Επιμέλεια: Αγάπη Μυργιώτη
H αλόγιστη και απρόσεκτη χρήση του πλαστικού έχει αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και ενισχύει το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Το πλαστικό έχει καλύψει ένα μέρος της Γη και έχει γεμίσει τους ωκεανούς με 8 τρισεκατομμύρια τόνους. Αυτό είναι ένα πραγματικά μεγάλο ποσοστό. Η μετατροπή εκπομπών άνθρακα σε πλαστικό θα ήταν μία καλή ιδέα αντιμετώπισης ενός μέρους του προβλήματος. Θα ήταν μια θετική εξέλιξη με θετική επίδραση στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, μειώνοντας τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Επιπλέον, θα μείωνε και την ποσότητα των ορυκτών που χρησιμοποιούμε.
Ας παρακολουθηθούμε όμως λίγο την πορεία…
Μπορεί η απρόσεκτη χρήση του πλαστικού να είναι επιβλαβής για το περιβάλλον, ωστόσο η εμφάνιση του έφερε επανάσταση στη ζωή τον 20ο αιώνα. Ανθεκτικό, εύκαμπτο, αποστειρωμένο και ευπροσάρμοστο, τίποτα σαν τα πολυμερή πλαστικά δεν μπορεί να βρεθεί στη φύση.
Χάρη σε αυτό δημιουργήσαμε χιλιάδες πράγματα. Χάρη σε αυτό ταξιδέψαμε στον κόσμο και εξερευνήσαμε το σύμπαν.
Δίσκοι βινυλίου, μαγνητικές ταινίες και φωτογραφικές μεμβράνες δημιουργήθηκαν χάρη σε αυτό. Χωρίς πλαστικό, η μαγνητοσκοπημένη μουσική και οι ταινίες δεν θα ήταν δυνατές.
Η σύγχρονη ιατρική εξαρτάται απολύτως από πλαστικό, σκεφτείτε σακούλες αίματος, σύριγγες και εύκαμπτους σωλήνες.
Ανταλλακτικά αυτοκινήτων, ελαφριά υλικά αεροσκαφών, δορυφόροι και διαστημικά λεωφορεία – όλα εξαρτώνται από πλαστικό – μας επέτρεψαν να ταξιδέψουμε στον κόσμο και να εξερευνήσουμε το σύμπαν.
Και φυσικά υπολογιστές, τηλέφωνα και όλες οι μορφές τεχνολογίας διαδικτύου.
Η αλόγιστη και η μη προσεκτική χρήση του πλαστικού όμως, έχουν αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον. Επιπλέον, το πλαστικό έχει μία ακόμα αρνητική πλευρά και αυτή είναι η πηγή του.
Τα πλαστικά κατασκευάζονται από ορυκτά καύσιμα. Περίπου το 4% του πετρελαίου και του φυσικού αερίου που χρησιμοποιούμε ετησίως πηγαίνει στην παραγωγή πολυμερών πλαστικών.
Βιοπλαστικά: Είναι τελικά τόσο καλά όσο ακούγονται;
Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις; Υπάρχουν υλικά τα οποία θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν το πλαστικό;
Υπήρξαν κάποιες εταιρείες που πρότειναν ως εναλλακτική λύση τα βιοπλαστικά, όπως το πολυλακτίδιο (PLA).
Δημιουργήθηκαν κάποια προϊόντα όπως:
- μαχαιροπίρουνα μίας χρήσης από πατάτες
- μπουκάλια από καλαμπόκι
- σακούλες σκουπιδιών από απορρίμματα τροφίμων
Παρόλο που η λύση των βιοπλαστικών φαντάζει ιδανική, στην πραγματικότητα τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά….
Αρχικά, τα βιοπλαστικά δεν βιοαποικοδομούνται τόσο εύκολα όσο υποδηλώνει το όνομα, απαιτώντας συνήθως επεξεργασία από βιομηχανικούς κομποστοποιητές. Επιπλέον, η ενέργεια που απαιτείται για την παραγωγή τους αφήνουν υψηλότερο αποτύπωμα άνθρακα από τα συμβατικά πλαστικά.
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ εξέτασαν πρόσφατα την πλήρη περιβαλλοντική επίπτωση της παραγωγής πλαστικών φιαλών από μια σειρά υλικών, όπως για παράδειγμα από καλαμπόκι και συνειδητοποίησαν ότι τα βιοπλαστικά δεν ήταν καλά.
Το κόστος των λιπασμάτων, η μεταφορά και η συγκομιδή οδηγούν τα πλαστικά με βάση τα βιολογικά προϊόντα στο να είναι εν τέλη χειρότερα.
Επιπλέον, το νερό και τα λιπάσματα που χρησιμοποιούνται μπορούν να συμβάλουν στη ρύπανση των ποταμών και των εκβολών μέσω του ευτροφισμού.
Επιπλέον, εάν οι άνθρωποι βάλουν κατά λάθος βιοπλαστικό στην οικιακή ανακύκλωση, τα υλικά μπορούν να μολύνουν τα ρεύματα ανακύκλωσης και να υποβαθμίσουν την ποιότητα του ανακυκλωμένου πλαστικού.
Επομένως, η εναλλακτική λύση των βιοπλαστικών είναι απογοητευτική.
Σίγουρα όμως θα υπάρχει και κάτι άλλο…
Πλαστικό από διοξείδιο του άνθρακα
Ωστόσο, υπάρχει μία ακόμα εναλλακτική λύση, την οποία κυνηγάνε οι ερευνητές για περισσότερο από δέκα χρόνια. Πρόκειται για μια εναλλακτική χημεία που αφορά πλαστικά κατασκευασμένα από διοξείδιο του άνθρακα.
Επί του παρόντος, το μεγαλύτερο μέρος του διοξειδίου του άνθρακα προέρχεται από την παραγωγή υδρογόνου. Πέρα από αυτό οι ερευνητές εργάζονται και για τη δέσμευση βιομηχανικών εκπομπών.
Αυτό όχι μόνο θα μείωνε την ποσότητα των ορυκτών καυσίμων που χρησιμοποιούμε, αλλά θα είχε αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή, μειώνοντας τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Στο CDUUK, οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει πώς να παράγουν πολυακρυλαμίδιο από διοξείδιο του άνθρακα, για παράδειγμα. «Είναι πραγματικά τρελό να πιστεύεις ότι μπορείς να φτιάξεις νάιλον από διοξείδιο του άνθρακα, αλλά το κάναμε», λέει ο καθηγητής Styring.
Το κλειδί για την παραγωγή πλαστικού από διοξείδιο του άνθρακα έγκειται στο σχεδιασμό εξελιγμένων καταλυτών, υλικών που επιταχύνουν το ρυθμό μιας χημικής αντίδρασης χωρίς να χρησιμοποιηθούν στη διαδικασία, όπως ενώσεις που περιέχουν μέταλλα όπως ο χαλκός.
Οι επιστήμονες στο Covestro ανακάλυψαν καταλύτες που θα μπορούσαν να επιτρέψουν στο διοξείδιο του άνθρακα να αντιδράσει με εποξείδια για να παράγει μια οικογένεια χημικών ουσιών που ονομάζονται «πολυαιθερικές πολυανθρακικές πολυόλες» ως βάση της πολυουρεθάνης, το υλικό που βρίσκεται σε στρώματα, μαξιλάρια και μόνωση ψυγείου.
Παραγωγή προϊόντων από διοξείδιο του άνθρακα
Υπάρχουν ήδη εργοστάσια που παράγουν προϊόντα από διοξείδιο του άνθρακα.
Τα εργοστάσια της Covestro στη Γερμανία παράγουν στρώματα από 20% διοξείδιο του άνθρακα με την επωνυμία Cardyon.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Econic παράγει επίσης πολυουρεθάνη από διοξείδιο του άνθρακα και αναμένει να έχει αφρώδη προϊόντα στα ράφια μέσα σε δύο χρόνια, καθώς και επικαλύψεις, στεγανωτικά και ελαστομερές.
Ένα πολύ καλό παράδειγμα εταιρείας που μετατρέπει το διοξείδιο του άνθρακα σε βιοδιασπόμενα πλαστικά είναι η Ολλανδική εταιρεία Photanol, xρησιμοποιώντας μόνο τη δύναμη της φύσης.
Η Photanοl χρησιμοποιεί έναν τύπο βακτηρίων που αναπτύσσεται με τη φωτοσύνθεση για να μετατρέψει το διοξείδιο του άνθρακα σε χρήσιμα χημικά. Επιπλέον, βελτιώνει τα βακτήρια. Έτσι καταναλώνει διοξείδιο του άνθρακα και παράγει οργανικά οξέα για την παραγωγή πολυμερών. Τα δομικά στοιχεία του πλαστικού είναι ένα βιοαποικοδομήσιμο πλαστικό από διοξείδιο του άνθρακα.
Η διαδικασία που ακολουθεί η Photanol είναι μια καθαρή, πράσινη εναλλακτική λύση.
Οικολογική εκτίμηση
Η οικολογική εκτίμηση είναι ότι εάν το 30% όλων των πολυολών κατασκευάζονται από διοξείδιο του άνθρακα, αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα εξοικονόμηση 90 εκατομμυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.
Επιπλέον, επειδή το διοξείδιο του άνθρακα είναι τόσο φθηνό, περίπου 100 $ ο τόνος, σε σύγκριση με τα 2.000 $ για το οξείδιο του προπυλενίου, θα εξοικονομούσε 10 εκατομμύρια δολάρια ετησίως για ένα εργοστάσιο με ετήσια παραγωγή 50 κιλοτόνων.
Πηγή: bbcearth.com, WorldEconomicForum
με Αριθμό Μητρώου 12691
