Η αναταραχή στο κομματικό σκηνικό της χώρας φέρνει με επιτακτικό τρόπο στην επικαιρότητα το μέγα θέμα της πολιτικής λειτουργίας σε μία κοινωνία του πρώτου τετάρτου του 21ου αιώνα. Και επειδή το θέμα είναι δύσκολο στην προσέγγισή του, αναπτύσσονται διάφορες θεωρίες, εκ των οποίων η πιο επικρατούσα είναι αυτή της εισόδου της ανθρωπότητας στην μεταπολιτική.
Του Κώστα Πάντζιου
Τόσο δύσκολα είναι τα πράγματα, ώστε πολλοί αδυνατούν να κατανοήσουν, ακόμη και τον όρο «μεταπολιτική», αλλά ευτυχώς έρχονται «αυτοσχέδιοι» πολιτικοί, οι οποίοι βοηθούν στην κατανόηση με τα λεγόμενα και τις πράξεις τους. Οι ίδιοι δεν μπαίνουν σε καμία δοκιμασία να κατανοήσουν τι ακριβώς είναι η μεταπολιτική, καθώς είναι ευχαριστημένοι στο να περιφέρονται σ’ ένα εντελώς απολιτικό στερέωμα, νομίζοντας πως κάνουν πολιτική, προκαλώντας ευτυχώς το ενδιαφέρον των πολιτικών επιστημόνων, που πάνε να αναλύσουν το φαινόμενο. Όμως, τους έχει προλάβει η λαϊκή διαίσθηση, που τα καμώματα των απολιτικών προσώπων τα έχει ταυτίσει με τον ξενόγλωσσο όρο «χαβαλές» (σε πιο μοντέρνα μορφή του life style).
Βέβαια, το θέμα δεν είναι τόσο απλό. Είναι γνωστό σε κάθε άνθρωπο απλής μόρφωσης στον πλανήτη, ότι η πολιτική αποτελεί την μεγαλύτερη κατάκτηση του ανθρώπινου πνεύματος. Για να μιλήσουμε, λοιπόν, για «μεταπολιτική» θα πρέπει πρώτα να οριοθετήσουμε τα δεδομένα της πολιτικής επιστήμης. Και αφού γίνει αυτό, τότε μπορούμε να περάσουμε στην υπέρβαση των δεδομένων, δίνοντας συνέχεια και νέο εύρος στη πολιτική θεωρία και πράξη.
Ένας οδηγός, πιστεύουμε, σε αυτήν την προσπάθεια μπορεί να αποτελέσει η καθημερινή πραγματικότητα, π.χ. δεν είναι ούτε πολιτική, ούτε μεταπολιτική, ή «αερολογία» επί παντός επιστητού, ούτε φυσικά η αφελής πεποίθηση ότι τα προβλήματα του ανθρώπου και της κοινωνίας, αντιμετωπίζονται διά της υπεραπλουστεύσεώς τους!!! Αν, ας πούμε, κάποιος πολιτικός αγνοεί πλήρως τι ακριβώς είναι η «ιδεολογία» τότε φυσικά και δεν είναι πολιτικός. Και αν αυτό είναι αλήθεια, σίγουρα αγνοεί ακόμη περισσότερο το τι θα ήταν η μεταπολιτική θεωρία και πράξη.
Εμείς πιστεύουμε ότι το μετά, είναι ότι πιο δύσκολο να κατανοηθεί από την ανθρώπινη σκέψη, καθώς σαν λέξη και σαν φιλοσοφική έννοια είναι πρόβλημα δύσκολα προσεγγίσιμο, καθώς «μπλοκάρεται» και από μεταφυσικό διανοητικό φορτίο!!!
Όμως, αν η πολιτική ζει ακόμη, όπως πιστεύουμε εμείς, τότε θα πρέπει να την τιμούμε με την κατ’ εξοχήν έννοιά της, που δεν είναι άλλη από την συμμετοχή. Αν ο άνθρωπος δεν συμμετέχει στις πολιτικές και κομματικές διαδικασίες, δεν θα πούμε εμείς, τι πολίτης είναι, γιατί το είπε ο Περικλής ο Αθηναίος πριν δυόμιση χιλιάδες χρόνια, πως είναι άχρηστος πολίτης. Αυτό είναι το νούμερο ένα και αφορά στον πολίτη. Να εξηγήσουμε, με την ευκαιρία, τι σήμαινε τότε η λέξη «άχρηστος», καθώς είναι γνωστό, ότι κάτι παραπάνω από δύο φορές και πλέον στη ζωή του, ο Αθηναίος πολίτης καλούνταν διά κληρώσεως να ασκήσει δημόσιο αξίωμα. Αν δεν ήταν ενεργός πολιτικά πολίτης και δεν γνώριζε την πολιτική κατάσταση, δεν ήταν μόνον άχρηστος για τον εαυτό του, αλλά και επιζήμιος για την πολιτεία και την κοινωνία!!!
Και βέβαια, σήμερα στα κράτη, δεν επικρατούν οι ίδιες συνθήκες συμμετοχής, αλλά σίγουρα η Δημοκρατία δίνει δυνατότητα στον πολίτη, με άλλους τρόπους, να συμμετέχει και να επηρεάζει τα πολιτικά δρώμενα. Όσο για τους πολιτικούς, άνδρες και γυναίκες, καλό θα είναι να παύσουν να ασχολούνται με τα κομματικά τους και τα προσωπικά τους και να ασχολούνται με τα προβλήματα του απλού πολίτη.
Κατόπιν αυτού, φοβούμαστε ότι δεν προσφέρουμε, με το άρθρο αυτό, κάποιο μπούσουλα, για το τι είναι η «μεταπολιτική» και αν πράγματι έχουμε εισέλθει ως ανθρώπινη κοινωνία στον εννοιολογικό της χώρο. Όμως, δεν είναι αυτό, νομίζουμε, τόσο τραγικό. Ευτυχώς που ζούμε σε μία ελεύθερη δημοκρατική κοινωνία, και μη έχοντας ανακαλύψει κάτι πιο συνταρακτικό, ας έχουμε πάντα υπ’ όψη μας τον Πλάτωνα, που έχει πει ότι η πολιτική εκπληρώνει την αποστολή της, αν λειτουργεί με γνώμονα την ευτυχία του ανθρώπου. Και μια και το ρίξαμε στη φιλοσοφία, να θυμίσουμε πως πριν από πολλά χρόνια πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το Παγκόσμιο Συνέδριο των Φιλοσόφων. Και ο μεγαλύτερος, τότε, εν ζωή Γερμανός φιλόσοφος Γιούργκενς Χάμπερμας, όταν ρωτήθηκε πιο είναι το συμπέρασμα του Συνεδρίου, απάντησε: «Μα είναι πολύ απλό, θεωρούμε πολύ επίκαιρο, εκείνο που έλεγε κάθε μέρα ο Σωκράτης στους Αθηναίους: Μη σταματήσετε ποτέ να αναρωτιέστε για τα πάντα».
