Ύπατη Αρμοστεία OHE: Γιατί ο Covid «παρακάμπτει» τους πρόσφυγες

Περίπου δύο χρόνια μετά την πανδημία του COVID-19, δεν έχουν αναφερθεί μαζικά κρούσματα σε καταυλισμούς προσφύγων. Οι ειδικοί στον τομέα της υγείας έχουν κάποιες θεωρίες σχετικά με το γιατί, αλλά προτρέπουν επίσης να συνεχιστεί η επιφυλακτικότητα ενάντια στον «πολύ πραγματικό και παρόντα κίνδυνο εκτεταμένης μετάδοσης» στους καταυλισμούς, όπως έχει προειδοποιήσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες «φοβόταν —και προετοιμαζόταν— για μεγάλα ξεσπάσματα σε προσφυγικούς καταυλισμούς, κάτι που ευτυχώς δεν συνέβη», παραδέχτηκε η εκπρόσωπος Αικατερίνη Κιτίδη.

«Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε βγει από το τούνελ», είπε. Με νέες παραλλαγές όπως το Όμικρον, «που είναι πολύ πιο μολυσματικές, μπορεί κάλλιστα να δούμε περισσότερα κρούσματα. Πρέπει να παραμείνουμε σε επαγρύπνηση και να κλιμακώσουμε την επιτήρηση και τα τεστ, καθώς και τη δίκαιη διανομή των εμβολίων».

Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες εκτιμά ότι περίπου 80 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν εκτοπιστεί βίαια λόγω διώξεων και συγκρούσεων, με τους περισσότερους να ζουν σε χώρες χαμηλών πόρων με εύθραυστα συστήματα υγείας. Εκατομμύρια από αυτούς ζουν σε καταυλισμούς —μερικοί επίσημοι, άλλοι άτυποι— με περιορισμένες εγκαταστάσεις ύδρευσης και αποχέτευσης. Αντιμετωπίζουν επίσης υπερπληθυσμό, καθιστώντας την κοινωνική απόσταση πρόκληση.

Ωστόσο, συγκριτικά λίγες μολύνσεις από COVID-19 έχουν αναφερθεί στους καταυλισμούς

Για παράδειγμα, μόλις 55 Κεντροαφρικανοί πρόσφυγες βρέθηκαν θετικοί στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, όπως ανέφερε η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών στις 20 Δεκεμβρίου 2021.

Λόγω της πυκνότητας του πληθυσμού, «από νωρίς, ανησυχούσαμε ότι η μετάδοση της COVID-19 θα ήταν πολύ υψηλή, όπως και οι θάνατοι, ακόμη και με τα νεότερα δημογραφικά στοιχεία» των προσφυγικών καταυλισμών, δήλωσε ο Paul Spiegel, επιδημιολόγος που διευθύνει το Κέντρο του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, για την Ανθρωπιστική Υγεία. «Αυτό δεν συνέβη όπως γνωρίζουμε – αλλά τότε τα δεδομένα ήταν υποτυπώδη».

Γιατί ο Covid κάνει… «διακρίσεις»

Κρίσιμη παράμετρος είναι η αδυναμία διεξαγωγής τακτικών ελέγχων, με την υπομέτρηση να ευθύνεται για την εικόνα του «εκλεκτικού» Covid.

Όπως αναφέρει ο Spiegel «Θα μπορούσαν να υπάρξουν σενάρια όπου ο COVID έχει πραγματικά “περάσει” από τους προσφυγικούς καταυλισμούς σε υψηλό επίπεδο», αλλά τα συμπτώματα δεν ήταν αρκετά σοβαρά ώστε τα μολυσμένα άτομα να αναζητήσουν φροντίδα.

Όπως επιβεβαιώνεται, δεν έχουν γίνει αρκετές αιματολογικές εξετάσεις «για να γνωρίζουμε τον βαθμό στον οποίο ο COVID έχει πραγματικά μεταδοθεί σε αυτές τις συνθήκες. Χρειάζεται πολύς χρόνος και χρήμα για να μπορέσεις να το κάνεις αυτό».

Κατά περίπτωση ο προσδιορισμός διάχυσης της Covid

Τα ποσοστά μετάδοσης του ιού μπορεί τελικά να διαφέρουν ανάλογα με το μεμονωμένο περιβάλλον που διερευνούνται , αναφέρει ο Spiegel, που έχει ανταποκριθεί σε ανάλογες υγιεινομικές κρίσεις στη Μέση Ανατολή, σε μέρη της Αφρικής και της Ασίας.

Στις αρχές Δεκεμβρίου,το Spiegel ολοκλήρωσε πέντε εβδομάδες περιοδείας και αξιολόγησης των συνθηκών υγείας στο Αφγανιστάν για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Όπως διπιστώθηκε, λειτουργούσαν μόνο τρεις από τις 39 εγκαταστάσεις που προορίζονταν για τη θεραπεία ασθενών COVID. Οι υπόλοιποι στερούνταν προμηθειών ή αμειβόμενου προσωπικού μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν τον Αύγουστο και τις επακόλουθες κυρώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλους δυτικούς συμμάχους.

Μόλις την περασμένη εβδομάδα, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ δήλωσε ότι θα άρει τους περιορισμούς σε κάποια ανθρωπιστική βοήθεια.

H Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, εξετάζει επίσης τον αντίκτυπο του COVID σε δύο καταυλισμούς. Των Σύριων προσφύγων στην Ιορδανία με σχεδόν 80.000 πρόσφυγες και στο Azraq, μια βορειοανατολική τοποθεσία που φιλοξενεί 38.000.

Τα προκαταρκτικά στοιχεία δείχνουν χαμηλότερα ποσοστά μόλυνσης και θανάτων σε αυτούς τους δύο καταυλισμούς σε σχέση με τους κατοίκους των γύρω περιοχών.

Με την συγκέντρωση των στοιχείων για τους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής στο Μπαγκλαντές και σε τρεις αφρικανικές χώρες: Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και Ουγκάντα, θα μπορούν να εξαχθούν πιο ακριβή συμπεράσματα, τα οποία αναμένεται να δημοσιευθούν αρχές του 2022.