Ο ωκεανός είναι μια από τις πιο ισχυρές δυνάμεις στον πλανήτη. Περισσότερο από το 70% της επιφάνειας του πλανήτη καλύπτεται από αυτό και τα νησιά βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση για να αξιοποιήσουν την ενέργειά του, καλλιεργώντας μια “Γαλάζια Οικονομία”.
Η “Γαλάζια Οικονομία” επιδιώκει να αντιμετωπίσει την ανάγκη προώθησης της οικονομικής ανάπτυξης με παράλληλη προώθηση της υγείας των ωκεανών και της ανθρώπινης ευημερίας και μία από τις βασικές πτυχές της οικοδόμησης ανθεκτικών νησιωτικών κοινοτήτων είναι η αξιοποίηση αυτού του τεράστιου θησαυρού ανανεώσιμης ωκεάνιας ενέργειας.
Για πολλά μικρά νησιά -συμπεριλαμβανομένων πολλών Μικρών Νησιωτικών Αναπτυσσόμενων Κρατών (SIDS)- η ωκεάνια ενέργεια αποτελεί μια βιώσιμη επιλογή για τη μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Πολλά μικρά νησιά δεν έχουν αρκετή έκταση για να υποστηρίξουν μεγάλες αιολικές ή ηλιακές εγκαταστάσεις, αλλά περιβάλλονται από ωκεανό που θα μπορούσε να παρέχει γαλάζια ενέργεια όλη την ημέρα, όλο το χρόνο.
Ανανεώσιμες μορφές ενέργειας στον ωκεανό
Υπάρχουν τέσσερις κύριοι τύποι ωκεάνιας ενέργειας: παλιρροιακή ενέργεια, ενέργεια από ρεύματα, κυματική ενέργεια και θερμική ενέργεια ωκεανού. Όλα αυτά θα μπορούσαν να ωφελήσουν τα νησιά και να τα βοηθήσουν να αποκτήσουν πιο σταθερή, καθαρότερη και πιο ανεξάρτητη ενέργεια.
Η ενέργεια από την παλίρροια
Η παλιρροϊκή ενέργεια αναπτύχθηκε τον 20ό αιώνα με τον πρώτο εμπορικό σταθμό παραγωγής ενέργειας να βρίσκεται στη La Rance της Γαλλίας. Τα παλιρροιακά εργοστάσια, όπως και τα υδροηλεκτρικά φράγματα, συγκρατούν τεράστιες ποσότητες νερού που φέρνουν οι παλίρροιες και παράγουν ενέργεια με τη χρήση στροβίλων όταν το νερό αυτό απελευθερώνεται.
Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι παλιρροιακής ενέργειας: παλιρροιακός ατμός, φράγματα και παλιρροιακές λιμνοθάλασσες
Τα παλιρροιακά ρεύματα είναι τα ρεύματα που δημιουργούνται από τις παλίρροιες που εισέρχονται και εξέρχονται. Η αξιοποίηση αυτής της ενέργειας είναι σχετικά απλή και αφορά απλώς την τοποθέτηση ανεμογεννητριών, όπως οι ανεμογεννήτριες, στην πορεία των παλιρροιακών ρευμάτων.
Ένα φράγμα, ή παλιρροϊκό φράγμα, λειτουργεί πολύ παρόμοια με οποιοδήποτε ποτάμιο φράγμα. Το φράγμα είναι χτισμένο σε μια εκβολή ποταμού, το νερό από την παλίρροια γεμίζει μια παλιρροιακή λεκάνη και στη συνέχεια απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια της άμπωτης, επιτρέποντας την περιστροφή των στροβίλων καθώς το νερό ρέει.
Θετικά και αρνητικά στοιχεία
Ορισμένα μειονεκτήματα αυτής της στρατηγικής είναι ότι υπάρχουν πολλές κατασκευές, και όπως τα φράγματα των ποταμών αλλάζουν την τοπογραφία και τις ροές του νερού, έτσι και το φράγμα, το οποίο μπορεί να είναι επιβλαβές για τα γύρω οικοσυστήματα. Το φράγμα είναι μια πολύ ισχυρή πηγή ενέργειας που κάνει τις τουρμπίνες να περιστρέφονται πολύ γρήγορα και μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στην αλατότητα του νερού, επηρεάζοντας περαιτέρω το περιβάλλον.
Σε γενικές γραμμές, τα θετικά της παλιρροιακής ενέργειας είναι ότι, σε αντίθεση με την αιολική ενέργεια, οι παλίρροιες είναι προβλέψιμες, δημιουργώντας μια πιο αξιόπιστη πηγή ενέργειας.
Η παλιρροϊκή ενέργεια βρίσκεται επίσης πιο κοντά στην ακτή από ό,τι ορισμένες άλλες πηγές ενέργειας στον ωκεανό, γεγονός που καθιστά ευκολότερη και ενδεχομένως φθηνότερη την εφαρμογή και τη συντήρησή της. Ωστόσο, αυτό έχει και κάποια αρνητικά στοιχεία. Οι παλιρροϊκές ανεμογεννήτριες έχουν τη δυνατότητα να μετατοπίσουν τις παλίρροιες και να αλλάξουν τα ωκεάνια περιβάλλοντα, βλάπτοντας τα τοπικά οικοσυστήματα και την άγρια ζωή.
Η παλιρροιακή ενέργεια είναι πιο ρεαλιστική για μέρη με μεγάλο παλιρροιακό εύρος, δηλαδή τη διαφορά ύψους μεταξύ υψηλής και χαμηλής παλίρροιας. Μέρη που έχουν καλό δυναμικό για αυτό το παλιρροιακό εύρος είναι η Κίνα, η Γαλλία, η Αγγλία, ο Καναδάς και η Ρωσία, καθώς και νησιωτικά κράτη όπως η Νέα Ζηλανδία και η Ινδονησία.
Ενέργεια από τα ρεύματα του ωκεανού
Η ενέργεια των ωκεάνιων ρευμάτων είναι συγκρίσιμη με την αιολική ενέργεια. Τοποθετώντας μεγάλες υποβρύχιες τουρμπίνες στις διαδρομές των ωκεάνιων ρευμάτων, μπορούμε να παράγουμε ενέργεια. Οι τουρμπίνες που χρησιμοποιούνται τείνουν να είναι παρόμοιες με αυτές που χρησιμοποιούνται για τη συλλογή παλιρροιακής ενέργειας. Όπως και η παλιρροϊκή ενέργεια, η ενέργεια ρεύματος είναι συνεχής, γεγονός που την καθιστά πολύ ενδιαφέρουσα για τις νησιωτικές κοινότητες που επιθυμούν να τροφοδοτήσουν τις εγκαταστάσεις τους.
Οι μεγαλύτερες ανησυχίες με αυτή την τεχνολογία περιλαμβάνουν την τιμή. Η εφαρμογή οποιασδήποτε νέας ενεργειακής τεχνολογίας θα έχει υψηλό αρχικό κόστος, αλλά θα αξίζει τον κόπο μακροπρόθεσμα. Μια άλλη ανησυχία είναι ότι με την τοποθέτηση αυτών των ανεμογεννητριών στα ρεύματα τα ζώα που τα χρησιμοποιούν μπορεί να πέσουν πάνω τους και να αλλάξει η ροή, με δυνητικά επιβλαβείς επιπτώσεις στα γύρω οικοσυστήματα.
Η ενέργεια από τα κύματα
Η κυματική ενέργεια είναι η περίπτωση όπου η δύναμη των κυμάτων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κίνηση μηχανικών συστημάτων για την παραγωγή ενέργειας. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι συλλογής κυματικής ενέργειας. Αρχικά, οι περισσότερες μονάδες συλλογής κυματικής ενέργειας βρίσκονταν στα ανοικτά της ακτογραμμής- ωστόσο, τώρα όλο και μεγαλύτερες πειραματικές μονάδες μετακινούνται στην ανοικτή θάλασσα.
Η κυματική ενέργεια εκτιμάται ότι είναι η μεγαλύτερη μορφή ωκεάνιας ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό θα ωφελήσει τις νησιωτικές κοινότητες, καθώς διαθέτουν σχετικά μεγάλο ποσοστό ακτογραμμής, οπότε θα είναι σε θέση να επωφεληθούν από αυτόν τον πόρο. Ωστόσο, δεδομένου ότι η κυματική ενέργεια είναι ακόμη σχετικά νέα, υπάρχουν λιγότερες περιοχές που έχουν σήμερα ή εγκαθιστούν κυματικά πάρκα.
Ορισμένες κύριες περιοχές για κυματικά πάρκα είναι η Πορτογαλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Επειδή η τεχνολογία αυτή βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης, το κόστος της κυματικής ενέργειας είναι ακόμη αρκετά υψηλό σε σύγκριση με άλλες μορφές τεχνολογίας.
Θερμική ενέργεια του ωκεανού
Η θερμική ενέργεια των ωκεανών ή OTEC χρησιμοποιεί τις τεράστιες δεξαμενές θερμότητας που περιέχονται στον ωκεανό. Η διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ των θερμών επιφανειακών υδάτων και των ψυχρών βαθύτερων στρωμάτων στις μεσοτροπικές περιοχές μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ατμού και στη συνέχεια ενέργειας.
Ορισμένες επαναλήψεις αυτής της διαδικασίας μπορούν να παράγουν αφαλατωμένο πόσιμο νερό μέσω εξάτμισης και συμπύκνωσης. Αυτό θα μπορούσε να αποβεί ιδιαίτερα επωφελές για τις νησιωτικές κοινότητες.
Νησιωτικές κοινότητες όπως η Χαβάη και η Ιαπωνία βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της έρευνας για την τεχνολογία αυτή. Το 1974 οι ΗΠΑ ίδρυσαν το Εργαστήριο Φυσικής Ενέργειας της Αρχής της Χαβάης. Αυτό το εργαστήριο είναι μία από τις κορυφαίες εγκαταστάσεις δοκιμών OTEC στον κόσμο.
Τα πλεονεκτήματα είναι ότι αυτή η διαδικασία μπορεί να δημιουργήσει αφαλατωμένο νερό για πόσιμο και γεωργικό σκοπό. Η διαδικασία είναι επίσης χωρίς καύσιμα και παρέχει σταθερή ενέργεια για τις παράκτιες και νησιωτικές κοινότητες. Επιπλέον, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις είναι σχετικά χαμηλές.
Ωστόσο, αν και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις φαίνονται σχετικά χαμηλές, δεν είμαστε απόλυτα σίγουροι γι’ αυτό το σύστημα.
Το βαθύ νερό είναι γενικά πιο πυκνό σε θρεπτικά συστατικά και έχει λιγότερο οξυγόνο. Η άντληση αυτού του ψυχρότερου και πυκνού σε θρεπτικά συστατικά νερού θα μπορούσε να διαταράξει την οικολογική ισορροπία. Η τεχνολογία αυτή είναι επίσης δαπανηρή και θα λειτουργούσε μόνο σε λίγα μέρη του κόσμου όπου οι διαφορές θερμοκρασίας του νερού των ωκεανών είναι αρκετά μεγάλες.
Το περίπτερο Island Innovation στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για τον Ωκεανό
Η ομάδα Island Innovation θα βρίσκεται επί τόπου στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τους Ωκεανούς το 2022, παρέχοντας ζωντανή κάλυψη και σύνοψη για να συνδέσει τα νησιά σε όλο τον κόσμο με όσα συμβαίνουν στη Λισαβόνα.
Η αξιοποίηση της δύναμης του ωκεανού για την παραγωγή ανανεώσιμης, καθαρής ενέργειας θα αποτελέσει βασικό μέρος των συζητήσεων της Διάσκεψης. Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν θέσει 10 στόχους που σχετίζονται με τους ωκεανούς και πρέπει να επιτευχθούν κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας, στο πλαίσιο της Ατζέντας 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, του σχεδίου του Οργανισμού για ένα δικαιότερο μέλλον για τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Περιλαμβάνουν την αύξηση της επιστημονικής γνώσης και την προώθηση της θαλάσσιας τεχνολογίας, την προώθηση της γαλάζιας οικονομίας, την πρόληψη και μείωση της ρύπανσης και της οξίνισης, την προστασία των οικοσυστημάτων και τη ρύθμιση της αλιείας.
Η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τους Ωκεανούς είναι ένα διεθνές γεγονός που έχει τη δυνατότητα να αλλάξει την κατάσταση όσον αφορά τη διατήρηση των ωκεανών.
ΠΗΓΗ: https://islandinnovation.co
με Αριθμό Μητρώου 12691
