Το φαγητό που καταλήγει στα σκουπίδια αγγίζει το εξωφρενικό 1,3 δις τόνους το χρόνο και προκαλεί σημαντικές απώλειες όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο αλλά επίσης σημαντική καταστροφή στους φυσικούς πόρους, από τους οποίους ο άνθρωπος εξαρτάται προκειμένου να τραφεί, αποκαλύπτει νέα έρευνα του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), με τίτλο «Το αποτύπωμα των υπολειμμάτων φαγητού».
Μάλιστα, δίνοντας ξεκάθαρα το στίγμα της εποχής, αλλά και περιγράφοντας εύστοχα την εικόνα, ο Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού κ. Da Silva τονίζει, «απλά δεν γίνεται να επιτρέπουμε το 1/3 του φαγητού που παράγεται να οδηγείται στα σκουπίδια εξαιτίας ακατάλληλων πρακτικών, τη στιγμή που 870 εκ άνθρωποι ζουν σε καθεστώς πείνας».
Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που αναλύει τον αντίκτυπο της παγκόσμιας σπατάλης τροφίμων από την πλευρά του περιβάλλοντος, εξετάζοντας κυρίως τις συνέπειες που επιφέρει στο κλίμα, τη χρήση νερού και γης, καθώς και την βιοποικιλότητα.
Ανάμεσα στα σημαντικά ευρήματα προκύπτει ότι, κάθε χρόνο το φαγητό που παράγεται αλλά δεν καταναλώνεται σπαταλά ποσότητα νερού αντίστοιχη με την ετήσια ροή του ρωσικού ποταμού Βόλγα και ευθύνεται για την επιβάρυνση της ατμόσφαιρας του πλανήτη 3,3 δις τόνους συμβάλλοντας έτσι στο φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Πέρα από τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, οι άμεσες οικονομικές συνέπειες για όσους συμβάλλουν στη σπατάλη τροφίμων (με εξαίρεση τα ψάρια και τα θαλασσινά), «τρέχει» ετησίως με ρυθμό 750δις δολαρίων, εκτιμά η έκθεση του FAO.
«Όλοι μας, αγρότες, ψαράδες, παραγωγοί τροφίμων και σουπερ μάρκετ, πολιτεία και κυβερνήσεις, απλοί καταναλωτές, πρέπει να κάνουμε αλλαγές σε κάθε βαθμίδα της διατροφής, προκειμένου να σταματήσουμε αφενός τη μεγάλη σπατάλη τροφίμων και αφετέρου να ξαναχρησιμοποιήσουμε ή να ανακυκλώσουμε την τροφή, όπου αυτό είναι εφικτό», επισημαίνει ο Γενικός Διευθυντής του FAO, José GrazianodaSilva.
Αν το φαγητό ήταν χώρα, θα ερχόταν τρίτη στη σειρά σε εκπομπές ρύπων, αμέσως μετά την Κίνα και τις ΗΠΑ, κάτι που σημαίνει ότι η ορθότερη διαχείριση των τροφών και των υπολειμμάτων τους θα μπορούσε να συμβάλλει στις παγκόσμιες προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών του αερίου του θερμοκηπίου και τον μετριασμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Στον αναπτυγμένο κόσμο ο κυριότερος όγκος των υπολειμμάτων φαγητού προέρχεται από την υπερκατανάλωση και την τάση των ανθρώπων να αγοράζουν περισσότερα προϊόντα απ’ όσα πραγματικά χρειάζονται.
Στις αναπτυσσόμενες χώρες το πρόβλημα δημιουργείται από τη μη αποδοτική γεωργική παραγωγή και την έλλειψη μέσων για τη σωστή φύλαξη και διατήρηση των τροφίμων.
«Η μείωση των υπολειμμάτων φαγητού δεν θα ελάττωνε μόνο την πίεση στους ελάχιστους φυσικούς πόρους αλλά θα άμβλυνε την ανάγκη για αύξηση της παραγωγής τροφίμων κατά 60% ώστε να ικανοποιηθεί η αυξανόμενη ζήτηση του πληθυσμού το 2050», επισημαίνει η έκθεση.
Στα μέτρα που προτείνουν οι συντάκτες της μελέτης είναι η βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών έτσι ώστε η εφοδιαστική αλυσίδα να γίνει πιο αποδοτική, αλλά και η αύξηση των επενδύσεων σε νέες τεχνολογίες αποθήκευσης και ψύξης τροφίμων.
Διαπιστώσεις
Στα σημαντικά της έρευνας ανήκουν και οι διαπιστώσεις ότι,
– Το 54% της σπατάλης στον κόσμο, παγκοσμίως, παρατηρείται στο στάδιο της συγκομιδής και της αποθήκευσης.
– Το 46% της σπατάλης καταγράφεται στο στάδιο της μεταποίησης, της διανομής και της κατανάλωσης.
– Ως γενική τάση, οι αναπτυσσόμενες χώρες υποφέρουν περισσότερο από την απώλεια τροφίμων κατά τη διάρκεια της γεωργικής παραγωγής, ενώ τα υπολείμματα τροφίμων σε επίπεδο λιανικού εμπορίου και κατανάλωσης είναι υψηλότερα στα μεσαία και υψηλά εισοδήματα, όπου αντιπροσωπεύουν ποσοστό 31-39%. Αντίστοιχα, στα χαμηλά εισοδήματα το ποσοστό σπατάλης είναι 4-16% .
– Όσο πιο αργά στην αλυσίδα παραγωγής-κατανάλωσης «χάνεται» ένα προϊόν τόσο μεγαλύτερες είναι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, δεδομένου ότι οι περιβαλλοντικές δαπάνες που προκύπτουν κατά την επεξεργασία , τη μεταφορά , την αποθήκευση και το μαγείρεμα προστίθενται σ το αρχικό κόστος παραγωγής .
– Η σπατάλη των σιτηρών είναι το μεγάλο πρόβλημα της Ασίας, σε αντίθεση με την Ευρώπη όπου το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η σπατάλη των φρούτων.
Όλη η έρευνα του FAO εδώ.
με Αριθμό Μητρώου 12691
