Ευρωεκλογές 2019: Μην ξεχνάτε τους καταναλωτές!

Κυριακή 26 Μαΐου 2019. Η Ευρώπη ψηφίζει.

Εικοσιεπτά κράτη θα βρεθούν σχεδόν ταυτόχρονα στην κάλπη (από τις 23 έως τις 26 Μαΐου ανάλογα με τη χώρα) για να εκλέξουν 705 ευρωβουλευτές έναντι των 751, πριν την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου.

Τα κράτη-μέλη διαφοροποιούνται ως προς τη δυνατότητα και τον τρόπο άσκησης της εκλογικής διαδικασίας, ως προς την ελάχιστη ηλικία υποβολής υποψηφιότητας, ως προς το ελάχιστο ποσοστό που πρέπει να συγκεντρώσει ένα κόμμα για να εκπροσωπηθεί και βεβαίως ως προς τον αριθμό των ευρωβουλευτών που εκλέγει κάθε κράτος.

Άλλοι λαοί, ίδια ήθη

Αν και οι διαφορές ανάμεσα στα κράτη-μέλη σε σχέση με τις διαδικασίες είναι αναπόφευκτες, η κουβέντα αφορά ουσιαστικά τα ίδια πάνω κάτω θέματα: την ασφάλεια των συνόρων της Γηραιάς Ηπείρου, την εσωτερική συνοχή, το μεταναστευτικό και τελευταία, το Brexit. Ο πολίτης ως καταναλωτής, στη δύσκολη καθημερινότητά του, βρίσκεται χαμηλά στην ατζέντα των υποψηφίων, αν βρίσκεται καν δηλαδή.

Γι αυτό και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Καταναλωτών (BEUC) καλεί επιτακτικά τους φετινούς υποψηφίους να διευρύνουν τις προτεραιότητές τους. Σε ενημερωτικό έντυπο που κυκλοφόρησε, αναλύει πέντε από αυτές προτεραιότητες που θεωρεί επιτακτική ανάγκη να θέσουν όλα τα πολιτικά κόμματα δίνοντας στον καταναλωτή τη θέση που του αξίζει:

1. Τεχνητή νοημοσύνη: να εξυπηρετεί και όχι να βλάπτει τους καταναλωτές
2. Καταναλωτικά προϊόντα: να διαρκούν περισσότερο
3. Ετικέτες τροφίμων: να κάνουν εύκολη την υγιεινή επιλογή
4. Φάρμακα: να είναι προσιτά και οικονομικά
5. Επιβλαβείς χημικές ουσίες: να μην εκτίθενται οι καταναλωτές.

Τρόφιμα και υγεία

Όσον αφορά στις ετικέτες των τροφίμων, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Καταναλωτών επισημαίνει ότι ένας στους δύο Ευρωπαίους ενήλικες είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, ενώ στα παιδιά η αντιστοιχία είναι ένα στα τρία. Από τον Δεκέμβριο του 2016, όλα τα τρόφιμα και τα μη αλκοολούχα ποτά πρέπει να φέρουν μια διατροφική δήλωση στο πίσω μέρος της συσκευασίας. Όμως, καθώς λείπει το ερμηνευτικό στοιχείο, όπως μια χρωματική κωδικοποίηση από το προϊόν, πολλοί καταναλωτές δυσκολεύονται να κατανοήσουν την θρεπτική του αξία.

Ο BEUC ζητά όλοι οι καταναλωτές της ΕΕ να μπορούν να κάνουν πιο υγιεινές διατροφικές επιλογές όταν ψωνίζουν τρόφιμα, χάρη σε ένα ανά την ΕΕ υποχρεωτικό σύστημα διατροφικής επισήμανσης με χρωματική κωδικοποίηση στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας, ώστε να αποφεύγεται τυχόν παραπλάνηση που μπορεί να βλάψει την υγεία τους.

Ζωή χωρίς χημικά

Οι χημικές ουσίες θεωρείται ότι ευθύνονται για χρόνιες και σοβαρές ασθένειες. Τότε γιατί οι περισσότερες μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε καταναλωτικά προϊόντα με ελάχιστο έλεγχο; Οι δοκιμές προϊόντων πολλές φορές αποκαλύπτουν υψηλά επίπεδα χημικών ουσιών σε προϊόντα καθημερινής χρήσης. Ο BEUC υποστηρίζει ότι μεγάλο μέρος της έκθεσης των καταναλωτών σε επικίνδυνα συστατικά θα μπορούσε να αποφευχθεί. Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει το πιο προηγμένο και φιλόδοξο νομικό πλαίσιο διαχείρισης χημικών – τον κανονισμό REACH.

Παρ’ όλα αυτά, απουσιάζουν οι ισχυρές διατάξεις περί χημικών για τα περισσότερα καταναλωτικά προϊόντα. Για παράδειγμα, ένα πρόσφατο κοινό σχέδιο επιβολής της ΕΕ, έδειξε ότι ένα στα πέντε παιχνίδια περιείχε επικίνδυνες φθαλικές ενώσεις – παρά την απαγόρευσή τους, που ισχύει για σχεδόν δύο δεκαετίες.

Αν και στην πλειοψηφία τους οι καταναλωτές δεν φαίνεται να γνωρίζουν τη χημική σύσταση των προϊόντων που χρησιμοποιούν ώστε να τα αποφύγουν, ανησυχούν: σε μια έρευνα του ευρωβαρόμετρου του 2017, το 84% των Ευρωπαίων εξέφρασαν την ανησυχία τους σχετικά με τα χημικά σε καθημερινά προϊόντα – από 43% το 2014.

Οι Ευρωβουλευτές για το κλίμα

Σε γενικές γραμμές, οι πολιτικοί της Ευρώπης δεν δείχνουν να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις επισημάνσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Καταναλωτών. Παρόλα αυτά η παρουσίαση των θέσεων των επικεφαλής των πέντε μεγαλύτερων ευρωπαϊκών πολιτικών ομάδων που φιλοξένησε το Γαλλικό Πρακτορείο, μας επιφύλασσε μια ευχάριστη έκπληξη. Με αφορμή τις κινητοποιήσεις και τις πορείες που ξεκίνησαν με πρωτοβουλία της 16χρονης Σουηδέζας ακτιβίστριας Γκρέτα Τούνμπεργκ και στις οποίες συμμετείχαν χιλιάδες πολίτες σε ολόκληρη την Ευρώπη και οι πέντε υποψήφιοι δεν δίστασαν να εκθέσουν τις απόψεις τους σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Το πιο ενδιαφέρον μάλιστα είναι ότι συμφωνούν!

Μάνφρεντ Βέμπερ (φιλοευρωπαϊκή δεξιά, Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα): «Η Γκρέτα Τούνμπεργκ έκανε μια εξαιρετική δουλειά για να αφυπνίσει την κοινωνία. Μια νομοθεσία για την κλιματική αλλαγή είναι απαραίτητη και πρέπει να ψηφιστεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο».

Φρανς Τίμερμανς (σοσιαλδημοκράτης, Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα): «Η Γκρέτα Τούνμπεργκ είναι πολύ αποτελεσματική γιατί κατάφερε να κινητοποιήσει ένα τεράστιο κίνημα νεολαίας και αυτό το κίνημα κατάφερε να κινητοποιήσει τους πολιτικούς με έναν τρόπο που δεν θα πίστευα ότι θα ήταν δυνατόν πριν από τρία χρόνια».

Μαργκρέτε Βεστάγκερ (φιλελεύθερη, ALDE): «Πιστεύω πως η Γκρέτα είναι μια πολύ καλή πηγή έμπνευσης. Πολλά πράγματα έχουν ήδη γίνει αλλά μπορούμε βεβαίως να συνεχίσουμε να κάνουμε περισσότερα».

Μπας Άικχουτ (Πράσινοι): «Αυτό που κατάφερε να κάνει η Γκρέτα, είναι να απευθυνθεί στην Ευρώπη για να πει ‘Πρέπει να κάνουμε περισσότερα’».

Νίκο Κουέ (ριζοσπαστική αριστερά): «Θεωρώ πως αυτή η νεαρή κοπέλα έκανε κάτι αρκετά ασυνήθιστο, για παράδειγμα το να κινητοποιήσει εδώ στο Βέλγιο τους φοιτητές κάθε Πέμπτη είναι ασυνήθιστο».