρμα, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Ο Izpisua Belmonte και οι συνεργάτες του γνώριζαν ότι ένα κρίσιμο βήμα στην ανάκτηση τραυμάτων ήταν η μετανάστευση των βασικών κερατινοκυττάρων σε πληγές. Αυτά τα κύτταρα που μοιάζουν με στελεχιαία κύτταρα (βλαστοκύτταρα) δρουν ως πρόδρομοι στους διάφορους τύπους κυττάρων του δέρματος.

Αλλά οι μεγάλες, σοβαρές πληγές που έχουν χάσει πολλαπλά στρώματα δέρματος δεν έχουν πλέον βασικά κερατινοκύτταρα. Επίσης, ακόμη και όταν αυτές οι πληγές επουλώνονται, τα κύτταρα που πολλαπλασιάζονται στην περιοχή εμπλέκονται κυρίως στο κλείσιμο των πληγών και στη φλεγμονή, παρά στην ανοικοδόμηση υγιούς δέρματος.

Οι ερευνητές προσπάθησαν να μετατρέψουν άμεσα αυτά τα  κύτταρα σε βασικά κερατινοκύτταρα, χωρίς ποτέ να τα βγάλουν έξω από το σώμα. Συγκρίθηκαν πρώτα τα επίπεδα διαφορετικών πρωτεϊνών των δύο τύπων κυττάρων (φλεγμονή και κερατινοκύτταρα) για να αποκτήσουν μια αίσθηση του τι πρέπει να αλλάξουν για να επαναπρογραμματίσουν τις ταυτότητες των κυττάρων.

Εντοπίστηκαν 55 “παράγοντες επαναπρογραμματισμού” οι οποίοι εμπλέκονταν ενδεχομένως στον καθορισμό της ξεχωριστής ταυτότητας των βασικών κερατινοκυττάρων. Στη συνέχεια, μείωσαν τη λίστα σε τέσσερις παράγοντες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν τη μετατροπή σε βασικά κερατινοκύτταρα.

Όταν η ομάδα αντιμετώπισε έλκη δέρματος σε ποντίκια με τη μετατροπή των τεσσάρων παραγόντων, το υγιές δέρμα, γνωστό ως επιθήλιο, αναπτύχθηκε εντός 18 ημερών, σύμφωνα με τη μελέτη.

Με τον καιρό, το επιθήλιο επεκτάθηκε και συνδέθηκε με το περιβάλλον δέρμα, ακόμη και σε μεγάλα έλκη. Τρεις και έξι μήνες αργότερα, τα παραγόμενα κύτταρα συμπεριφέρθηκαν σαν υγιή κύτταρα του δέρματος σε μια σειρά μοριακών, γενετικών και κυτταρικών εξετάσεων.