Ναόσχημο κτίριο, ίσως ο ναός του Ποσειδώνα, βρέθηκε στο Κλειδί Σαμικού

Κτιριακά κατάλοιπα που μπορούν να αποδοθούν στο ιερό του Ποσειδώνα εντοπίστηκαν στην πρώτη ανασκαφική περίοδο του πενταετούς ερευνητικού προγράμματος, (έτη 2022-2026), στο Κλειδί Σαμικού.

Πού έγινε η ανακάλυψη

Η θέση Κλειδί, όπου εντοπίστηκε το αρχαίο ναόσχημο κτίριο, είχε προταθεί από παλαιότερους ερευνητές ως πιθανή θέση του περίφημου αρχαίου ιερού, καθώς βρίσκεται στις υπώρειες της αρχαίας ακρόπολης του Σαμικού, που δεσπόζει στην περιοχή βόρεια της λιμνοθάλασσας της Καϊάφα στη δυτική ακτή της Πελοποννήσου. Έχει προηγηθεί -2017, 2018 και 2021- γεωαρχαιολογική και γεωφυσική έρευνα από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας και το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που παραδίδει ο Στράβων (Γεωγραφικά, 8o βιβλίο), το ιερό του Ποσειδώνα ήταν σημαντικό λατρευτικό κέντρο της αμφικτυονίας των πόλεων της Τριφυλίας και βρισκόταν κοντά στη θάλασσα, κάτω από την ακρόπολη του Σαμικού.

Στις ανασκαφικές εργασίες που ολοκληρώθηκαν στα τέλη Σεπτεμβρίου, αποκαλύφθηκε τμήμα θεμελίωσης ενός μεγάλου κτηρίου πλάτους 9,40 μ., του οποίου οι τοίχοι έχουν πλάτος 0,80 μ. Στο εσωτερικό του εντοπίστηκε πυκνό στρώμα κεραμίδων. Με βάση τις ενδείξεις της γεωφυσικής έρευνας και τα ανασκαφικά δεδομένα, μπορεί να ανασυντεθεί κτίριο μήκους τουλάχιστον 28 μ., το οποίο διέθετε δύο εσωτερικές αίθουσες, καθώς και έναν πρόναο και έναν οπισθόδομο ή άδυτο. Το επίμηκες ναόσχημο κτίριο πιθανότατα ανήκε στο ιερό του Ποσειδώνα και ίσως ταυτίζεται με το ναό του θεού.

Σε συνδυασμό με την κεράμωση, λακωνικού τύπου, η ανακάλυψη τμήματος μαρμάρινου περιρραντηρίου οδηγεί στην καταρχήν χρονολόγηση του κτηρίου στην Αρχαϊκή περίοδο. Το μαρμάρινο περιρραντήριο, που μιμείται χάλκινη λεκάνη, είναι χαρακτηριστικό σκεύος με λατρευτική χρήση που προσιδιάζει σε ιερό.

Η ανακάλυψη αυτή προσδίδει νέες προοπτικές στην έρευνα της πολιτικής και οικονομικής σημασίας της Αμφικτυονίας των τριφυλιακών πόλεων, κατά τον 6ο αιώνα π.Χ., καθώς το ιερό του Ποσειδώνα αποτελούσε το κέντρο της θρησκευτικής και εθνικής τους ταυτότητας.