Η Γκουαρανά (paullinia cupana) είναι ένα φυτό που προέρχεται από τη λεκάνη του Αμαζονίου, καλλιεργείται ιδιαίτερα στη Βραζιλία και έχει πάρει το όνομά του από την φυλή Guarani που σημαίνει «φρούτα σαν τα μάτια των ανθρώπων» ή «τα μάτια των θεών”.
Σύνταξη: ecozen.gr
Η Γκουαρανά χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια από τους κατοίκους του Αμαζονίου ως φυσικό φάρμακο για την ευεξία και διεγερτικό για την ενέργεια, την αντοχή και τη δύναμη. Ο καρπός του φυτού Guaraná έχει έντονο κόκκινο χρώμα, το οποίο ανοίγει και αποκαλύπτει λευκή σάρκα με μαύρους κύκλους – για το λόγο αυτό είναι μερικές φορές γνωστός ως “τα μάτια της ζούγκλας”.
The Brazilian shrub fruit of Guarana looks like it has eyes. pic.twitter.com/oZPDIlxsM4
— Fascinating (@fasc1nate) December 9, 2023
Οι σπόροι του φυτού Γκουαρανά (guaraná, μοιάζουν με μάτια!) και αποτελούν μια φυσική πηγή καφεΐνης. Αυτή αναφέρεται μερικές φορές ως “γκουαρανίνη”, αλλά είναι χημικά πανομοιότυπη με την καφεΐνη που βρίσκεται στον καφέ. Η συγκέντρωση καφεΐνης στους σπόρους Γκουαρανά Guaraná είναι υψηλότερη από εκείνη των κόκκων καφέ και η πλειονότητα της καφεΐνης που καταναλώνεται στη Νότια Αμερική προέρχεται από το φυτό Guarana. Είναι διάσημο στη Νότια Αμερική, ιδίως στη Βραζιλία, για τις ενεργειακές του ιδιότητες, ενώ πιο πρόσφατα υιοθετήθηκε από τους παραγωγούς ενεργειακών ποτών στις ΗΠΑ ως βασικό συστατικό.
Σύμφωνα με τον Armando Gonzalez Stuart, PhD το φυτό αυτό είναι αναρριχώμενη αειθαλής λιάνα ή θάμνος που προέρχεται από την περιοχή του Αμαζονίου της Νότιας Αμερικής, ιδίως από τη Βενεζουέλα και τη Βραζιλία .
Οι σπόροι του θάμνου Guaraná έχουν την υψηλότερη περιεκτικότητα σε καφεΐνη (έως και 6% στους σπόρους) μεταξύ των φυτών που περιέχουν μεθυλοξανθινικές ενώσεις. Οι σπόροι ή τα μούρα περιέχουν τρεις έως πέντε φορές περισσότερη καφεΐνη από τον καφέ, αλλά περιέχουν και άλλες ενώσεις με αντιοξειδωτικές ιδιότητες, όπως επικατεχίνες, κατεχίνες και προανθοκυανιδίνες.
More images of guarana pic.twitter.com/WYFVKOmibF
— VisionaryVoid (@VisionaryVoid) December 9, 2023
Σύμφωνα με τον Woods (2012), εκτός από το κύριο συστατικό της guaraná (καφεΐνη), οι σπόροι περιέχουν επίσης μικρότερες ποσότητες θεοφυλλίνης και θεοβρωμίνης, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα μούρα ή τα εκχυλίσματα των σπόρων περιέχουν άλλες ενώσεις που είναι χρήσιμες για φαρμακευτικούς σκοπούς. Ωστόσο, επιστήμονες αναφέρουν ότι πρέπει να σχεδιαστούν περαιτέρω μελέτες προκειμένου να εκτιμηθούν οι επιδράσεις των άλλων βιοδραστικών ενώσεων της γκουαράνα και οι πιθανές φαρμακευτικές εφαρμογές τους.
Πώς χρησιμοποιείται η Γκουαρανά
Από τους σπόρους παρασκευάζεται μια πάστα και καταναλώνεται από ορισμένες ομάδες ιθαγενών στον Αμαζόνιο για τη μείωση της κόπωσης, ως διουρητικό, για τη μείωση του θερμικού στρες και για τη θεραπεία της διάρροιας. Οι σπόροι χρησιμοποιούνται σε τελετουργικά, αλλά έχουν επίσης διάφορες επιδράσεις στην υγεία, όπως: τονωτικό, διεγερτικό, αφροδισιακό, νευρικό, αντιδιαρροϊκό, αντιπυρετικό (μείωση πυρετού) και στυπτικό. Οι σπόροι τρίβονται σε νερό και χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή ιατρική για τη θεραπεία προβλημάτων εμμήνου ρύσεως, νευραλγίας και πονοκεφάλων.
Επί του παρόντος διατίθενται στην αγορά διάφορα ποτά που περιέχουν guaraná, από αναψυκτικά (ιδίως αναψυκτικά τύπου κόλα ή “σόδες”), και τσίχλες μέχρι “ενεργειακά ποτά”. Εκτός από guaraná, ορισμένα από αυτά τα λεγόμενα “ενεργειακά ποτά” περιέχουν επίσης ποικίλες ποσότητες καφεΐνης.
Ως αποτέλεσμα αυτής της πρόσφατης, πιο σύγχρονης υιοθέτησης του Γκουαρανά ως διεγερτικό ή συστατικό για ενεργειακά προϊόντα, έχουν διεξαχθεί έρευνες σε όλη τη Νότια Αμερική και τις ΗΠΑ για την επιστημονική απόδειξη των ιδιοτήτων του γκουαρανά. Στην Ευρώπη, το guaraná γίνεται επίσης όλο και πιο δημοφιλές, αλλά το προϊόν εξακολουθεί να είναι καινούργιο στην ευρωπαϊκή αγορά και ως εκ τούτου η έρευνα δεν έχει αναγνωριστεί επίσημα στην ΕΕ.