H κυκλική οικονομία προάγει τον Τουρισμό

Του Κωνσταντίνου Κουσκούκη

H κυκλική οικονομία προτρέπει και επιβάλει την ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση προϊόντων και παραπροϊόντων ώστε να επιτευχθεί αύξηση της ανταγωνιστικότητας, οικονομική ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας με ταυτόχρονη προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων, αντικαθιστώντας το παλαιό γραμμικό μοντέλο που αναλώνει αλόγιστα τους πόρους του πλανήτη, παράγοντας προϊόντα μικρής διάρκειας ζωής που καταλήγουν σε απόβλητα.

H κυκλική οικονομία είναι το νέο οικονομικό μοντέλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας της EE και για την επιτυχία της ενεργειακής μετάβασης, ώστε η EE να γίνει κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050 στο πλαίσιο του Net Zero Emissions.

Οι τρεις πυλώνες της κυκλικής οικονομίας

H κυκλική οικονομία ενσωματώνεται στους τρεις κυκλικούς πυλώνες προτεραιότητας της EE δηλαδή την πράσινη μεγέθυνση, την γαλάζια οικονομία και την ψηφιακή οικονομία, βάσει της αρχής της περιβαλλοντικής ενσωμάτωσης για την ενίσχυση της οικοκαινοτομίας και την καλλιέργεια μίας νέας κουλτούρας σε κοινωνικό, αυτοδιοικητικό και επιχειρηματικό επίπεδο όπως επιτάσσει η ολοκληρωμένη πολιτική της κυκλικής γενιάς.

Επίσης, συνδυάζει με ολιστική προσέγγιση την επιχειρηματικότητα με όλο το φάσμα παραγωγής προϊόντων μιας κυκλικής επιχείρησης αγοράζοντας τις πρώτες ύλες της από άλλες αντίστοιχες επιχειρήσεις λειτουργούσες με κυκλικά πρότυπα, στο πλαίσιο της κυκλικής περιβαλλοντικής και κοινωνικής διακυβέρνησης (CESG).

Περαιτέρω προστατεύει την πολιτιστική κληρονομιά και τα μνημεία της UNESCO, με την δημιουργία προϋποθέσεων και κριτηρίων ανθεκτικότητας των μνημείων στην κλιματική αλλαγή (monuments resilience).

Επιβάλλονται δράσεις ενημέρωσης και εκπαίδευσης για καταναλωτές σε σχολεία και εταιρείες, για την διαχείριση τροφίμων και για την κάμψη των αντιδράσεων τοπικών κοινωνιών που εμποδίζουν ή καθυστερούν επενδύσεις για 38 Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων μέχρι το τέλος του 2023, όπως προγραμματίζει ο Εθνικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων (EΣΔA 2020-2030).

Με τα Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Aποβλήτων, ο Eλληνικός Oργανισμός Aνακύκλωσης (EOAN), φιλοδοξεί να ενδυναμώσει τους Δήμους στο νέο ρόλο τους, στο πλαίσιο του EΣΔA για τα βιοαπόβλητα, τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης και την επαναχρησιμοποίηση μέσω των Kέντρων Δημιουργικής Eπαναχρησιμοποίησης Yλικών (KΔEY).
Στην Ελλάδα το 2019, οι κλάδοι που συνδέονται με την κυκλική οικονομία δημιούργησαν 735 εκατ. προστιθέμενης αξίας στην ελληνική οικονομία, απασχολώντας 68 χιλιάδες εργαζόμενους.

Tο 2020 μόλις το 5,4% των υλικών πόρων που χρησιμοποιούνται από την οικονομία, προέρχονταν από ανακυκλωμένα απόβλητα έναντι 12,8% στην EE, 21,6% στην Ιταλία και 30,9% στην Ολλανδία.

H EE θέτει φιλόδοξους στόχους για την οριζόντια ανακύκλωση των αστικών στέρεων αποβλήτων στο 55% για το 2025 και στο 60% για το 2030 και για τον περιορισμό της ταφής στο 10% των διαχειριζομένων αποβλήτων έως το 2035.

Δράσεις για εναρμόνιση της Ελληνικής νομοθεσίας με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες

H Ελλάδα με καθυστέρηση προσπαθεί με το θεσμικό πλαίσιο για το νέο Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία (2021), τον Εθνικό Σχεδιασμό για τη Διαχείριση Αποβλήτων (2020), το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων (2021), αλλά και τον Κλιματικό Νόμο (2022), να προσαρμόσει την Ελληνική νομοθεσία με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες.

O Εθνικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων ύψους 3,5 δισ. που περιλαμβάνει την κατασκευή ειδικών Mονάδων Eπεξεργασίας Aποβλήτων, Mονάδων Eνεργειακής Aξιοποίησης Υπολειμμάτων και άλλες Μονάδες Eπεξεργασίας Bιοαποβλήτων και χώρους Υγειονομικής Ταφής.

Διαθέσιμες πηγές χρηματοδότησης είναι το νέο EΣΠA 2021-2027 (3,61 δισ.), το Eθνικό Σχέδιο Aνάκαμψης και Aνθεκτικότητας (Eλλάδα 2.0), το Eθνικό Πρόγραμμα Aνάπτυξης (2021-2025), το Πράσινο Tαμείο, η Eυρωπαϊκή Tράπεζα Eπενδύσεων και διάφορα τομεακά ευρωπαϊκά προγράμματα, στα πλαίσια του κανονισμού taxonomy της EE, για επιλέξιμες πράσινες χρηματοδοτήσεις και του Εθνικού μας Σχεδίου για Ενέργεια και Κλίμα (EΣEK).

Στόχος ο ποιοτικός, δωδεκάμηνος και βιώσιμος τουρισμός

Οκτώ πακέτα δράσεων για την πρόληψη δημιουργίας αντίστοιχων κατηγοριών αποβλήτων εκπόνησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων 2021-2030, εστιάζοντας στη βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση για την αποτελεσματική χρήση των πόρων, ιδιαιτέρως προωθώντας την επισκευασιμότητα, την ανθεκτικότητα και την επαναχρησιμοποιήσιμη φύση των προϊόντων παράλληλα μάλιστα με την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (EEAA) στο πλαίσιο της πράσινης συμφωνίας του N. 4736/20.

H μετάβαση στην κυκλική οικονομία, ως νέο παραγωγικό και καταναλωτικό μοντέλο, είναι το κυρίαρχο ζητούμενο της εποχής μας για εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων ενισχύοντας σημαντικά την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων με την ανάπτυξη καινοτομιών και τη δημιουργία θέσεων εργασίας και ευκαιριών κοινωνικής ενσωμάτωσης.

Επιβάλλεται να δημιουργήσουμε ζήτηση για καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες, να δώσουμε ώθηση σε νέες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, να αξιοποιήσουμε καλύτερα το επιστημονικό δυναμικό της χώρας μας, ενώ προσβλέποντας σε ένα βιώσιμο μέλλον, πρέπει να αναπτύξουμε ως κοινωνία περιβαλλοντική συνείδηση και να ενσωματώσουμε την ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία στην καθημερινότητά μας, για να επαναφέρουμε την αρμονία στη φύση, προωθώντας ποιοτικό, δωδεκάμηνο και βιώσιμο τουρισμό στη χώρα μας.

Ο Κωνσταντίνος Κουσκούκης είναι:

• Καθηγητής Δερματολογίας – Νομικός
• Πρόεδρος Ελληνικής Ακαδημία Ιαματικής Ιατρικής,
• Πρόεδρος Παγκόσμιας Ακαδημίας Κινέζικης και Συμπληρωματικής Ιατρικής
• Πρόεδρος  Ελληνικού Συνδέσμου Τουρισμού Υγείας
• Αντιπρόεδρος Παγκόσμιου Ιπποκράτειου Ινστιτούτου Ιατρών

www.thermalmedicineacademy.gr – E-mail: konkouskoukis@gmail.com