Ήταν Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 1932 και ώρα 9.25 μμ όταν η Χαλκιδική συγκλονίστηκε από καταστροφικό σεισμό μεγέθους 7,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σκορπίζοντας τον θάνατο και την καταστροφή στην Ιερισσό. Έχουν περάσει 92 χρόνια από τη μεγάλη καταστροφή που βίωσε η Χαλκιδική με τα 7,1 Ρίχτερ και ουδέποτε διευκρινίστηκε ο αριθμός των θυμάτων!
Σύνταξη: ecozen.gr
Μάλιστα, ο τότε πρόεδρος της Κοινότητας Ιερισσού είχε προβεί σε δραματική έκκληση για βοήθεια με τηλεγράφημα προς τις Αρχές και την περίφημη φράση “Ουδέ εις άρτος υπάρχει εν Ιερισσώ. Σώσατε τας ψυχάς μας”.
Σύμφωνα με τις επίσημες αναφορές που καταγράφει σε εκτενές αφιέρωμα το ertnews έχασαν τη ζωή τους 161 άνθρωποι (ενώ υπάρχουν αναφορές που κάνουν λόγο για 491 νεκρούς!) 669 ήταν οι τραυματίες, ενώ 4.106 σπίτια καταστράφηκαν και 3.218 υπέστησαν σοβαρές ζημιές. Ακολούθησαν και μετασεισμοί, που έγιναν αισθητοί στην Ανατολική Μακεδονία, τη Θράκη και τη Βουλγαρία. Αναφέρθηκε δε και μικρό τσουνάμι, το οποίο καταγράφηκε από έναν προσωρινό παλιρροιογράφο, καταγράφοντας μέγιστο ύψος 1 μ! Η κίνηση ξύπνησε τον χειριστή μιας βυθοκόρου, ο οποίος είδε ένα ρεύμα να εξαπλώνεται στον ποταμό Στρυμόνα περίπου μία ώρα μετά τον σεισμό. Την Τετάρτη, 13 Σεπτεμβρίου 2017, το Συντονιστικό της Ιερισσού ενάντια στην εξόρυξη χαλκού-χρυσού, σε συνεργασία με Συλλόγους του Δήμου Αριστοτέλη, διοργάνωσε εκδήλωση μνήμης, 85 χρόνια μετά τους φονικούς σεισμούς της Χαλκιδικής του 1932.
Μάλιστα, στη Χαλκιδική έως τις 6 Ιανουαρίου του 1933 είχαν γίνει 61 μετασεισμικές δονήσεις, που επέτειναν την καταστροφή που άφησαν τα 7,1 Ρίχτερ της 26ης Σεπτεμβρίου 1932.
Όμως εικόνες δεν καταγράφηκαν παρά αρκετά 24ωρα αργότερα και μέχρι σήμερα δεν έχει διευκρινιστεί ο αριθμός των θυμάτων! Όπως περιγράφει ο δημοσιογράφος Νάσος Μπράτσος, οι πρώτες πληροφορίες δημοσιεύτηκαν στις 27-9-1932 χωρίς ακόμα να έχει γίνει γνωστό το μέγεθος της καταστροφής, αλλά αμέσως μετά οι εικόνες ήταν τραγικές. Έχασαν τη ζωή τους 161 άνθρωποι (υπάρχουν και αναφορές που κάνουν λόγο για 491 νεκρούς και 669 ήταν οι τραυματίες, ενώ 4.106 σπίτια καταστράφηκαν και 3.218 υπέστησαν σοβαρές ζημιές.
Στην πρώτη της σελίδα η εφημερίδα «Μακεδονία» στις 29-9-1932 παρουσιάζει ρεπορτάζ, όπου οι περιγραφές της καταστροφής από τους επιζήσαντες είναι συγκλονιστικές.«Ήταν ένα όμορφο βράδυ προχθές. Το χωριό ήσυχο. Οι γυναίκες και τα παιδιά στο σπίτι. Άλλοι οικογενειάρχες τρώγανε με τις φαμίλιες τους και άλλοι κάθονταν στα καφενεία. Ξαφνικά έγινε μία βοή. Ένα ντουμάνι σκόνης σηκώθηκε ως τον ουρανό. Τα σπίτια φεύγανε από τον τόπο τους και πήγαιναν να γκρεμισθούν 10 μέτρα πιο πέρα. Κοτρώνια και μεγάλοι βράχοι κατρακυλούσαν. Όλοι πεταχτήκαμε έξω από τα σπίτια μας, όσοι προλάβαμε δηλαδή, σαν τρελλοί. Το καινούργιο σχολείο κατέρρευσε. Τίποτα δεν έμεινε όρθιο. Και κάτω από τα ερείπια θάφτηκαν πολλοί», δήλωσε στην εφημερίδα ο πρόεδρος της κοινότητας Ιερισσού κ. Γκούμης.
Περιγραφές για νερό που μύριζε θειάφι, μία φλόγα που ξεπήδησε από τη θάλασσα, άνθρωποι που είδαν μπροστά στα μάτια τους να χάνονται μέλη των οικογενειών τους και διασαλεύτηκε η ψυχική τους υγεία, βογκητά εγκλωβισμένων στα ερείπια. Άπειρες τραγικές ιστορίες βγαίνουν στο φως. Τραυματίες να μεταφέρονται με κάθε πρόσφορο μέσο, η κόλαση του Δάντη ίσως να είναι λίγη για να συγκριθεί το μέγεθος της καταστροφής. Οι μετασεισμοί χειροτερεύουν την κατάσταση και στην περιοχή υπολογίζονται σε 9.000 οι άστεγοι με μόλις 300 σκηνές.
Στις 12 Οκτώβρη στάλθηκε ένα τραγικό τηλεγράφημα με την υπογραφή του προέδρου της κοινότητας Ιερισσού κ. Γκότζιου (σε προηγούμενο δημοσίευμα αναφέρεται ως Γκούμης) και του προέδρου της επιτροπής σεισμοπαθών κ. Μαρίνου: «Τροφοδοτούμενοι ανεπαρκέστατα δι’ εκατόν δραμίων άρτου ημερησίως, ήδη στερούμεθα παντελώς τοιούτου. Ουδέ εις άρτος υπάρχει εν Ιερισσώ. Σώσατε τας ψυχάς μας».
Στην Καβάλα, ο δήμος και το Επιμελητήριο στάθηκαν αλληλέγγυοι στους κατοίκους της Χαλκιδικής. Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε να στείλει οικονομική ενίσχυση, ενώ στο λιμάνι της Καβάλας τις επόμενες ημέρες του σεισμού, έφτασαν πολλά πλοία με τραυματίες, αλλά και με κατοίκους της περιοχής που βρήκαν περίθαλψη και καταφύγιο στη φιλόξενη Καβάλα.
