Το 40% των παγκόσμιων ειδών φυτών κινδυνεύουν να εξαφανιστούν

Επιμέλεια: Αγάπη Μυργιώτη

Ένα μεγάλο ποσοστό των παγκόσμιων φυτικών ειδών είναι απειλούμενα από εξαφάνιση, λόγω της καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος. Το ποσοστό των φυτών που κινδυνεύουν από εξαφάνιση υπολογίζεται γύρω στο 40%, δηλαδή δύο στα πέντε είδη φυτών, σύμφωνα με μία διεθνή έκθεση.

Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι βρίσκονται σε έναν αγώνα ενάντια στον χρόνο, με σκοπό να εντοπίσουν τα είδη που κινδυνεύουν να χαθούν πριν να είναι πολύ αργά.

Ένας κρυμμένος θησαυρός με πολλά οφέλη

Τα άγνωστα είδη φυτών που έχουν εντοπιστεί αλλά και πολλά από τα ήδη καταγεγραμμένα, ήταν ένα ανεκμετάλλευτο «σεντούκι θησαυρού» τροφίμων, φαρμάκων και βιοκαυσίμων που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν πολλές από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της ανθρωπότητας, ίσως ακόμα και αυτή του κορονοϊού.

Τόσο τα φυτά όσο και οι μύκητες είναι πολύ σημαντικά διότι στηρίζουν τη ζωή στη Γη.

“Δεν θα μπορούσαμε να επιβιώσουμε χωρίς τα φυτά και τους μύκητες. Όλη η ζωή εξαρτάται από αυτά  και είναι πραγματικά καιρός να ανοίξουμε το σεντούκι του θησαυρού“, δήλωσε ο καθηγητής Alexandre Antonelli, διευθυντής της επιστήμης στους Βασιλικούς Βοτανικούς Κήπους, Kew, στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Περισσότερα από 4.000 είδη φυτών και μυκήτων που απειλούνται από εξαφάνιση, εντοπίστηκαν το 2019. Ανάμεσα τους περιλαμβανόντουσαν:

• έξι είδη του γένους Άλλιον της Ευρώπη και της Κίνα
• 10 συγγενικά είδη με το σπανάκι, στην Καλιφόρνια
• δύο συγγενικά είδη της μανιόκας

Ο Antonelli τόνισε πόσο σημαντικά είναι όλα τα είδη, υπογραμμίζοντας ότι “κάθε φορά που χάνουμε ένα είδος, χάνουμε μια ευκαιρία για την ανθρωπότητα. Χάνουμε έναν αγώνα ενάντια στον χρόνο, καθώς από ότι φαίνεται, τα είδη εξαφανίζονται πολύ γρηγορότερα από ότι μπορούμε να τα βρούμε και να τα ονομάσουμε».

Αναζήτηση των ειδών των φυτών υπό εξαφάνιση

Ο ΟΗΕ αποκάλυψε την περασμένη εβδομάδα ότι οι κυβερνήσεις του κόσμου, απέτυχαν στην επίτευξη του στόχου, να περιορίσουν την απώλεια της βιοποικιλότητας την τελευταία δεκαετία.

Οι ερευνητές στήριξαν την εκτίμησή τους για την αναλογία των ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση στην Κόκκινη Λίστα της Φύσης, της Διεθνούς Ένωσης. Ωστόσο, μόνο ένα μικρό ποσοστό από τα 350.000 γνωστά είδη φυτών έχει αξιολογηθεί, οπότε οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τεχνικές στατιστικής για τα συμπεράσματα τους.

Χρησιμοποίησαν επίσης την τεχνητή νοημοσύνη για να αξιολογήσουν τις σχετικά άγνωστες περιοχές.

“Έχουν γίνει κάποιες προσεγγίσεις με την μέθοδο της τεχνητής νοημοσύνης που έχουν ακρίβεια έως 90%. Αυτές οι προσεγγίσεις είναι αρκετές για να αντιληφθούμε ότι αυτή η περιοχή έχει πολλά είδη τα οποία δεν έχουν αξιολογηθεί αλλά απειλούνται σχεδόν σίγουρα από εξαφάνιση,” δήλωσε ο Eimear Nic Lughadha, ανώτερος ηγέτης της έρευνας στο RBG Kew.

Το 2019, ο Nic Lughadha ανέφερε ότι από το 1750 έχουν εξαφανιστεί 571 είδη, αν και ο πραγματικός αριθμός είναι πιθανότατα πολύ υψηλότερος.

Μεγάλος κίνδυνος προκύπτει από την καταστροφή φυτών

Στην ανάλυση “State of Plants” του 2016 είχε διαπιστώσει ότι ένα στα πέντε είδη φυτών απειλούνται. Ωστόσο, η νέα ανάλυση αποκαλύπτει ότι ο πραγματικός κίνδυνος είναι πολύ υψηλότερος.

Η καταστροφή των άγριων οικοσυστημάτων για τη δημιουργία καλλιεργήσιμης γης, η υπερβολική συγκομιδή άγριων φυτών, η ρύπανση, ο τεράστιος όγκος κτηρίων που κτίζεται και η κλιματική κρίση είναι μερικοί από τους παράγοντες που απειλούν την ζωή κάποιων με εξαφάνιση.

Δισεκατομμύρια άνθρωποι βασίζονται σε φυτικά φάρμακα ως κύρια πηγή υγειονομικής περίθαλψης. Ωστόσο, στην ανάλυση διαπιστώθηκε ότι 723 είδη φυτών που χρησιμοποιούνται για θεραπείες, απειλούνται με εξαφάνιση.

Ο καθηγητής Monique Simmons, ο οποίος ερευνά τις χρήσεις των φυτών και των μυκήτων, δήλωσε ότι “η φύση ήταν ένα βασικό μέρος για την αναζήτηση θεραπείας για τον κορονοϊό και για άλλες ασθένειες με πιθανότητα πανδημίας”.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι στην ανάλυση υπογραμμίστηκε το πολύ μικρό ποσοστό φυτών από τα οποία εξαρτάται η ανθρωπότητα για την επιβίωση της. Ο παγκόσμιος πληθυσμός αναμένεται να αυξηθεί στα 10 δισεκατομμύρια έως το 2050, καθιστώντας τα φυτά απαραίτητα για την σίτιση και τις θρεπτικές θερμίδες που παρέχουν. 

Πηγή: theguardian.com