Το μεταναστευτικό ζήτημα είναι ένα μείζων ζήτημα που απασχολεί τόσο την χώρα μας όσο και την υπόλοιπη Ευρώπη, εδώ και πολύ καιρό. Μετά και από τις καταστροφές στη Μόρια η επίλυση θεμάτων που έχουν προκύψει και συνεχίζουν να προκύπτουν, όσο αφορά το μεταναστευτικό γίνεται ακόμα πιο επιτακτική. Οι αρμόδιες αρχές στην χώρα μας έχουν ήδη δηλώσει ότι η Ευρώπη οφείλει, τώρα περισσότερο από ποτέ να μείνει ενωμένη και να αντιμετωπίσει το θέμα με ωριμότητα.
Στο κλίμα αυτό, την μετεγκατάσταση αναγνωρισμένων προσφύγων σε κράτη- μέλη της ΕΕ που προσφέρθηκαν να τους υποδεχτούν, προετοιμάζει το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο την αποσυμφόρηση των νησιών.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου, για το σκοπό αυτό, για διάστημα μερικών εβδομάδων, θα χρησιμοποιηθούν ξενοδοχειακές μονάδες στην ηπειρωτική Ελλάδα, μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες. Το υπουργείο υπενθυμίζει πάντως ότι το πρόγραμμα φιλοξενίας αιτούντων άσυλο και προσφύγων σε ξενοδοχεία θα ολοκληρωθεί, όπως είχε προγραμματιστεί, εντός του 2020.
Δημιουργία task force στη Λέσβο
Η αποσυμφόρηση των νησιών της Ελλάδας από τους πρόσφυγές είναι κάτι που άμεσα πρέπει να γίνει. Στην Μόρια κυρίως, μετά τις πυρκαγιές που μέσα σε όλες τις ζημιές που άφησε πίσω της, κατέστρεψε και την εγκατάσταση, είναι αναγκαίο να ληφθούν μέτρα.
Την δημιουργία task force ανακοίνωσε η Kομισιόν για τη βελτίωση της κατάστασης των προσφύγων και των μεταναστών στη Λέσβο.
Η task force θα εφαρμόσει έναν κοινό «πιλότο» με τις ελληνικές αρχές για νέες εγκαταστάσεις υποδοχής. Σύμφωνα με το πλαίσιο που προτείνεται σήμερα, στο Νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, η ειδική ομάδα θα συμβάλει στη διασφάλιση της αποτελεσματικής διαχείρισης της μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένων ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης, περισσότερης βεβαιότητας μέσω ταχύτερων διαδικασιών και πιο ισορροπημένης κατανομής ευθύνης και αλληλεγγύης. Η ειδική ομάδα θα συνεργαστεί στενά με οργανισμούς της ΕΕ και διεθνείς οργανισμούς που βρίσκονται εκεί.
Νέες εγκαταστάσεις
Ως δράση προτεραιότητας, η task force θα συνεργαστεί στενά με τις ελληνικές αρχές για την κατασκευή νέων εγκαταστάσεων υποδοχής τους επόμενους μήνες. Οι εγκαταστάσεις θα είναι ευρωπαϊκού επιπέδου και συγκεκριμένα:
- θα έχουν ανθεκτικές υποδομές
- θα παρέχουν πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη και επαρκή αποχέτευση
- Θα λάβει υπόψη τις ειδικές ανάγκες των γυναικών, των παιδιών και των οικογενειών
- θα απαιτήσει μεγαλύτερη συμμετοχή των οργανισμών της ΕΕ και των διεθνών οργανισμών, όπως η Ύπατη Αρμοστεία και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης
Επίβλεψη δράσεων
Επιπλέον, η task force θα επιβλέπει ορισμένες δράσεις, βάσει των αρχών του Νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο ήτοι:
- Τερματισμό του υπερπληθυσμού μέσω της μεταφοράς όσων ευάλωτων ατόμων απέμειναν στην ηπειρωτική χώρα και συνεχιζόμενη μετεγκατάσταση ασυνόδευτων παιδιών και οικογενειών με παιδιά σε άλλα κράτη-μέλη.
- Γρήγορες, αποτελεσματικές διαδικασίες έτσι ώστε να υπάρχει σαφήνεια και βεβαιότητα στους αιτούντες, αλλά και βελτίωση της σχέσης μεταξύ βασικών διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένου του ασύλου και της επιστροφής ή της ένταξης που υποστηρίζονται από οργανισμούς της ΕΕ-Eυρωπαϊκή Υπηρεσία Στήριξης για το Άσυλο και Frontex.
- Αύξηση των εθελοντικών επιστροφών μέσω της εφαρμογής του συνεχιζόμενου συστήματος υποβοηθούμενης εθελοντικής επιστροφής που είχε προηγουμένως σταματήσει λόγω του κορονοϊού.
- Βελτιωμένη ασφάλεια και προστασία για μετανάστες και αιτούντες άσυλο που υποστηρίζονται πλήρως από τους οργανισμούς της ΕΕ – Frontex και Europol.
Ουσιαστική στήριξη
Η Επιτροπή παρέχει βοήθεια έκτακτης ανάγκης για τη βελτίωση των άμεσων συνθηκών για τα άτομα που πλήττονται από τις πυρκαγιές που ξέσπασαν στη Λέσβο. Εκτός από την ουσιαστική επιχειρησιακή και οικονομική υποστήριξη που έχει ήδη παρασχεθεί στην Ελλάδα, η Επιτροπή χορήγησε 750.000 ευρώ σε επείγουσα βοήθεια για την υποστήριξη των άμεσων ανθρωπιστικών αναγκών.
Η Ελλάδα ζήτησε επίσης βοήθεια μέσω του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ στις 12 Σεπτεμβρίου και μέχρι σήμερα, παρέχονται πάνω από 100.000 είδη από την Αυστρία, την Κύπρο, τη Γερμανία, τη Δανία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία και τη Σουηδία.
Μείωση του πληθυσμού μεταναστών στην Μόρια
Χάρη στην οικονομική υποστήριξη της Επιτροπής, η ελληνική κυβέρνηση μετέφερε αμέσως 406 ασυνόδευτα παιδιά από τη Λέσβο στην ηπειρωτική χώρα την ημέρα της πυρκαγιάς.
Νορβηγία και Ελβετία έχουν δεσμευτεί μέχρι στιγμής να συμμετάσχουν στις προσπάθειες μετεγκατάστασης σε συνεργασία με τη γερμανική προεδρία για να οργανώσουν τη μετεγκατάσταση τους σε άλλα κράτη-μέλη σε ολόκληρη την Ένωση.
Χάρη σε πολλές προσπάθειες τους τελευταίους 6 μήνες, ο αριθμός των κατοίκων του καταυλισμού της Mόριας μειώθηκε στο μισό (από 25.000 στις 12.000) και τα περισσότερα από τα 1.200 ασυνόδευτα παιδιά που ήταν εκεί τον Μάρτιο, μεταφέρθηκαν ή μετεγκαταστάθηκαν.
Μεταρρύθμιση του ασύλου
Οι Βρυξέλλες ανακοίνωσαν σήμερα μία μεταρρύθμιση του ασύλου με μεγαλύτερη αυστηρότητα όσον αφορά τις επιστροφές παράτυπων μεταναστών, αυξημένοι έλεγχοι στα εξωτερικά σύνορα, επιτάχυνση των διαδικασιών. Οι ΜΚΟ ήδη την κατηγορούν ότι υποχώρησε στις πιο εχθρικές προς την υποδοχή των μεταναστών χώρες.
Πέντε χρόνια μετά την κρίση του 2015, το νέο «Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο» προβλέπει πως οι χώρες της ΕΕ που δεν θέλουν να πάρουν αιτούντες ασύλου σε περίπτωση αύξησης των μεταναστευτικών ροών πρέπει αντίθετα να συμμετάσχουν στις επιστροφές όσων η αίτησή τους για άσυλο απορρίπτεται από τις ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες έφθασαν, προς τις χώρες προέλευσής τους.
Ωστόσο το προτεινόμενο αυτό σύμφωνο:
- προτείνει την προστασία από δικαστικές διώξεις των ΜΚΟ που διασώζουν μετανάστες στη θάλασσα
- αναθεωρεί την αρχή που συνίσταται στο να ανατίθεται στην πρώτη χώρα εισόδου ενός μετανάστη στην ΕΕ η ευθύνη της επεξεργασίας του αιτήματός του για άσυλο
Στην πρόταση της Επιτροπής, η χώρα που είναι υπεύθυνη για το αίτημα ασύλου θα μπορεί να είναι εκείνη στην οποία ένας μετανάστης έχει αδελφό ή αδελφή, στην οποία έχει εργαστεί ή σπουδάζει. Επίσης η χώρα που έχει χορηγήσει βίζα σε έναν μετανάστη θα είναι εκείνη που θα πρέπει να επιφορτισθεί με την αίτηση ασύλου. Σε διαφορετική περίπτωση, αυτές οι χώρες πρώτης εισόδου θα παραμείνουν υπεύθυνες για την αίτηση ασύλου.
Προβλέπεται επίσης μια πιο γρήγορη διαδικασία ώστε να απορρίπτονται πιο γρήγορα οι μετανάστες που έχουν λίγες πιθανότητες να λάβουν διεθνή προστασία.
Αν μία χώρα υπόκειται σε μεταναστευτική «πίεση» και εκτιμά ότι δεν μπορεί πλέον να αναλάβει την ευθύνη μεταναστών, μπορεί να ζητήσει την ενεργοποίηση ενός «υποχρεωτικού μηχανισμού αλληλεγγύης», ο οποίος πρέπει να αποφασιστεί από την Επιτροπή.
Η Επιτροπή εκτιμά τον αριθμό των μεταναστών που θα πρέπει να αναλάβει. Όλα τα κράτη συνεισφέρουν, ανάλογα με το οικονομικό τους βάρος και τον πληθυσμό τους. Όμως μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα στο να υποδεχθούν αιτούντες άσυλο, να «γίνουν ανάδοχοι» της επιστροφής στη χώρα του ενός μετανάστη που δεν έχει δικαίωμα να παραμείνει στην ΕΕ ή να βοηθήσουν κυρίως στην κατασκευή κέντρων υποδοχής.
Προκειμένου να αυξηθούν οι επιστροφές προς τις χώρες προέλευσης, η Επιτροπή θα ορίσει έναν συντονιστή, που θα στηρίζεται σε ένα δίκτυο «ειδικών» στα κράτη-μέλη. Και θα «εντατικοποιήσει τις διαπραγματεύσεις» με τις χώρες προέλευσης.
Επίκριση για την αναδιαμόρφωση του μεταναστευτικού
Η ΜΚΟ Oxfam κατηγόρησε την Επιτροπή ότι «υποκύπτει στις αντιμεταναστευτικές κυβερνήσεις». Για τον ειδικό στο μεταναστευτικό Ιβ Πασκουό, η Επιτροπή «αναδιευθετεί ένα σύνολο χωρίς πραγματικό σχέδιο, χωρίς δομή, χωρίς σκελετό».
«Είναι ένας συμβιβασμός ανάμεσα στη μικροψυχία και την ξενοφοβία» γράφει στο Twitter ο Βέλγος ερευνητής Φρανουά Γκεμέν, λέγοντας πως πρόκειται για «τις ίδιες συνταγές που αποτυγχάνουν εδώ και 20 χρόνια, και την ίδια λογική της Ευρώπης φρούριο».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
