Δημόσιες συμβάσεις με ΣΔΙΤ: Εργαλείο ανάπτυξης ή δέσμευση πόρων με περιορισμένο όφελος;

Οι Συμπράξεις Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) είναι συμβάσεις, κατά κανόνα μακροχρόνιες, οι οποίες συνάπτονται μεταξύ ενός δημόσιου και ενός ιδιωτικού φορέα με σκοπό την εκτέλεση έργων ή/και την παροχή υπηρεσιών.

Οι ρόλοι του Δημόσιου και του Ιδιωτικού τομέα είναι σαφώς ορισμένοι:

• Αξιοποιείται η τεχνογνωσία και η αποτελεσματικότητα του ιδιωτικού τομέα
• Το Δημόσιο διατηρεί την ιδιοκτησία των παγίων και ισχυρό ρυθμιστικό και εποπτικό ρόλο.
• Κατασκευάζονται ποιοτικά έργα και ταυτόχρονα παρέχονται υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στους πολίτες/χρήστες των έργων.
• Αποτελούν σημαντικό εργαλείο τόνωσης της οικονομικής ανάπτυξης, μοχλεύοντας ιδιωτικούς πόρους σε αναπτυξιακά έργα με πολλαπλασιαστικό όφελος.

Για το κρίσιμο ζήτημα των Δημοσίων Συμβάσεων με ΣΔΙΤ η Πανελλήνια Ένωση Συνδέσμων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων πραγματοποίησε ενημερωτική εκδήλωση με θέμα «Δημόσιες συμβάσεις με ΣΔΙΤ: Εργαλείο ανάπτυξης ή δέσμευση πόρων με περιορισμένο όφελος;»

Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αρμόδιος για τις Ιδιωτικές Επενδύσεις και τις ΣΔΙΤ Νίκος Παπαθανάσης, ενώ για το ζήτημα τοποθετήθηκαν ο Πρόεδρος Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ), Γιώργος Στασινός και ο Πρόεδρος του Ταμείου Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, Κωνσταντίνος Μακέδος. Χαιρετισμό στην έναρξη της εκδήλωσης έκανε η Πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ, Μαρία Τσιομπάνου η οποία έθεσε το πλαίσιο της συζήτησης. Την εκδήλωση παρακολούθησαν μέλη Εργοληπτικών Συνδέσμων από όλη τη χώρα.

Τι είπε ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων

Ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκος Παπαθανάσης αναφέρθηκε αναλυτικά στο θέμα των Δημόσιων Συμβάσεων με ΣΔΙΤ που αποτελεί τον πυρήνα της πολιτικής της κυβέρνησης. Τόνισε ότι εντός των τελευταίων 3,5 ετών έχουν δρομολογηθεί και βρίσκονται σε διαφορετικές φάσεις υλοποίησης 34 έργα ΣΔΙΤ συνολικού προϋπολογισμού 4,6 δισ. ευρώ. Όπως σημείωσε, εντός της πρώτης πενταετίας, το 30% του προϋπολογισμού αυτού επιστρέφει στην πραγματική οικονομία αποφέροντας ένα σημαντικό πρόσθετο δημοσιονομικό όφελος για τη χώρα.

Απαντώντας στον ανησυχία που διατυπώθηκε από την ΠΕΣΕΔΕ για την γεωμετρική αύξηση των συμβάσεων ΣΔΙΤ, επεσήμανε πως αντιλαμβάνεται τον προβληματισμό των εργοληπτικών επιχειρήσεων αλλά ξεκαθάρισε ότι οι συμβάσεις ΣΔΙΤ δημιουργούν νέες επαγγελματικές ευκαιρίες για όλο τον τεχνικό κόσμο. Παράλληλα, υπογράμμισε πως μέσω των συμβάσεων ΣΔΙΤ διασφαλίζεται η ταχύτητα και η απρόσκοπτη ολοκλήρωση των έργων και εξασφαλίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της σύβασης η συντήρησή τους που αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του τομέα των υποδομών σήμερα.

Αναφέρθηκε στα επόμενα έργα ΣΔΙΤ που έχουν πάρει «το πράσινο φως» και αφορούν στην ανάπλαση της ΠΥΡΚΑΛ, τη δημιουργία του νέου Δικαστικού Σωφρονιστικού Συγκροτήματος Αθηνών για τη μετεγκατάσταση των φυλακών Κορυδαλλού, την κατασκευή του νέου Ογκολογικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, καθώς και νέα αρδευτικά έργα για τα οποία έχει προβλεφθεί η κάλυψη του κόστους κατασκευής τους κατά 30% μέσω πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Εντούτοις, δήλωσε πως «σήμερα φθάνουμε “ταβάνι” στο πρόγραμμα των ΣΔΙΤ» εξηγώντας πως το πρόγραμμα των ΣΔΙΤ έχει προσεγγίσει τη δυνατότητα που προσφέρει το Μεσοπρόθεσμο για κάλυψη των πληρωμών διαθεσιμότητας έως το 0,24% του ΑΕΠ το 2029 που ανέρχεται σε 590 εκατ. ευρώ.

Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος

Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός αναφέρθηκε στο κρίσιμο, για τον κλάδο των κατασκευών, πρόβλημα της έλλειψης τεχνικού προσωπικού. Στο πλαίσιο αυτό ανακοίνωσε πως το ΤΕΕ έχει αναλάβει να καταθέσει στην κυβέρνηση πρόταση για τη δημιουργία μίας νέας και απλοποιημένης ψηφιακής διαδικασίας που θα διευκολύνει την είσοδο εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού μέσω διακρατικών συμφωνιών από τρίτες χώρας. Όπως σημείωσε, ήδη το ΤΕΕ βρίσκεται σε επικοινωνία με τις αποκεντρωμένες διοικήσεις για τον σχεδιασμό της πρότασης ενώ, κάλεσε τους φορείς και τις ενώσεις του κατασκευαστικού κλάδου να συμμετάσχουν στην διαδικασία αποστέλλοντας στο ΤΕΕ τις προτάσεις τους.

Το Ταμείο Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων

Ο Πρόεδρος του Ταμείου Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων Κωνσταντίνος Μακέδος αναφέρθηκε στο ζήτημα της πρόσβασης των επιχειρήσεων και επαγγελματιών του τεχνικού κόσμου σε χρηματοδότηση. Ανακοίνωσε, επίσης, ότι μέσω της πρωτοβουλίας του ΤΜΕΔΕ Microfinance Solutions εντός του επόμενου διαστήματος πρόκειται να διατεθεί στους μηχανικούς του ΤΜΕΔΕ η δυνατότητα χρηματοδότησης έως 25.000 ευρώ μέσω ειδικής ψηφιακής εφαρμογής και με προνομιακά επιτόκια. Τέλος, υπενθύμισε το χρηματοδοτικό τους προϊόν «Ταμείο Εγγυοδοσίας ΕΑΤ-ΤΜΕΔΕ» που αποτελεί μία βραβευμένη σε ευρωπαϊκό επίπεδο πρωτοβουλία του ΤΜΕΔΕ σε συνεργασία με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα για την παροχή δανείων έως 200.000 ευρώ σε τεχνικές εταιρείες με εγγύηση για το 80% της χρηματοδότησης.

Η ΠανελλήνιαΈνωση Συνδέσμων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων

Η πρόεδρος της Ένωσης Μαρία Τσιομπάνου, κατά την εναρκτήρια ομιλία της αναφέρθηκε στους προβληματισμούς του κλάδου αναφορικά με  το υψηλό κόστος κατασκευής και του ανεπαρκούς ανταγωνισμού των έργων ΣΔΙΤ τονίζοντας πως με τη σημερινή μορφή των συμβάσεων αυτών οι «μικροί» της αγοράς αποκλείονται. Ειδική μνεία έκανε στο πόρισμα της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου «Συμπράξεις δημοσίου – ιδιωτικού τομέα στην ΕΕ: Πολλαπλές αδυναμίες και περιορισμένα οφέλη» υπογραμμίζοντας πως η κρισιμότερη διαπίστωση αφορά στο γεγονός πως η μέθοδος των ΣΔΙΤ επελέγη χωρίς να προηγηθεί συγκριτική ανάλυση εναλλακτικών λύσεων, όπως με τη χρήση του δείκτη σύγκρισης του δημόσιου τομέα (Public Sector Comparator).