Αρχική Ενέργεια Γ. Μανιάτης: Η κρίση στην ΕΕ, η Αφρική, και το φυσικό αέριο

Γ. Μανιάτης: Η κρίση στην ΕΕ, η Αφρική, και το φυσικό αέριο

H εκτόξευση των τιμών των τροφίμων αποτελεί σημαντική αιτία εξεγέρσεων ιδιαίτερα σε φτωχές χώρες. Η χρηματοοικονομική κρίση του 2008-2009 και στη συνέχεια η Αραβική άνοιξη (2011), συνδέονται άρρηκτα με σοβαρές αυξήσεις των τιμών των τροφίμων.

0
Ο λιμός θερίζει τη νότια Αφρική
Διαφήμιση

Του Γιάννη Μανιάτη*

Πάνω από 350 εκατ. κάτοικοι της Αφρικής κινδυνεύουν από την επισιτιστική κρίση λόγω εξάρτησης από εισαγωγές ρωσικού και ουκρανικού σιταριού. Σήμερα, ήδη έχουν ξεπεράσει οι τιμές τροφίμων τις αντίστοιχες τιμές, που προκάλεσαν το 2011 την Αραβική Άνοιξη.

Η Αφρική μπορεί τα επόμενα χρόνια να βοηθήσει ενεργειακά την ΕΕ. Η εξάρτηση των κρατών – μελών της EE-27 από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, προσδιορίζει και τις αντιδράσεις τους στις κυρώσεις. Υπερτριπλασιάστηκαν οι εισαγωγές LNG στην Ευρώπη στη διάρκεια της κρίσης. Διαφοροποιήσεις στις υποδομές των κρατών σε τερματικούς σταθμούς LNG και ηλεκτροπαραγωγή με αέριο.

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 13.05.2022 1

Η επαπειλούμενη επισιτιστική κρίση, λόγω μειώσεων των εξαγωγών σιταριού από Ρωσία και Ουκρανία, αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά μερικές από τις πιο φτωχές χώρες του πλανήτη.  Υπάρχουν τουλάχιστον 8 χώρες οι οποίες έχουν εξάρτηση 64-100% γεγονός που αναμφισβήτητα θα δημιουργήσει τεράστια κοινωνικά και επισιτιστικά προβλήματα στους τοπικούς πληθυσμούς, με πιθανές συνακόλουθες κοινωνικές αντιδράσεις ή/και δημιουργία κυμάτων μετανάστευσης προς την Ευρώπη. Ειδικά αν αναλογιστεί κανείς, ότι ο συνολικός πληθυσμός των χωρών αυτών αγγίζει τα 350 εκατ.

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 13.05.2022 2

H εκτόξευση των τιμών των τροφίμων αποτελεί σημαντική αιτία εξεγέρσεων ιδιαίτερα σε φτωχές χώρες. Η χρηματοοικονομική κρίση του 2008-2009 και στη συνέχεια η Αραβική άνοιξη (2011), συνδέονται άρρηκτα με σοβαρές αυξήσεις των τιμών των τροφίμων. Σήμερα (Φεβρουάριος 2022), σύμφωνα με τον FAO, οι τιμές των τροφίμων, έχουν ήδη ξεπεράσει τις αυξήσεις των προηγούμενων περιόδων αναταραχών, γεγονός που πρέπει να διαμορφώσει εκ μέρους της Δύσης, θετικές πρωτοβουλίες αποτροπής νέων κοινωνικών εκρήξεων.

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 13.05.2022 3

Στη διερεύνηση, των εναλλακτικών πηγών τροφοδοσίας της ΕΕ με φυσικό αέριο, η Αφρική ήταν πάντα μια ενδιαφέρουσα πρόταση. Η κύρια τροφοδότρια χώρα είναι η Αλγερία με το 17% των εισαγωγών της ΕΕ και ακολουθεί η Νιγηρία με το 4%. Με τον υπό κατασκευή αγωγό Galsi με δυνατότητα μεταφοράς αερίου 8 bcm/έτος προς την Ευρώπη και το σχεδιασμό για το 2027, του αγωγού NIGAL, με δυνατότητα μεταφοράς στην Αλγερία 30 bcm/έτος, με σύνδεση στο ήδη υπάρχον δίκτυο μεταφοράς αερίου από Αλγερία προς Ευρώπη, υπάρχει η δυνατότητα αύξησης του μεριδίου των εισαγωγών αερίου από την Αφρική.

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 13.05.2022 4

Η εξάρτηση των κρατών της ΕΕ από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο διαφοροποιείται, γεγονός που επηρεάζει άμεσα και τη στάση των κρατών – μελών, σε σχέση με τις κυρώσεις στο πετρέλαιο ή το αέριο. Τσεχία, Λετονία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Βουλγαρία έχουν 75-100% εξάρτηση από ρωσικό αέριο. Αντίστοιχα, Σλοβακία, Φινλανδία, Λιθουανία, Πολωνία, Ουγγαρία, εξαρτώνται σε ποσοστά 60-100% από το ρωσικό πετρέλαιο. H Ελλάδα, το 2020 είχε 39% εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και 18% από το ρωσικό πετρέλαιο.

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 13.05.2022 5

H διαχρονική εξέλιξη των εισαγωγών φυσικού αερίου της Ευρώπης από τις βασικές τροφοδότριες χώρες και πηγές, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα έτη 2020, 2021. Η τροφοδοσία από Ρωσία σε ημερήσια βάση παρουσίασε την ισχυρότερη πτώση στα τέλη 2021 – αρχές 2022, ενώ η (μικρή) τροφοδοσία από Αζερμπαϊτζάν και Λιβύη παρουσιάζει σταθερότητα.

Η Αλγερία, εμφανίζει σοβαρή μείωση στις αρχές του 2022. Το εντυπωσιακότερο όλων, είναι η εκτόξευση της τροφοδοσίας της Ευρώπης με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), που από περίπου 150 εκατ.κυβ.μέτρα/ημέρα στα μέσα του 2021, υπερτριπλασιάζεται στις αρχές του 2022 ξεπερνώντας τα 500 εκατ.κυβ.μέτρα/ημέρα.

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 13.05.2022 6

Οι ροές υγροποιημένου φυσικού αερίου σε Ισπανία, Μεγ. Βρετανία και Γαλλία κινήθηκαν στο ύψος των 200 TWh /έτος. Η Ισπανία διαθέτει υψηλό δυναμικό υποδοχής LNG. Αντίστοιχα, η κατανομή των εργοστασίων ηλεκτρισμού που χρησιμοποιούν ως καύσιμο το φυσικό αέριο, έχει υψηλή διασπορά στην Κεντρική και Νότια Ευρώπη και σημαντικά μικρότερη στα ανατολικά κράτη – μέλη. Η Γαλλία (εύλογα, λόγω των πυρηνικών) παρουσιάζει μικρή συμμετοχή στη χρήση φυσικού αερίου.

Γιάννης Μανιάτης

 

 

Του καθηγητή Γιάννη Μανιάτη, πρ. υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής

Πρώτη δημοσίευση του άρθρου στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

 

Διαφήμιση