Συνολικά…10 εκατ άνθρωποι είναι απάτριδες!

Δεν έχουν εθνικότητα και δεν διαθέτουν διαβατήριο! Πρόκειται για τους αποκαλούμενους «απάτριδες» που υπολογίζεται ότι φτάνουν τα 10 εκατομμύρια άτομα και στερούνται την πρόσβαση στην ιατρική περίθαλψη, την εκπαίδευση, ενώ δεν απολαμβάνουν και τα πολιτικά τους δικαιώματα, όπως το δικαίωμα του εκλέγειν.

Αυτό εκτιμάει η υπηρεσία για τους πρόσφυγες των Ηνωμένων Εθνών, η οποία ξεκινά εκστρατεία για την εξάλειψη αυτού του φαινομένου απ΄ολόκληρο τον κόσμο σε ορίζοντα δεκαετίας.

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) επιθυμεί να δώσει τέλος σε αυτό το φαινόμενο καλώντας τις χώρες να παραχωρήσουν εθνικότητα σε παιδιά χωρίς πατρίδα και ιθαγένεια σε μέλη εθνικών μειονοτήτων.

Στήριξη στη φιλόδοξη παγκόσμια εκστρατεία του ΟΗΕ προσέφεραν σήμερα–μεταξύ άλλων– ο βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης αιδεσιμότατος Ντέσμοντ Τούτου και η ηθοποιός Αντζελίνα Ζολί, οι οποίοι συνυπογράφουν ανοιχτή επιστολή κάνοντας έκκληση για τη συγκέντρωση “10 εκατομμυρίων υπογραφών για να αλλάξουν 10 εκατομμύρια ζωές”.

Κάθε δέκα λεπτά ένα παιδί γεννιέται χωρίς πατρίδα, δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Αντόνιο Γκουτιέρες εγκαινιάζοντας την εκστρατεία με τίτλο “Ανήκω”.

“Η έλλειψη πατρίδας κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται σαν η ίδια η ύπαρξή τους να είναι έγκλημα. Έχουμε μία ιστορική ευκαιρία να δώσουμε τέλος στη μάστιγα αυτή εντός δέκα ετών και να δώσουμε πίσω την ελπίδα σε εκατομμύρια ανθρώπους”, είπε ο ίδιος.

Οι απάτριδες δεν απολαμβάνουν τα θεμελιώδη δικαιώματα και τα προνόμια τα οποία οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν δεδομένα. Αυτά τα “νομικά φαντάσματα” συχνά καταλήγουν απόκληροι, συλλαμβάνονται ή είναι εξαιρετικά ευάλωτοι στην εκμετάλλευση, περιλαμβανομένης της δουλείας. “Αυτό είναι απολύτως απαράδεκτο…Είναι μία ανωμαλία του 21ου αιώνα”, σχολίασε ο Γκουτιέρες.

Ανάμεσα στους διάσημους που συνυπογράφουν την ανοιχτή επιστολή είναι και η ιρανή ακτιβίστρια Σιρίν Εμπαντί, βραβευμένη με Νόμπελ Ειρήνης, η αμερικανίδα σοπράνο Μπάρμπαρα Χέντρικς, ο νοτιοαφρικανός τρομπετίστας της τζαζ Χιού Μασεκέλα, ο αφγανός συγγραφέας Χαλίντ Χοσεΐνι (συγγραφέας του “Χαρταετοί Πάνω από την Πόλη”) και το μοντέλο από το Νότιο Σουδάν Άλεκ Ουέκ.

Όπως επισημαίνει το BBC, οι άνθρωποι χάνουν–ή δεν αποκτούν ποτέ–την εθνικότητά τους για πολλούς λόγους: παιδιά που γεννιούνται σε καταυλισμούς προσφύγων συχνά δεν δικαιούνται να αποκτήσουν την ιθαγένεια της νέας χώρας, στην οποία γεννήθηκαν, και δεν έχουν καμία ευκαιρία να επιστρέψουν στη χώρα των γονέων τους για να διεκδικήσουν εκεί εθνικότητα.

Επίσης, εθνικές μειονότητες–όπως η κοινότητα των Ροχίνγκια στη Μιανμάρ (πρώην Βιρμανία)–δεν λαμβάνουν εθνικότητα, γεγονός που τους στερεί πολλά δικαιώματα.

Σε 27 χώρες, δεν επιτρέπεται στις γυναίκες να “κληροδοτήσουν” στα παιδιά τους την εθνικότητά τους, γεγονός που–σύμφωνα με την UNHCR– δημιουργεί γενιές απάτριδων.

Η Ύπατη Αρμοστεία επισημαίνει, όπως μεταδίδει το BBC, ότι ορισμένες χώρες αντιμετωπίζουν σοβαρά το ζήτημα κι επικαλείται το παράδειγμα της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας, του Κιργιστάν, η οποία την τελευταία πενταετία παραχώρησε την ιθαγένεια σε 65.000 Ρώσους.

Τα Ηνωμένα Έθνη δεσμεύτηκαν για πρώτη φορά να αντιμετωπίσουν το ζήτημα με την υπογραφή της Σύμβασης του 1954 που αφορά το καθεστώς των απάτριδων και στη συνέχεια με σχετική Σύμβαση του 1961. Ωστόσο, οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων υποστηρίζουν ότι έκτοτε δεν έχει σημειωθεί αρκετή πρόοδος.