Αρχική Διάστημα Τεράστιο σμήνος άγνωστων γαλαξιών «κόβουν» την ανάσα

Τεράστιο σμήνος άγνωστων γαλαξιών «κόβουν» την ανάσα [ΦΩΤΟ]

0
archives casa
Cassiopeia A. (NASA/CXC/SAO; Optical: NASA/STScI; Radio: NSF/NRAO/VLA)
Διαφήμιση

Μια νέα συλλογή εικόνων από το Παρατηρητήριο ακτίνων Χ Chandra που είδε το φως της δημοσιότητας, προκαλεί δέος με την αναπάντεχη ομορφιά τους. Πρόκειται για ένα τεράστιο σμήνος γαλαξιών που απέχει εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη, ως κατάλοιπο -όπως πιθανολογείται- σουπερνόβα μέσα στον Γαλαξία μας.

Η ανθρώπινη όραση μπορεί να περιορίζεται σε ένα συγκεκριμένο εύρος μηκών κύματος, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα καταλάβουμε ποτέ την πλήρη πολυπλοκότητα του φωτός στο Σύμπαν αλλά και τη δυναμική των αστεριών που προκαλούν δέος με την ομορφιά τους. 

Επειδή τα διαφορετικά μήκη κύματος του φωτός έχουν διαφορετικές ενέργειες, αυτές οι εικόνες μπορούν να μας δείξουν τη δυναμική των κοσμικών αντικειμένων από χαμηλή σε υψηλή ενέργεια. Αυτό μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να ξεδιαλύνουν τους μηχανισμούς πίσω από τις ένδοξες εκθέσεις φωτός.

 

archives raquarii optical
R Aquarii. (X-ray: NASA/CXC/SAO/R. Montez et al.; Optical: NASA/ESA/STScI)

 

 

R Aquarii

Το R Aquarii είναι ένα ζευγάρι άστρων 650 έτη φωτός από τη Γη. Ένα από τα αστέρια είναι γνωστό ως κόκκινος γίγαντας, ή ως αστέρι Mira. Αστέρια αυτού του είδους έχουν ήδη χάσει τουλάχιστον το μισό υλικό τους και καθώς πάλλονται και φτάνουν σε φωτεινότητα 1.000 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου.

Το άλλο αστέρι είναι ένας λευκός νάνος, ένα «νεκρό» αστέρι που έχει εξαντλήσει το πυρηνικό του καύσιμο. Καθώς ο κόκκινος γίγαντας εκτοξεύει υλικό, ο λευκός νάνος σπαράζει. Το υλικό που καταβροχθίζει ο κόκκινος γίγαντας συσσωρεύεται στην επιφάνειά του, προκαλώντας περιστασιακά μια τεράστια θερμοπυρηνική έκρηξη που εκτοξεύει το υλικό στο διάστημα.

archives casa
Cassiopeia A. (NASA/CXC/SAO; Optical: NASA/STScI; Radio: NSF/NRAO/VLA)

Κασσιόπη Α

Η Κασσιόπη Α, που βρίσκεται 11.000 έτη φωτός μακριά, είναι ένα από τα πιο διάσημα και καλά μελετημένα αντικείμενα στον Γαλαξία μας. Είναι αυτό που ονομάζουμε κατάλοιπο σουπερνόβα, ό,τι απομένει αφού ένα τεράστιο αστέρι έχει γίνει kaboom.

Τα διαφορετικά μήκη κύματος μπορούν να αποκαλύψουν τι συμβαίνει στην πραγματικότητα στο διαστελλόμενο σύννεφο, που δημιουργείται από νεκρά αστέρια. Από τα συνδυασμένα δεδομένα, οι επιστήμονες είναι σε θέση να γνωρίζουν ότι το αστέρι  κατά την έκρηξή του εκτόξευσε 10.000 γήινες μάζες θείου, 20.000 γήινες μάζες πυριτίου, 70.000 γήινες μάζες σιδήρου και 1 εκατομμύριο γήινες μάζες οξυγόνου.

Αυτή είναι σημαντική πληροφορία, γιατί μας λέει ποια στοιχεία παρήχθησαν στο αστέρι όταν πέθανε.

archives ngc4490 xray
Abell 2597 (NASA/CXC/SAO/G. Tremblay et al.; Optical: DSS; H-Alpha: LCO/IMACS/MMTF)

Abell 2597

Μερικές από τις μεγαλύτερες συλλογές αντικειμένων στο Σύμπαν είναι σμήνη γαλαξιών. Αυτά τα σμήνη μπορεί να περιέχουν χιλιάδες γαλαξίες, που συνδέονται μεταξύ τους και αλληλεπιδρούν μέσω της βαρύτητας. Αυτό το σμήνος είναι το Abell 2597, περίπου ένα δισεκατομμύριο έτη φωτός μακριά, και η αστρονομία πολλαπλών μηκών κύματος έχει βοηθήσει τους επιστήμονες να μάθουν περισσότερα για τη συμπεριφορά της υπερμεγέθους μαύρης τρύπας στον κεντρικό γαλαξία της.

Μόλις πριν από λίγα χρόνια, οι αστρονόμοι απόκτησαν στοιχεία ότι αυτό το μεγαθήριο εκτοξεύει μοριακό αέριο καθώς συσσωρεύει βαρυτικά υλικό. Αυτό το μοριακό αέριο στη συνέχεια πέφτει στη μαύρη τρύπα και τροφοδοτεί εκ νέου τον κύκλο. Είναι ένα φαινόμενο γνωστό ως «συντριβάνι».

archives ngc4490
NGC 4490, the Cocoon Galaxy. (X-ray: NASA/CXC/SAO; Optical: NASA/STScI)

Γαλαξίας κουκούλι

Αυτή η εικόνα δείχνει δύο γαλαξίες που έχουν συγχωνευθεί. Ονομάζεται NGC 4490, ή Γαλαξίας Cocoon, που αποκάλυψε ένα μυστικό στον πυρήνα του. Δεν έχει μία, αλλά δύο υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες, η μία από τις οποίες είναι ορατή μόνο σε οπτικά δεδομένα και η άλλη μπορεί να φανεί μόνο με υπέρυθρες.

 

Πηγή: Sciencealert, Εικόνες απο Chandra website

Διαφήμιση