Ζωντάνεψε ιός από την εποχή των μαμούθ!

Από την εποχή των μαμούθ και των Νεάντερταλ ένας ιός, ο μεγαλύτερος που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα στη Γη και ο οποίος επί 30.000 χρόνια, βρισκόταν σε κατάψυξη στο μόνιμα παγωμένο υπέδαφος της Σιβηρίας, επανήλθε στη ζωή και μάλιστα διατηρώντας την ικανότητά του να επιτίθεται σε άλλους μικροοργανισμούς, όπως οι αμοιβάδες.

Ο ασυνήθιστος οβάλ ιός με μήκος 1,5 και πλάτος 0,5 μικρομέτρων (εκατομμυριοστών του μέτρου) είναι κατά 30% μεγαλύτερος από τον μεγαλύτερο μέχρι τώρα γνωστό ιό, ενώ είναι μεγαλύτερος και από μερικά βακτήρια, πράγμα που τον καθιστά ορατό κάτω από το οπτικό μικροσκόπιο, χωρίς να χρειάζεται το πολύ ισχυρότερο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, όπως συμβαίνει με τους άλλους ιούς.

Οι ίδιοι γάλλοι ερευνητές είχαν ανακαλύψει στο παρελθόν άλλους γιγάντιους ιούς, μεταξύ αυτών και τον πρώτο που βρέθηκε ποτέ, τον «μιμι-ιό» (Mimivirus) το 2003.

Ο νέος ιός ανακαλύφθηκε σε δείγμα παγωμένου υπεδάφους, το οποίο ανασύρθηκε από βάθος 30 μέτρων, στην παράκτια τούνδρα κοντά στη Θάλασσα της Ανατολικής Σιβηρίας, όπου η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι μείον 13,4 βαθμοί Κελσίου.

Ο ιός -τον οποίο ξεπάγωσαν οι γάλλοι επιστήμονες και τον εξέτασαν στο εργαστήριό τους- έχει αρκετές ιδιαιτερότητες, καθώς μόνο το ένα τρίτο των πρωτεϊνών του μοιάζουν με τις πρωτεΐνες άλλων ιών, ενώ το γονιδίωμά του αποτελείται από μόνο 500 γονίδια, έναντι 2.500 γονιδίων του έως τώρα κατόχου του ρεκόρ μεγέθους μεταξύ των ιών (του λεγόμενου «Πανδωρα-ιού», που επίσης είχε βρει η ομάδα του Κλαβερί πριν μια δεκαετία).

Ο ιός φαίνεται αβλαβής για τους ανθρώπους και τα ζώα, όμως η «ανάστασή» του αποτελεί προειδοποιητικό σήμα, σύμφωνα με τους επιστήμονες, για το τι -πιο επικίνδυνο για την ανθρωπότητα- θα μπορούσε να φέρει στο φως το ξεπάγωμα απομακρυσμένων περιοχών λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Άλλοι αρχαίοι παθογόνοι ιοί μπορεί να επανέλθουν εν καιρώ στη ζωή και αυτοί πιθανώς δεν θα αρκούνται να μολύνουν και να σκοτώνουν μόνο αμοιβάδες – κάτι που θυμίζει (ανησυχητικό) σενάριο επιστημονικής φαντασίας.

Οι Γάλλοι και Ρώσοι ερευνητές, με επικεφαλής τους εξελικτικούς βιολόγους Ζαν Μισέλ Κλαβερί και Σαντάλ Αμπεργκέλ του Πανεπιστημίου Αιξ της Μασσαλίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, το BBC, το “Science” και το “New Scientist”, ονόμασαν τον ιό «σιβηρικό πιθοϊό» (Pithovirus sibericum), επειδή το σχήμα του μοιάζει με αρχαιοελληνικό πιθάρι.