Πανεπιστήμιο Πειραιά: Οι προοπτικές της Αν. Μεσογείου ως ενεργειακός κόμβος

Τις προοπτικές της Αν. Μεσογείου να μετεξελιχθεί σε ενεργειακό κόμβο, την ώρα που εντείνονται οι ανταγωνισμοί για τις πηγές και τους δρόμους της Ενέργειας, ανέπτυξαν σήμερα το απόγευμα, (15/03), σε συνέδριο του Πανεπιστημίου Πειραιώς, στελέχη της Εξωτερικής Πολιτικής και ακαδημαϊκοί.

Τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου

Παρουσία και της πρέσβη του Ισραήλ Ιρίτ Μπεν Αμπά, και σε θεματική με τίτλο “Αν. Μεσόγειος και Ενεργειακοί Κόμβοι”, ο πρ. ΥΠΕΞ της Κυπριακής Δημοκρατίας Γ. Κασουλίδης παρέπεμψε σε εκτιμήσεις αρμόδιων Αμερικανών παραγόντων, ότι στο βυθό της Α. Μεσογείου κρύβονται τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου. Τόνισε ότι αν αυτό ισχύει, “δημιουργούνται τεράστια γεωπολιτικά ζητήματα, γιατί όπου υπάρχει φυσικός πλούτος υπάρχουν και αμφισβητήσεις, όπως και η ανάγκη να συνεργαστούν μεταξύ τους οι χώρες. Άρα αυτό το φ.α. μπορεί να είναι και πηγή συνεργασίας ή και αιτία μεγάλων διαφορών”.

Περιγράφοντας τα κοιτάσματα που έχουν βρεθεί, τόνισε ότι “εταιρίες ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να πάρουν συμβόλαια”. Τόνισε ότι κάθε χώρα έχει τα προβλήματά της, π.χ. το Ισραήλ με αραβικές χώρες ή η Κύπρος με Τουρκία προβλέποντας, μάλιστα ο Γ. Κασουλίδης ότι η Τουρκία θα φέρει, τελικά, δικό της γεωτρύπανο μέσα στην Κυπριακή ΑΟΖ, ενθαρρυμένη και από το γεγονός ότι οι πρότερες διεθνείς αντιδράσεις στην τουρκική προκλητικότητα (έδιωξε γεωτρύπανο της ιταλικής ΕΝΙ) ήταν – όπως είπε – χλιαρές.

Έστειλε, πάντως, μήνυμα ότι “έχει και η Τουρκία να επωφεληθεί αν συγκατανεύσει να λυθεί το Κυπριακό”, με επίκεντρο το θέμα της ασφάλειας, δηλαδή ένα κυρίαρχο κράτος, χωρίς στρατεύματα κατοχής, εγγυήσεις, ή μονομερή επεμβατικά δικαιώματα σε τρίτους. Στο ενδιάμεσο, είπε ότι δεν μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία με άλυτο το θέμα, να δίνει λεφτά από το φ.α. στο ψευδοκράτος.

Θα πάρει χρόνο

Σε κάθε περίπτωση τόνισε ότι ένας αγωγός όπως ο EastMed θα ήταν στρατηγικής σημασίας και καταλυτικός για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, με προστιθέμενη γεωπολιτική αξία το γεγονός ότι θα ενεπλέκονταν μια σειρά χώρες με “κοινή αντίληψη” στην κατασκευή και λειτουργία του, διασφαλίζοντας την μακροπρόθεσμη συνεργασία τους. Έβαλε ωστόσο θέμα ότι πρέπει να καταρτιστεί πλέον μια λεπτομερής οικονομική μελέτη για τη βιωσιμότητά του.

Προειδοποίησε, επίσης, ότι όλα αυτά τα θέματα παίρνουν χρόνια για να γίνουν.

EastMed: Μια μεγάλη ευκαιρία

Ο Χ. Σαχίνης, μέλος του ΔΣ του περιλάλητου Atlantic Council, πρ. στέλεχος ης ΔΕΠΑ, επιβεβαίωσε ότι όντως τέτοια σχέδια παίρνουν πάρα πολλά χρόνια και μελέτη. Επέμεινε πάντως ότι ο EastMed είναι “μια μεγάλη ευκαιρία” και εφικτός, “ίσως η πιο φτηνή λύση για την Ευρώπη για να μεταφερθεί το αέριο”. Προϋπολόγισε το κόστος κατασκευής του σε 5-6 δισ. ευρώ, λέγοντας ότι δεν θα είναι τόσο ακριβό όσο πίστευαν πολλοί ότι θα είναι.

Πάντως είπε ότι και εδώ “το βασικό ρόλο θα παίξει η αγορά, ποιες τιμές θα υπάρχουν” και αν θα εξασφαλιστούν αγοραστές, γιατί αλλιώς το έργο – όπως προειδοποίησε – δεν θα γίνει. Ανέπτυξε, δε, και σχέδια για να στηθεί στην Ελλάδα ένα Χρηματιστήριο Ενέργειας. Πρόσθεσε, τέλος, ότι για να προχωρήσουν γενικά τέτοια σχέδια, πρέπει να λυθούν “θέματα” στην Αν. Μεσόγειο, αναφέροντας για παράδειγμα το Κυπριακό. Μάλιστα αναφερόμενος ειδικά στην Τουρκία κάλεσε “να σκεφτούμε ανοικτά” και ότι “οποιοσδήποτε νιώσει ότι βγαίνει από το παιχνίδι θα αντιδρούσε αρνητικά”. Εξ ου και πρότεινε μέτρα όπως ένας αγωγός Κύπρου – Τουρκίας, για να νιώσει η Άγκυρα μέρος του όλου “πρότζεκτ”.

Χώρες με κοινά οράματα

Ο Ν. Φαραντούρης, καθηγητής στο ΠΑΠΕΙ και στέλεχος της ΔΕΠΑ, τόνισε ότι τα κοιτάσματα της Αν. Μεσογείου είναι το “διακύβευμα” για την περιοχή, που συγκεντρώνει το διεθνές ενδιαφέρον, ΕΕ και ΗΠΑ, εφόσον προκύπτουν εναλλακτικές πηγές ενέργειας για την Ευρώπη πολύ εγγύτερα απ’ ότι η Κεντρική Ασία όπου τα έψαχνε προηγούμενα. Χαρακτήρισε, δε, θετικό ότι Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, Αίγυπτος, δεν έχουν να χωρίσουν κάτι μεταξύ τους, μοιράζονται κοινά “οράματα” για τη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς, την ασφάλεια και σταθερότητα, αν και παρέπεμψε και αυτός στο ενδιαφέρον που πρέπει να διασφαλιστεί από τους λεγόμενους αγοραστές, προσθέτοντας και ότι “η συζήτηση έχει πτυχές δύσκολες” και ότι “πολλά σχέδια δεν θα γίνουν ποτέ”, καθώς πάντα μένει να ιδωθεί “ποια σχέδια δένουν με τις εξελίξεις που διαμορφώνονται”.