Στοιχεία που επιβεβαιώνουν τις λάθος εκτιμήσεις, τις καθυστερήσεις και την έλλειψη συντονισμού και συνεργασίας μεταξύ των φορέων που συνηγόρησαν στην κατάσταση χάους που επικράτησε κατά την πυρκαγιά του περασμένου καλοκαιριού στο Μάτι Αττικής, φέρνει στο φως η νέα έρευνα του Αλέξη Παπαχελά η οποία προβλήθηκε χθες στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ.
Η έρευνα, που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις μαγνητοφωνημένες συνομιλίες της Πυροσβεστικής και της Τροχαίας, αποκαλύπτει ότι οι υπεύθυνοι θεωρούσαν από νωρίς -κυρίως λόγω των καιρικών συνθηκών αλλά και του ανάγλυφου της περιοχής και των περιορισμένων μέσων (όπως αποδείχτηκε)- την τραγωδία προδιαγεγραμμένη. Όμως, αν και φέρονται να είχαν ενημερώσει αρμοδίως, οι εκκλήσεις τους δεν ελήφθησαν σοβαρά υπόψη: «Εάν δεν κάνετε ένα θαύμα να σηκώσετε όλα τα εναέρια μέσα θα καούν δύο πόλεις. Δεν αντιμετωπίζεται, έχετε στείλει ένα ελικόπτερο, πολλά εναέρια μέσα, αλλά αυτή η φωτιά, επειδή ξέρουμε καλά την περιοχή, δεν γίνεται να σωθεί έτσι» ακούγεται να λέει ένας πυροσβέστης.
Ο επιχειρησιακός υπάλληλος Πολιτικής Προστασίας Μάνος Τσαλιαγκός διηγείται τις εμπειρίες του για τις πρώτες στιγμές της φωτιάς: «Παίρνουμε τα κιάλια και βλέπουμε φωτιά προς Άγιο Σπυρίδωνα ή Νταού Πεντέλη.» Ειδοποιεί το κέντρο της Πυροσβεστικής αλλά, δεν παίρνει απάντηση. «Ήταν και το συμβάν της Κινέττας, οπότε γινόταν το αδιαχώρητο στο κέντρο» εξηγεί.
Το «όριο» της Λ. Μαραθώνος στο Μάτι
Οι πυροσβέστες δίνουν απεγνωσμένα μάχη για να μην περάσει η πυρκαγιά τη Λεωφόρο Μαραθώνος: «Αν η φωτιά περάσει τη χαράδρα δεν μπορούμε να την κρατήσουμε με τίποτα» ακούγεται να λέει ένας πυροσβέστης. Κάποια αεροπλάνα δεν πετάνε ποτέ, το ένα έχει βλάβη, το άλλο πρόβλημα με τον αέρα… Στο μεταξύ στα διυλιστήρια της Κορίνθου έχει ξεσπάσει επίσης φωτιά και ο διοικητής πρέπει να αποφασίσει ποιος θα πάει που…
Τα περιορισμένα μέσα δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα όμως. Η επικοινωνία στο πεδίο είναι σχεδόν αδύνατη. «Μιλάω εγώ στο 15 και δεν μου απαντάει κανένας. Μιλάω με σας και δεν μου απαντάει ούτε από σας κανένας». Κυριαρχεί η ασυνεννοησία, το χάος. Η προστασία των κατοίκων της περιοχής γίνεται μπαλάκι: «Δεν τα διαχειρίζομαι εγώ τα εναέρια», απαντά ένας πυροσβέστης. «Και ποιος τα διαχειρίζεται;» ρωτά άλλος. «Δεν γνωρίζω.»
Στις 18.32 η φωτιά περνά τη Λεωφόρο Μαραθώνος.
Η πυροσβεστική χάνει τον έλεγχο: «-Άκου να δεις η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου. Η πυροσβεστική δεν ξέρει αυτή τη στιγμή που είναι η φωτιά. –Σας έχει γίνει τίποτα αίτημα για έκτακτη ανάγκη; -Δεν ξέρω. Αυτό στα κεντρικά. –Δεν θα το μαθαίνατε εσείς; –Εδώ γίνεται χαμός δεν ξέρει το δεξί χέρι τι κάνει το αριστερό.»
«Έχει καεί κόσμος»
Παράλληλα αδυνατεί να συνεργαστεί με τους υπόλοιπους φορείς. Οι πυροσβέστες είναι πλέον σίγουροι ότι θα υπάρξουν νεκροί. Ήδη από νωρίς, στέλεχος της πυροσβεστικής είχε ενημερώσει τον τότε επιχειρησιακό υπαρχηγό της πυροσβεστικής και σημερινό αρχηγό της πυροσβεστικής Βασίλη Ματθαιόπουλο: «Έχει καεί πολύς κόσμος να ξέρεις. Έχει καεί κόσμος».
Ωστόσο, στις απεγνωσμένες εκκλήσεις των κατοίκων που έχουν εγκλωβιστεί, η πυροσβεστική συνεχίζει να συνιστά υπομονή και ψυχραιμία: «-Δεν μπορώ να φύγω… Καίγεται όλος ο κήπος γύρω-γύρω (…) το συντομότερο, παρακαλώ. -Δεν είναι ταξί να το παραγγείλουμε. Μπορεί να κινδυνεύει κάποιος άνθρωπος. Θα το δούμε, έτσι;» απαντούν από το πυροσβεστική. «Μα και εγώ κινδυνεύω κύριε, κινδυνεύω σας λέω. -Να είστε ψύχραιμη για να μην κινδυνεύσετε περισσότερο.»
Η κατάσταση στην περιοχή γίνεται όλο και χειρότερη. Επιπλέον προκύπτει και το ζήτημα της διαχείρισης της κυκλοφορίας. «Πάρε τους χωροφύλακες να ανοίξουν το δρόμο να φύγει ο κόσμος, μην εγκλωβιστεί όπως έγινε το 2007 στην Ηλεία.» Παρόλα αυτά, τα στελέχη της τροχαίας κάνουν λάθος επιλογές και στέλνουν τον κόσμο στις φλόγες. Πολλά αυτοκίνητα εγκλωβίζονται.
«-Έχει χαθεί η μπάλα εδώ. Εγκλωβισμένοι… Δεν μπορούν να μπουν μέσα στο Μάτι να τους σώσουνε… Οι Κρόνοι δεν σηκώνουνε. Σου λέω για χάος. Ούτε το ’07 τέτοιο πράγμα δεν έχω δει εγώ. Εγώ πιστεύω ότι θα μπούμε μέσα στο Μάτι μόλις σβήσει η φωτιά και θα βρούμε… ε.. –Άστο μην το μελετάς, άστο..»
Ασθενοφόρα και περιπολικά δεν προσεγγίζουν την περιοχή. «-Μα κινδυνεύουν άνθρωποι! –Και τι να κάνουμε, να κινδυνεύσουν και οι αστυνομικοί;»
Οι φήμες για τους νεκρούς επιβεβαιώνονται. Ενημερώνεται ο Πρωθυπουργός σε σύσκεψη με τους επικεφαλής της Πυροσβεστικής και τους αρμόδιους υπουργούς. «Δηλαδή είναι εγκλωβισμένος κόσμος στο λιμάνι;» ρωτάει. Για τους νεκρούς ούτε κουβέντα. Αντιθέτως, ο επικεφαλής της Πυροσβεστικής και ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη τον διαβεβαιώνουν ότι το μέτωπο είναι σε ύφεση…
Δυστυχώς, κοντά δέκα μήνες μετά την τραγωδία από την οποία θρηνήσαμε 102 νεκρούς, το απεγνωσμένο ερώτημα που έκανε κάτοικος στην πυροσβεστική όταν εγκλωβισμένη πολεμούσε με τις φλόγες, παραμένει: «Γιατί μας έχετε ξεχάσει;»
Η περιφέρεια και οι ευθύνες
Σε πρόσφατη συνέντευξή της, η Περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου δήλωσε: «Έγινε γνωστό με τον πλέον τραγικό τρόπο, και με ανείπωτη θλίψη για το σύνολο της πατρίδας, όχι μόνο για τα διοικητικά όργανα της Περιφέρειας της Αττική, ότι υπάρχει ένα κομμάτι αρμοδιοτήτων σε σχέση με τη πολιτική προστασία, από τις φυσικές καταστροφές, που ακουμπά και τον β’ βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης και έχει να κάνει με τον ρόλο συνδρομής ουσιαστικά, του Πυροσβεστικού σώματος και της ΕΛ.ΑΣ, κατά τη διάρκεια της εξέλιξης μιας πυρκαγιάς, όχι κατά ανάγκη φονικής, και όχι βέβαια κατά τη διαδικασία διάσωσης διαφυγής των κατοίκων. Οι περιφερειάρχες δεν σβήνουν φωτιές, δεν κρατάνε τις μάνικες, αλλά επειδή σιχαίνομαι ως πολίτης και δευτερευόντως ως περιφερειάρχης, αυτά τα τέσσερα χρόνια στην περιφέρεια Αττικής, η σημερινή διοίκηση, λειτούργησε και εκτός των αρμοδιοτήτων γι αυτό και χρηματοδότησε για την αγορά πυροσβεστικών οχημάτων, γι αυτό και πέρσι, μετά τις φονικές πυρκαγιές, παραδώσαμε το ΚΤΕΟ Μεγάρων στο Πυροσβεστικό Σώμα, και συνεχώς παίρνουν μέρος οι υπηρεσιακοί μας παράγοντες σε ασκήσεις όπως αυτή στις 9 Μαΐου με την ονομασία Δια Πυρός. Θα είναι μια πάρα πολύ δύσκολη άσκηση που θα γίνει στον Υμηττό».
Πρόσθεσε ότι η Περιφέρεια Αττικής έχει χρηματοδοτήσει με 4,5 εκατομμύρια ευρώ το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, για να δημιουργηθεί ένα έγκυρο σύστημα πληροφόρησης που έχει κατατεθεί στην Γενική Γραμματεία Πολιτισμού και βρίσκεται σε διαδικασία έγκρισης. Για το ποιος θα έχει το φετινό καλοκαίρι τον συντονισμό των επιχειρήσεων, η κ. Δούρου είπε ότι δεν ήταν ποτέ η Περιφέρεια επικεφαλής.
Μάτι: Τα Ντοκουμέντα Μιλούν (ΣΚΑΪ)
Πηγή: ΣΚΑΪ
με Αριθμό Μητρώου 12691
