ΣΔΙΤ: Η μόνη λύση για να γίνουν νέα έργα – Δείτε ποια δρομολογούνται

Τα έργα που προκύπτουν από τη σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, γνωστά ως ΣΔΙΤ, θεωρούνται ως ιδιαίτερα επιτυχημένα, γι’ αυτό και ουδέποτε εγκαταλείφθηκαν.

Αντιθέτως, διαρκώς ενισχύονται. Αυτό ήταν άλλωστε και το αντικείμενο του τρίτου φόρουμ για τις Συμπράξεις, που ολοκληρώθηκε τις τελευταίες ημέρες από την Α-Energy και τη συμμετοχή και συνεργασία των άμεσα εμπλεκόμενων υπουργείων και επιχειρηματικών/επενδυτικών φορέων.

Κατά το συνέδριο έγινε αναφορά σε 18 νέα έργα, από τα οποία τα 12, συνολικής αξίας 1,5 δισ. ευρώ είναι ήδη δρομολογημένα, ενώ οι διαγωνισμοί για τα υπόλοιπα έξι, θα ξεκινήσουν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2020.

Τα έργα είναι “μονόδρομος”

Όπως επισημαίνουν οι διοργανωτές, το μήνυμα που δόθηκε από την πολιτική ηγεσία των υπουργείων Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος και Υποδομών ήταν ξεκάθαρο και το συνόψισε ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων Μανώλης Γραφάκος: «Τα έργα με Σύμπραξη του ιδιωτικού τομέα αποτελούν μονόδρομο και θα διευκολυνθούν σε όσους  τομείς υπάρχει σχετική ανάγκη και δυνατότητα. Είτε πρόκειται για απορρίμματα, είτε για κτίρια, είτε για  οδικούς άξονες, είτε για ενέργεια – οδοφωτισμούς και τηλεπικοινωνίες». Εξειδικεύοντας στο κρίσιμο θέμα διαχείρισης των απορριμμάτων ο κ. Γραφάκος προανήγγειλε επίσης την τροποποίηση του εθνικού σχεδιασμού υπέρ της τόνωσης του ρόλου του ιδιωτικού τομέα, αλλά και της δυνατότητας καύσης σκουπιδιών για την παραγωγή ενέργειας, η οποία εφεξής θα επιτραπεί.

Επενδυτικό ενδιαφέρον

Από τη  δική  του  πλευρά, ο Γενικός Γραμματέας  Ιδιωτικών Επενδύσεων και ΣΔΙΤ Νίκος Μαντζούφας, επιβεβαίωσε με βάση τρέχοντα στοιχεία, τη θεαματική αύξηση του διεθνούς επενδυτικού ενδιαφέροντος για την Ελλάδα συνολικότερα αλλά και για τα έργα  ΣΔΙΤ ειδικότερα, όπου η χώρα μας κατέχει την 3η θέση παγκοσμίως, ανάμεσα σε 135 χώρες στον τομέα των βέλτιστων διαγωνιστικών διαδικασιών.

Ενέργεια-Υποδομές-Τηλεπικοινωνίες

Ο κ. Μαντζούφας παρουσίασε αναλυτικά, τον χάρτη των 12 νέων έργων ΣΔΙΤ συνολικής αξίας 1,5 δισ. ευρώ -για ενέργεια, υποδομές και τηλεπικοινωνίες- κάποια από τα οποία βρίσκονται ήδη σε φάση ανταγωνιστικού διαλόγου ενώ κάποια άλλα προκηρύσσονται αυτήν την περίοδο.

Ορισμένα από αυτά, έχουν περάσει ήδη σε φάση ανταγωνιστικού διαλόγου και  με πολυάριθμη συμμετοχή επενδυτών, όπως το Ultra Fast Broadband (UFBB). Πρόκειται για  ένα κομβικό έργο κατασκευής και λειτουργίας δικτύου οπτικών ινών προϋπολογισμού 700 εκατ. ευρώ, το οποίο  αποτελεί και  το μεγαλύτερο ελληνικό έργο ΣΔΙΤ σήμερα.

Κατασκευαστικά έργα

Ο «χάρτης» των νέων ΣΔΙΤ  περιλαμβάνει επίσης: το έργο κατασκευής του Οδικού Άξονα Νοτιοδυτικής Πελοποννήσου (Τμήμα Καλαμάτα-Ριζόμυλος-Πύλος-Μεθώνη), τον ΒΟΑΚ (τμήμα Χερσονήσου-Νεάπολη),  την κατασκευή Σχολικών Μονάδων στους Δήμους Ρόδου και Χανίων αλλά και το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Απορριμμάτων στη Ρόδο. Σε φάση  προκήρυξης βρίσκεται και το πρωτότυπο έργο ΣΔΙΤ του  Ιδρύματος Ιατροβιολογικών  Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών ενώ έπονται τα νέα κτίρια εκπαίδευσης  και πολιτισμού της Ακαδημίας. Για ένα επίσης σημαντικό ακαδημαϊκό έργο, την κατασκευή  3.000 νέων φοιτητικών εστιών του Πανεπιστημίου Κρήτης, η σχετική προκήρυξη έχει προγραμματιστεί για τις 20 Ιανουαρίου.

Οδοφωτισμοί

Ο κ. Μαντζούφας έδωσε επίσης ιδιαίτερη έμφαση στα ενεργειακά έργα και ειδικότερα στα τρία σημαντικά έργα αναβάθμισης του Δικτύου Οδοφωτισμού της  Ηπείρου, της  Κεντρικής Μακεδονίας αλλά και της Αθήνας. Αναφέρθηκε επίσης στις νέες προοπτικές  από τη  δημιουργία μίας δευτερογενούς  αγοράς για έργα ΣΔΙΤ, της  δυνατότητας δηλαδή που δίνεται προς τον αρχικό ανάδοχο του έργου να ανακυκλώσει τα επενδυτικά του κεφάλαια  απελευθερώνοντας πόρους για τη συμμετοχή του σε νέα έργα. Η πρώτη ενεργοποίηση  όπως  είπε, δευτερογενούς  αγοράς  σε έργο ΣΔΙΤ στην Ελλάδα αφορά την «ΑΒΑΞ ΑΕ»  η  οποία  υπέγραψε με τον Σουηδικό Όμιλο «Sterner Stenhus» σύμβαση για την πώληση του συνόλου των μετοχών της εταιρείας «JPA AE» που ανέλαβε  την πραγματοποίηση έργου  10 Σχολείων στην Αττική με ΣΔΙΤ.

Νέα έργα διαχείρισης απορριμμάτων

Στον χάρτη των 12 έργων της  Ειδικής  Γραμματείας ΣΔΙΤ, προστίθενται πλέον και δυο  νέα έργα διαχείρισης απορριμμάτων με ΣΔΙΤ. Ο Περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης, ανακοίνωσε στο συνέδριο τις νέες υποδομές για τα απορρίμματα στην Αττική στην υλοποίηση των οποίων προχωρεί άμεσα η Περιφέρεια με βάση τον υφιστάμενο σχεδιασμό. Η βασική διαφοροποίηση είναι ότι οι δύο μεγαλύτερες από αυτές (ΣΣ πρόκειται για τις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων στον Πειραιά και στο κέντρο της Αθήνας) θα κατασκευαστούν με ΣΔΙΤ, ενώ οι άλλες δύο ως δημόσιο έργο. Για τις μονάδες ΣΔΙΤ της Αττικής θα κατατεθούν στη Γενική Γραμματεία ΣΔΙΤ μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2020 οι σχετικοί φάκελοι, ώστε να προκηρυχθούν οι πρώτοι διαγωνισμοί την άνοιξη. Οι  δύο μονάδες  έχουν δυναμικότητα 180.000 τόνους ανά έτος και 130.000 τόνους ανά έτος αντίστοιχα,  θα παράγουν υλικό για καύση (SRF) από την τσιμεντοβιομηχανία, ενώ θα έχουν και χωριστές γραμμές διαχείρισης των βιοαποβλήτων για παραγωγή κομπόστ. Θα χωροθετηθούν κατά προτεραιότητα σε σημείο στο οποίο βρίσκεται ήδη σταθμός μεταφόρτωσης απορριμμάτων. Επίσης, όπως ανέφερε ο κ. Πατούλης, έχει ήδη προκηρυχθεί από την προηγούμενη αρχή, ο διαγωνισμός για την αναβάθμιση του Εργοστασίου Ανακύκλωσης στη Φυλή (ΕΜΑΚ), ώστε να δέχεται σε χωριστή «γραμμή» 100.000 τόνους βιοαποβλήτων ετησίως για την παραγωγή κομπόστ  ενώ ως δημόσιο έργο θα προκηρυχθεί και ο διαγωνισμός για την επέκταση του ΧΥΤΑ Φυλής ώστε να παραμείνει ανοιχτός για ακόμα τρία  χρόνια έως ότου γίνει ΧΥΤΥ.

Εννιά χιλιάδες «καφέ» κάδοι

Παράλληλα, η Περιφέρεια Αττικής θα προμηθευτεί και θα διανείμει στους δήμους, με σύναψη μνημονίων συνεργασίας, 9.000 καφέ κάδους για χωριστή διαλογή των βιοαποβλήτων και 80 ειδικά απορριμματοφόρα. Επίσης, το 2020-2021 θα διατεθούν μέσω του ΕΔΣΝΑ 1.000 γωνιές ανακύκλωσης για στοχευμένα σημεία (λ.χ. σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες, αθλητικούς χώρους) και 60 κινητά πράσινα σημεία. Τέλος, η Περιφέρεια θα ενισχύσει με 1,2 εκατ. ευρώ καθέναν από τους 66 δήμους της Αττικής, ώστε να προχωρήσουν στην αναθεώρηση των τοπικών σχεδίων διαχείρισης απορριμμάτων.

Σε ιδιώτες ο κύκλος διαχείρισης απορριμμάτων

Σημειώνεται ιδιαίτερα ότι πέρα από την Αττική αναμένονται και άλλα έργα με συμμετοχή ιδιώτη σε Περιφέρειες και Δήμους στον ευρύτερο κύκλο διαχείρισης απορριμμάτων. Είναι χαρακτηριστική η προτροπή του Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Απορριμμάτων κ. Γραφάκου προς τους  δήμους κατά τη διάρκεια της  ομιλίας του  στο συνέδριο να αναθέσουν σε ιδιώτες τον πλήρη «κύκλο», από τον οδοκαθαρισμό και την αποκομιδή, έως την κατασκευή και λειτουργία μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων,  καθώς όπως είπε, οι εργασίες αυτές  είναι φθηνότερες και πιο αποτελεσματικές αν γίνουν από τον ιδιωτικό τομέα. Για να διευκρινίσει, ότι ασφαλώς, αυτό δε σημαίνει ότι κλείνει η πόρτα στην δημόσια διαχείριση, αλλά ότι ανοίγει πλέον και στον ιδιώτη.

Τα τέσσερα νέα έργα ΣΔΙΤ στις υποδομές

Την παραπέρα δυναμική επέκταση των ΣΔΙΤ στις υποδομές με τέσσερα νέα έργα που θα προκηρυχθούν μέχρι τον Ιούνιο του 2020, ανακοίνωσε ο Γενικός Γραμματέας Υποδομών  Γιώργος Kαραγιάννης. Πρόκειται για: Το Φράγμα του Χαβρία στη Χαλκιδική και συγκεκριμένα τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού και τα εξωτερικά δίκτυα ύδρευσης, την κυκλοφοριακή αναβάθμιση της Εσωτερικής Περιφερειακής Οδού Θεσσαλονίκης, με Υπερυψωμένη Λεωφόρο Ταχείας Κυκλοφορίας και συγκεκριμένα το τμήμα από το Νοσοκομείο Παπαγεωργίου έως τη σύνδεση με την Εθνική Οδό Θεσσαλονίκης-Μουδανιών  και τα νέα δικαστικά μέγαρα, στο Ηράκλειο Κρήτης και στην Έδεσσα.

Τι είναι τα ΣΔΙΤ

Οι Συμπράξεις Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) είναι συμβάσεις, κατά κανόνα μακροχρόνιες, οι οποίες συνάπτονται μεταξύ ενός δημόσιου και ενός ιδιωτικού φορέα, με σκοπό την εκτέλεση έργων ή/και την παροχή υπηρεσιών.

Οι ρόλοι του Δημόσιου και του Ιδιωτικού τομέα είναι σαφώς ορισμένοι:

• Αξιοποιείται η τεχνογνωσία και η αποτελεσματικότητα του ιδιωτικού τομέα ενώ παράλληλα το δημόσιο διατηρεί ισχυρό εποπτικό ρόλο.
• Κατασκευάζονται ποιοτικά έργα και ταυτόχρονα παρέχονται υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στους πολίτες/χρήστες των έργων αυτών.
• Σημαντικό εργαλείο τόνωσης της οικονομικής ανάπτυξης μοχλεύοντας ιδιωτικούς πόρους σε αναπτυξιακά έργα με πολλαπλασιαστικό όφελος.
• Ο δημόσιος φορέας διατηρεί την ιδιοκτησία των παγίων και τον ισχυρό ρυθμιστικό και εποπτικό του ρόλο, δίνοντας την ευκαιρία να υλοποιούνται δημόσια έργα ακόμα και σε δυσχερείς οικονομικές συγκυρίες.