Μειώστε τα επικίνδυνα τρανς (trans) λιπαρά και βελτιώσετε την υγεία σας

της Maria de los Milagros Velez

Τα τρανς λιπαρά είναι ακόρεστα υγρά φυτικά λίπη τα οποία όταν υποβάλλονται σε μια βιομηχανική διαδικασία μερικής υδρογόνωσης μετατρέπονται σε στερεά ή ημι-στερεά κατάσταση.

Με τα τρανς λιπαρά η βιομηχανία τροφίμων κατόρθωσε να αυξήσει τη διάρκεια ζωής των προϊόντων της και να τους δώσει χαρακτηριστικά φρεσκάδας σε ότι αφορά την εμφάνισή τους και καλύτερης υφής. Στην πραγματικότητα, να μειώσει την διατροφική αξία των προϊόντων της.

Οι ενώσεις αυτές δεν έχουν καμία θρεπτική αξία και βρίσκονται κυρίως στο fast food, τα τηγανητά, τη μαργαρίνη, τα κέικ, τα γλυκά ή αλμυρά βιομηχανικά παραγόμενα μπισκότα (cookies), στις μη-γαλακτοκομικές κρέμες που βάζουμε στον καφέ, στα στιγμιαία μείγματα για την παραγωγή επιδορπίων, σε κατεψυγμένα και ποπ-κορν που ετοιμάζουμε στους φούρνους μικροκυμάτων.

Γνωρίζουμε ότι τα τρανς λιπαρά αυξάνουν τα επίπεδα της λεγόμενης κακής χοληστερόλης, η οποία συνδέεται με την ανάπτυξη λιπαρών αποθέσεων στις αρτηρίες που προδιαθέτει για την καρδιαγγειακή νόσο, όπως επίσης μπορούν να επιβραδύνουν την ανάπτυξη και ωρίμανση του εγκεφάλου.

Στις ΗΠΑ, αυτό το μήνα, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ανακοίνωσε ότι θα απαγορεύσει τη χρήση των τεχνητών τρανς λιπαρών σταδιακά κατά τη διάρκεια μιας περιόδου τριών ετών, θεωρώντας ότι αποτελούν απειλή για τη δημόσια υγεία.

Η ανακοίνωση προβλέπει ότι η περιεκτικότητα σε τρανς λιπαρά των τροφών πρέπει να αναγράφεται στα συσκευασμένα προϊόντα, στην ετικέτα με τα διατροφικά στοιχεία, ώστε να βοηθά τους καταναλωτές να προσδιορίζουν πώς κάθε τροφή συμβάλλει στην πρόσληψη αυτών των λιπαρών κατά τη διατροφή τους.

Σύμφωνα με την FDA, η εξαφάνιση των τρανς λιπαρών στις ΗΠΑ θα αποτρέψει 20.000 καρδιακές προσβολές και 7.000 θανάτους από την καρδιαγγειακή νόσο κάθε χρόνο.

Και παρόλο που η μετάβαση σε ένα άλλο είδος λιπαρών θα κοστίσει στη βιομηχανία 6.000 εκατομμύρια δολάρια, η κυβέρνηση αναμένει ότι το μέτρο θα εξοικονομήσει 140.000 εκατομμύρια δολάρια σε δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη.

Αρκεί η κατάποση 5 γραμμαρίων τρανς λιπαρών την ημέρα ώστε να έχουμε 23% υψηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης της καρδιακής νόσου. Σε αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν το 2005 στην Ευρώπη, κατέληξαν ότι μια μεγάλη ποσότητα από τηγανιτές πατάτες ή από κοτομπουκιές, 100 γραμμάρια ποπ-κορν παρασκευασμένο σε φούρνο μικροκυμάτων ή 100 γραμμάρια κέικ ή μπισκότα μπορούν να περιέχουν από 20 ως 30 γραμμάρια των λιπαρών αυτών ουσιών.

Το 2009 οι μελέτες έδειξαν μια μείωση αυτών των λιπαρών ουσιών στα προαναφερόμενα είδη τροφίμων στη Δυτική Ευρώπη, αλλά παρέμειναν υψηλά τα ποσοστά τους στην Ανατολική Ευρώπη.

Μόνο λίγες χώρες, όπως η Δανία, η Αυστρία, η Ελβετία και η Ισλανδία έχουν θεσπίσει ειδική νομοθεσία αναγκάζοντας τη βιομηχανία να περιορίσει σε 2% την ποσότητα των τρανς λιπαρών ουσιών που χρησιμοποιούνται στα τρόφιμα.

Ο πρόσφατος Ευρωπαϊκός Κανονισμός 1169/2011 ορίζει το πως πρέπει να αναγράφονται οι πληροφορίες στις ετικέτες των συσκευασμένων προϊόντων. Ωστόσο, προσώρας, τα τρανς λίπη των τροφίμων δεν απαιτείται να ορίζονται ή να ποσοτικοποιούνται επακριβώς από τους κατασκευαστές, αλλά μόνο ως μέρος του συνολικού λίπους στην περιγραφή του προϊόντος.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέθεσε τη σύνταξη έκθεσης σχετικά με trans λιπαρά η οποία έπρεπε να έχει δημοσιευτεί τον προηγούμενο χρόνο, αλλά ακόμα δεν έχει δημοσιευθεί…

Παραπομπές

• http://www.fda.gov/ForConsumers/ConsumerUpdates/ucm372915.htm

• http://aesan.msssi.gob.es/AESAN/web/cadena_alimentaria/detalle/futura_legislacion.shtml

• http://www.euro.who.int/en/media-centre/sections/press-releases/2014/europe-leads-the-world-in-eliminating-trans-fats

• H Maria de los Milagros Velez είναι επιστημονικός συνεργάτης του www.ecozen.gr, Νεφρολόγος, ειδικευμένη σε θέματα φυτοθεραπείας, διατροφής και τροφίμων. Διευθύντρια της κλινικής “Salut Verda” (www.salutverda.es) στην πόλη Ντένια, στην περιφέρεια της Βαλένθια, Ισπανία.