Μια κοιτίδα ιστορίας, πολιτισμού, τέχνης και δημιουργίας δημιουργείται σε ένα από τα πιο ιστορικά σημεία την πόλης, τον δυτικό προμαχώνα της Νοτιοανατολικής ακρόπολης του Ιτς Καλέ, χάρη στο Μουσείο Αργυροτεχνίας του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς.
Ένα Μουσείο που φιλοδοξεί να αναδείξει την μακραίωνη παράδοση των Ιωαννίνων στην τέχνη της αργυροχοΐας αλλά και να της δώσει μια νέα πνοή, στον 21ο αιώνα.
Ασημικά, εργαλεία, δελτία παραγγελιών και χειρόγραφα σχέδια ασημικών του παρελθόντος, που χρονολογούνται από το 1500 περίπου, θα βρεθούν δίπλα στις – ακόμα και σήμερα – εντυπωσιακές και περίτεχνες δημιουργίες των ασημουργών, που επιμένουν να ασκούν την παραδοσιακή τέχνη, παρά τις δυσκολίες και τον ανταγωνισμό, από ευτελή πολλές φορές, αντικείμενα.
Ένα Μουσείο που φιλοδοξεί να αποδείξει ότι τα μνημεία μπορούν να συνδεθούν με την σημερινή δραστηριότητα και να συμβάλλει στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας και του τουρισμού, με απόλυτο σεβασμό στο φυσικό και δομικό-ιστορικό- περιβάλλον.
Ακόμη και οι παλιές υδρορροές του Κάστρου των Ιωαννίνων ή οι καπνοδόχοι των παλιών μαγειρείων της συντηρήθηκαν και διατηρήθηκαν, σε ένα κτίριο όπου οι επισκέπτες προχωρούν πάνω σε μια κατασκευή «γέφυρα», η οποία ελίσσεται μέσα στο ογκώδες και υποβλητικό πέτρινο κτίσμα χωρίς καν να το ακουμπάει.
Ένα Μουσείο που φιλοδοξεί να συγκεντρώσει σύγχρονες εκπαιδευτικές και πολιτιστικές δράσεις, σε ένα χώρο όπου η ιστορία και η ομορφιά, περπατώντας πάνω στα αναστηλωμένα τείχη, καταβάλλουν κάθε επισκέπτη και εντυπωσιάζουν ακόμη και όσους έχουν γεννηθεί δίπλα ή μέσα στην Καστροπολιτεία.
Στόχος του Πολιτιστικού Ιδρύματος, που έχει προχωρήσει στην δημιουργία ακόμη επτά θεματικών Μουσείων ανά την Ελλάδα, είναι να αναδείξει και να διασώσει την άυλη πολιτιστική κληρονομιά και την βιοτεχνία κάθε τόπου, να παρουσιάσει την τεχνολογία της αργυροτεχνίας μέσα από τη διαχρονική διάστασή της και να περιγράψει το πλέγμα εργαλειακού εξοπλισμού και τεχνικών, όπως ανέφερε μεταξύ άλλων, η τοπική Διαχειρίστρια εκ μέρους του Ιδρύματος της Τράπεζας Πειραιώς, Αγνή Δρίμτζια.
Τέχνη και δημιουργία στο εσωτερικό
Η είσοδος στο επιβλητικό κτίριο από τον χώρο των εκδοτηρίων, οδηγεί στην πρώτη επαφή με την τέχνη της αργυροχοΐας.
Με οπτικοακουστικά μέσα, ο επισκέπτης θα γνωρίσει την σπουδαιότητα της τέχνης αυτής και κοινωνικο-οικονομικό πλαίσιο στο οποίο αναπτύχθηκαν τα τοπικά εργαστήρια, τις οικογένειες μεγάλων τεχνιτών της πόλης.
Θα δει ένα εντυπωσιακό εκκλησιαστικό έκθεμα και όλες τις πληροφορίες που το συνοδεύουν, αναπαράσταση εργαστηρίων από τεχνίτες προηγούμενων αιώνων με πραγματικά εργαλεία. Θα γνωρίσει την διαδικασία από το λαγάρισμα του ασημιού, μέχρι την το σκάλισμα και την τελική μορφή του.
Προχωρώντας, ο επισκέπτης θα επανέρθει στη σύγχρονη ιστορία και λίγες δεκαετίες πριν, για να δει ένα εργαστήριο του 20ου αιώνα, τον πάγκο, το φυσερό και το καμίνι.
Ο δεύτερος όροφος, ακόμη πιο εντυπωσιακός, με στοιχεία που να αναδεικνύουν την αξία των εκθεμάτων. Όπως και στον πρώτο όροφο, ο φωτισμός προέρχεται από κάτω προς τα πάνω, αλλά εδώ τα εκθέματα θα αιωρούνται μέσα σε κρυστάλλινες προθήκες. Πρόκειται για αντικείμενα που είτε αγοράστηκαν από το Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς, είτε δωρίθηκαν από τεχνίτες της περιοχής.
Και πάλι, λίγο πριν την έξοδο, ο χρόνος προχωρά μπροστά. Βίντεο προβάλλουν σημερινούς τεχνίτες που μιλούν για την τέχνη αλλά και την σύγχρονη αγορά των ασημικών. Δύο προθήκες με σύγχρονα αντικείμενα της γιαννιώτικης τέχνης, ενημερώνουν τους επισκέπτες για το που μπορούν να τα προμηθευτούν.
Στον ίδιο όροφο, υπάρχει ένας μικρός χώρος με ηλεκτρονικούς υπολογιστές για όσους θέλουν να κάνουν κάποια έρευνα ή μελέτη, αλλά και χώρος για διαδραστικές δραστηριότητες με μαθητές σχολείων.
Η πορεία επίσκεψης καταλήγει στα αίθουσα των παλιών μαγειρείων, όπου διαμορφώνεται ο χώρος πολλαπλών χρήσεων, το πωλητήριο και το καφέ. Ένα βίντεο δείχνει την ιδιαίτερη πορεία των εργασιών για την κατασκευή του μουσείου, στο χώρο όπου οι καπνοδόχοι των παλιών μαγειρείων, μαρτυρούν την ιστορία του.
Εντυπωσιακή ομορφιά στο εξωτερικό
Η εικόνα του κτιρίου, άρρηκτα δεμένο με τις Καμάρες και τα τείχη του Κάστρου, συμπληρώνεται από τον περιβάλλοντα χώρο, αλλά και από τον χώρο, όπως διαμορφώθηκε πάνω από το Μουσείο, στον περίδρομο των τειχών του Κάστρου. Η θέα προς την πόλη, το εσωτερικό του Κάστρου αλλά και την Παμβώτιδα είναι επιβλητική.
Πρόκειται εξάλλου, για το στρατηγικό σημείο που είχε επιλεγεί να χτιστεί ο δυτικός προμαχώνας. Το ίδιο εντυπωσιακή είναι και η μεταμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, ακόμη και σήμερα, που οι εργασίες δεν έχουν ολοκληρωθεί.
Δύο γκαλντερίμια θα συνδέουν το Μουσείο, με το Βυζαντινό Μουσείο και την στοά, με έξοδο την περιοχή της Σκάλας. Στον εξωτερικό χώρο, στόχος είναι η φιλοξενία πολιτιστικών εκδηλώσεων και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων.
Εγκαίνια με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας
Η δοκιμαστική λειτουργία του Μουσείου θα ξεκινήσει στα τέλη Απριλίου, ώστε όλα να είναι έτοιμα για τα επίσημα εγκαίνια τον Ιούνιο, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, αλλά αναμένεται να παραβρεθεί και ο τέως Πρόεδρος Κάρολος Παπούλιας.
Κτιριακά οι εργασίες έχουν ολοκληρωθεί, ενώ εντός του Φεβρουαρίου αναμένονται οι προθήκες και το οπτικοακουστικό υλικό. Τελευταίο στάδιο θα είναι η τοποθέτηση των αντικειμένων και των συλλογών.
Το Μουσείο, χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ, κατόπιν προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού, του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς και του Δήμου Ιωαννιτών.
με Αριθμό Μητρώου 12691
