Χάρη στην άμεση γειτνίαση με το περιβάλλον, που προσφέρει, το κάμπινγκ αποτελεί ιδανική επιλογή όχι μόνο για τους φανατικούς φυσιολάτρες, αλλά και για όσους επιθυμούν να απολαύσουν τις διακοπές τους απαλλαγμένοι από οικολογικές τύψεις. Ακόμα και τα πλήρως οργανωμένα κάμπινγκ, με όλες τις απαραίτητες παροχές για μία άνετη διαμονή, απαιτούν ελάχιστες κτιριακές υποδομές σε σύγκριση με τα ξενοδοχειακά συγκροτήματα, και επομένως συγκαταλέγονται στις ηπιότερες μορφές τουρισμού.
Συνήθως, η διαμόρφωση μίας έκτασης σε χώρο κατασκήνωσης δεν απαιτεί σημαντικές επεμβάσεις στο τοπίο, αλλά αντιθέτως δημιουργεί την ανάγκη ανάδειξης του- με δενδροφυτεύσεις κτλ- έτσι ώστε να φαίνεται ελκυστικό στα μάτια των επισκεπτών. Μακριά από ηλεκτρικές συσκευές, αυτοκίνητα και σουπερμάρκετ, οι κατασκηνωτές κατά κανόνα καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια, παράγουν μικρότερες ποσότητες απορριμάτων και συμβάλλουν στον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι οι παραθεριστές σε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια ή εξοχικές κατοικίες.
Παράλληλα, η παραμονή στην ύπαιθρο δίνει την ευκαιρία στους κατοίκους των σύγχρονων πόλεων, και ιδιαίτερα τους νέους, να ανακαλύψουν εκ νέου τη μαγεία της φύσης και άρα να αρχίσουν να ενδιαφέρονται ενεργά για την προστασία της.
Για να είναι πραγματικά “πράσινο”, ένα κάμπινγκ πρέπει να λαμβάνει ορισμένα προληπτικά μέτρα, όπως είναι η πυροπροστασία και η συχνή συγκομιδή των σκουπιδιών, έτσι ώστε να μην καταλήγουν σε θάλασσες, δάση και βιότοπους. Με δική τους πρωτοβουλία, ορισμένα από τα υπάρχοντα ελληνικά κάμπινγκ εφαρμόζουν ήδη περιβαλλοντικές δράσεις- πχ ανακύκλωση, εξοικονόμηση ενέργειας και χρήση τοπικών ή βιολογικών προϊόντων. Ωστόσο, οι ιδανικότερες για το περιβάλλον εγκαταστάσεις είναι αυτές που δημιουργούνται εξ αρχής με την προστασία του ως πρώτη προτεραιότητα. Πιστοποιημένα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή οικολογικά κάμπινγκ, που αξιοποιούν καθαρές μορφές ενέργειας και εναλλακτικές μεθόδους διαχείρισης αποβλήτων, λειτουργούν εδώ και αρκετά χρόνια στην Τσεχία, τη Γερμανία, την Ολλανδία και άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Τα «πράσινα» κάμπιγκ κάνουν την εμφάνιση τους και στην Ελλάδα με την εφαρμογή κριτηρίων αξιολόγησης βάσει του συστήματος “ecolabeling” (Ευρωπαϊκό Οικολογικό Σήμα).
Πρόκειται για μία καίρια κίνηση, δεδομένου ότι ο οικοτουρισμός στην Ευρώπη αυξάνεται ετησίως με ρυθμό 10-12%, σύμφωνα με έρευνα της εταιρίας παροχής επιχειρηματικών πληροφοριών και συμβουλευτικών υπηρεσιών ICAP. Το 2007, στα 403 ενεργά κάμπινγκ της χώρας μας καταγράφηκαν 1.334.712 διανυκτερεύσεις, εκ των οποίων το 50,3% πραγματοποιήθηκε από αλλοδαπούς επισκέπτες. Ο αριθμός αυτός αυξάνεται όσο προχωρά η δημιουργία οικολογικών μονάδων, δεδομένου ότι το κίνημα του περιβαλλοντισμού αποκτά ολοένα και περισσότερους οπαδούς, ενώ στα επόμενα χρόνια ο διατηρήσιμος τουρισμός εκτιμάται ότι θα καλύπτει το 25% της παγκόσμιας τουριστικής αγοράς.
Από πρόσφατη μελέτη, που διεξήχθη στη Γερμανία, προκύπτει ότι το 51% των παραθεριστών επιλέγει φιλικά προς το περιβάλλον τουριστικά θέρετρα, με το 82% να αντιμετωπίζει το παρθένο φυσικό περιβάλλον ως ιδανικό προορισμό διακοπών. Επιπλέον, τα πράσινα καταλύματα τείνουν να προσελκύουν τουρίστες με υψηλότερα εισοδήματα, και άρα η δημιουργία τους εκτιμάται ότι θα έχει θετική επίδραση στην εγχώρια τουριστική ανάπτυξη.
Οι βασικές προϋποθέσεις, που πρέπει να πληροί ένα κάμπινγκ προκειμένου να φέρει το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Σήμα είναι οι εξής: Να λαμβάνει μέτρα για την εξοικονόμηση ενέργειας και νερού, να περιορίζει στο ελάχιστο την παραγωγή απορριμάτων, να χρησιμοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και φιλικά προς το περιβάλλον υλικά, καθώς και να διοργανώνει προγράμματα “πράσινης” πληροφόρησης και εκπαίδευσης.
Πιο συγκεκριμένα, το 22% της ηλεκτρικής ενέργειας στα οικολογικά θέρετρα πρέπει να προέρχεται από ΑΠΕ, οι θερμοσίφωνες να έχουν ενεργειακή απόδοση τουλάχιστον 90% και να καθαρίζονται συστηματικά, τουλάχιστον το 60% των λαμπτήρων φωτισμού να είναι υψηλής ενεργειακής απόδοσης, το προσωπικό να έχει εκπαιδευτεί έτσι ώστε να μη χρησιμοποιεί μεγάλες ποσότητες απορρυπαντικών, τα λύματα να υπόκεινται σε επεξεργασία πριν διοχετευτούν στο περιβάλλον και τα επιβλαβή απορρίμματα να διαχωρίζονται από τα υπόλοιπα.
Σε κάθε περίπτωση, η ευθύνη για την προστασία του περιβάλλοντος κατά τη διάρκεια των διακοπών βαραίνει και τους ίδιους τους κατασκηνωτές, ανεξαρτήτως του αν οι εγκαταστάσεις, στις οποίες παραθερίζουν, φέρουν το οικολογικό σήμα. Για παράδειγμα, τα απορρίμματα πρέπει πάντα να συλλέγονται και όχι να θάβονται, να καίγονται ή απλώς να εγκαταλείπονται σε ακτές και δάση. Οι φωτιές επιτρέπονται σε ορισμένα κάμπινγκ- εφ’ όσον η βλάστηση δεν είναι πυκνή ή δε βρίσκονται κοντά σε δασικές εκτάσεις-, αρκεί να χρησιμοποιούνται ξύλα που βρίσκονται στο έδαφος και όχι κλαδιά από ζωντανά δέντρα. Τέλος, η κατασκήνωση εκτός των ειδικά διαμορφωμένων χώρων θα πρέπει να αποφεύγεται- αφ’ ενός διότι απαγορεύεται από το νόμο και αφετέρου γιατί είναι δυνατόν να αλλοιώσει το μικροκλίμα μιας περιοχής, διαταράσσοντας ανεπανόρθωτα τα φυσικά οικοσυστήματα.
Χριστίνα Σανούδου